Activity

17. EGILATZ - ARAIA IBILBIDE ARKEOLOGIKOA | RUTA ARQUEOLÓGICA DE EGUILAZ - ARAIA

Download

Trail photos

Photo of17. EGILATZ - ARAIA IBILBIDE ARKEOLOGIKOA | RUTA ARQUEOLÓGICA DE EGUILAZ - ARAIA Photo of17. EGILATZ - ARAIA IBILBIDE ARKEOLOGIKOA | RUTA ARQUEOLÓGICA DE EGUILAZ - ARAIA Photo of17. EGILATZ - ARAIA IBILBIDE ARKEOLOGIKOA | RUTA ARQUEOLÓGICA DE EGUILAZ - ARAIA

Author

Trail stats

Distance
5.66 mi
Elevation gain
659 ft
Technical difficulty
Moderate
Elevation loss
646 ft
Max elevation
2,580 ft
TrailRank 
35
Min elevation
1,922 ft
Trail type
One Way
Coordinates
246
Uploaded
July 17, 2023
Recorded
July 2023
Be the first to clap
Share

near Egilatz / Eguilaz, País Vasco (España)

Viewed 94 times, downloaded 3 times

Trail photos

Photo of17. EGILATZ - ARAIA IBILBIDE ARKEOLOGIKOA | RUTA ARQUEOLÓGICA DE EGUILAZ - ARAIA Photo of17. EGILATZ - ARAIA IBILBIDE ARKEOLOGIKOA | RUTA ARQUEOLÓGICA DE EGUILAZ - ARAIA Photo of17. EGILATZ - ARAIA IBILBIDE ARKEOLOGIKOA | RUTA ARQUEOLÓGICA DE EGUILAZ - ARAIA

Itinerary description

[ [ [ [ Seinaleztatze lanetan / en proceso de señalización ] ] ] ]

𝐈𝐫𝐚𝐠𝐚𝐧 𝐥𝐢𝐥𝐮𝐫𝐚𝐠𝐚𝐫𝐫𝐢𝐤𝐨 𝐞𝐬𝐤𝐮𝐚𝐥𝐝𝐞𝐚 𝐝𝐚 𝐀𝐫𝐚𝐛𝐚𝐤𝐨 𝐋𝐚𝐮𝐭𝐚𝐝𝐚, 𝐡𝐢𝐬𝐭𝐨𝐫𝐢𝐚𝐮𝐫𝐫𝐞𝐚𝐧 𝐡𝐚𝐬𝐢 𝐞𝐭𝐚 𝐢𝐧𝐝𝐮𝐬𝐭𝐫𝐢𝐚 𝐚𝐫𝐨𝐫𝐚 𝐚𝐫𝐭𝐞𝐤𝐨 𝐢𝐫𝐚𝐠𝐚𝐧 𝐥𝐢𝐥𝐮𝐫𝐚𝐠𝐚𝐫𝐫𝐢𝐤𝐨𝐚. 𝐈𝐛𝐢𝐥𝐛𝐢𝐝𝐞 𝐭𝐮𝐫𝐢𝐬𝐭𝐢𝐤𝐨 𝐡𝐚𝐮 𝐞𝐬𝐩𝐞𝐫𝐢𝐞𝐧𝐭𝐳𝐢𝐚 𝐚𝐛𝐞𝐫𝐚𝐬𝐠𝐚𝐫𝐫𝐢𝐚 𝐝𝐚 𝐠𝐮𝐫𝐞 𝐚𝐫𝐤𝐞𝐨𝐥𝐨𝐠𝐢𝐚 𝐬𝐚𝐤𝐨𝐧𝐚𝐠𝐨 𝐞𝐳𝐚𝐠𝐮𝐭𝐮 𝐞𝐭𝐚 𝐢𝐧𝐝𝐮𝐬𝐭𝐫𝐢𝐚𝐤 𝐠𝐮𝐫𝐞 𝐢𝐫𝐚𝐠𝐚𝐧 𝐡𝐮𝐫𝐛𝐢𝐥𝐞𝐚𝐧 𝐢𝐳𝐚𝐧 𝐝𝐮𝐞𝐧 𝐠𝐚𝐫𝐫𝐚𝐧𝐭𝐳𝐢𝐚𝐳 𝐣𝐚𝐛𝐞𝐭𝐳𝐞𝐤𝐨.

𝐇𝐚𝐥𝐚𝐛𝐞𝐫, 𝐠𝐮𝐫𝐞 𝐞𝐬𝐤𝐮𝐚𝐥𝐝𝐞𝐚 𝐡𝐨𝐛𝐞𝐭𝐨 𝐞𝐳𝐚𝐠𝐮𝐭𝐳𝐞𝐤𝐨 𝐚𝐮𝐤𝐞𝐫𝐚 𝐞𝐦𝐚𝐧𝐠𝐨 𝐝𝐢𝐳𝐮, 𝐚𝐫𝐫𝐚𝐬𝐭𝐨 𝐦𝐞𝐠𝐚𝐥𝐢𝐭𝐢𝐤𝐨𝐞𝐭𝐚𝐭𝐢𝐤 𝐡𝐚𝐬𝐢 𝐞𝐭𝐚 𝐠𝐚𝐫𝐚𝐢 𝐢𝐧𝐝𝐮𝐬𝐭𝐫𝐢𝐚𝐥𝐞𝐤𝐨 𝐥𝐞𝐤𝐮𝐤𝐨𝐞𝐭𝐚𝐫𝐚 𝐚𝐫𝐭𝐞; 𝐀𝐢𝐳𝐤𝐨𝐦𝐞𝐧𝐝𝐢 𝐭𝐫𝐢𝐤𝐮𝐡𝐚𝐫𝐫𝐢 𝐦𝐢𝐬𝐭𝐞𝐫𝐢𝐨𝐭𝐬𝐮𝐚𝐧 𝐡𝐚𝐬𝐢 𝐞𝐭𝐚 𝐌𝐚𝐫𝐮𝐭𝐞𝐠𝐢𝐤𝐨 𝐠𝐚𝐳𝐭𝐞𝐥𝐮 𝐢𝐳𝐮𝐠𝐚𝐫𝐫𝐢𝐫𝐚 𝐚𝐫𝐭𝐞, 𝐭𝐚𝐫𝐭𝐞𝐚𝐧 𝐀𝐣𝐮𝐫𝐢𝐚 𝐞𝐭𝐚 𝐔𝐫𝐢𝐠𝐨𝐢𝐭𝐢𝐚 𝐟𝐚𝐛𝐫𝐢𝐤𝐚𝐭𝐢𝐤 𝐩𝐚𝐬𝐚𝐭𝐚.

𝐀𝐫𝐚𝐛𝐚𝐤𝐨 𝐋𝐚𝐮𝐭𝐚𝐝𝐚𝐧 𝐚𝐮𝐤𝐞𝐫𝐚 𝐦𝐨𝐫𝐝𝐨𝐚 𝐝𝐚𝐠𝐨, 𝐛𝐞𝐫𝐭𝐚𝐤𝐨 𝐨𝐢𝐧𝐨𝐫𝐝𝐞𝐭𝐳𝐚 𝐨𝐩𝐚𝐫𝐨𝐚 𝐡𝐨𝐛𝐞𝐤𝐢 𝐞𝐬𝐩𝐥𝐨𝐫𝐚𝐭𝐮 𝐞𝐭𝐚 𝐞𝐳𝐚𝐠𝐮𝐭𝐳𝐞𝐚 𝐚𝐡𝐚𝐥𝐛𝐢𝐝𝐞𝐭𝐮𝐤𝐨 𝐝𝐢𝐳𝐮𝐧 𝐞𝐬𝐩𝐞𝐫𝐢𝐞𝐧𝐭𝐳𝐢𝐚-𝐬𝐨𝐫𝐭𝐚 𝐩𝐚𝐫𝐞𝐠𝐚𝐛𝐞𝐚.

La Llanada Alavesa es una región con un pasado histórico fascinante que abarca desde la época prehistórica hasta la era industrial. Esta ruta turística es una experiencia enriquecedora para conocer más a fondo nuestra arqueología y comprender la importancia de la industria en nuestro pasado reciente.

Este recorrido te brinda la oportunidad de conocer mejor nuestra región, desde los vestigios megalíticos hasta los testimonios de la época industrial. Desde el misterioso Dolmen de Aizkomendi hasta el imponente Castillo Marutegi, pasando por la Fábrica de Ajuria y Urigoitia.

En la Llanada Alavesa hay una amplia gama de experiencias que te permitirán explorar y comprender mejor la rica herencia de nuestra comarca.

Waypoints

PictographInformation point Altitude 1,975 ft

𝐄𝐠𝐢𝐥𝐚𝐭𝐳

Photo of𝐀𝐢𝐳𝐤𝐨𝐦𝐞𝐧𝐝𝐢 𝐭𝐫𝐢𝐤𝐮𝐡𝐚𝐫𝐫𝐢𝐚 Dolmen de Aizkomendi Photo of𝐀𝐢𝐳𝐤𝐨𝐦𝐞𝐧𝐝𝐢 𝐭𝐫𝐢𝐤𝐮𝐡𝐚𝐫𝐫𝐢𝐚 Dolmen de Aizkomendi

𝐀𝐢𝐳𝐤𝐨𝐦𝐞𝐧𝐝𝐢 𝐭𝐫𝐢𝐤𝐮𝐡𝐚𝐫𝐫𝐢𝐚 Dolmen de Aizkomendi

𝐀𝐢𝐳𝐤𝐨𝐦𝐞𝐧𝐝𝐢𝐤𝐨 𝐭𝐫𝐢𝐤𝐮𝐡𝐚𝐫𝐫𝐢𝐚 𝐊.𝐚. 𝟒.𝟎𝟎𝟎-𝟑.𝟎𝟎𝟎 𝐮𝐫𝐭𝐞 𝐛𝐢𝐭𝐚𝐫𝐭𝐞𝐤𝐨𝐚 𝐝𝐚. 𝐂 𝐊𝐚𝐥𝐤𝐨𝐥𝐢𝐭𝐢𝐤𝐨𝐚𝐫𝐢 𝐞𝐭𝐚 𝐄𝐧𝐞𝐨𝐥𝐢𝐭𝐢𝐤𝐨𝐚𝐫𝐢 𝐝𝐚𝐠𝐨𝐳𝐤𝐢𝐞𝐧 𝐚𝐥𝐝𝐢𝐚𝐤. 𝐄𝐠𝐢𝐥𝐚𝐭𝐳 𝐢𝐳𝐞𝐧𝐞𝐳 𝐞𝐫𝐞 𝐞𝐳𝐚𝐠𝐮𝐭𝐳𝐞𝐧 𝐝𝐚 𝐞𝐭𝐚 𝐋𝐚𝐮𝐭𝐚𝐝𝐚𝐤𝐨 𝐧𝐚𝐡𝐢𝐳 𝐡𝐞𝐫𝐫𝐢𝐚𝐥𝐝𝐞 𝐨𝐬𝐨𝐤𝐨 𝐭𝐫𝐢𝐤𝐮𝐡𝐚𝐫𝐫𝐢𝐞𝐧 𝐚𝐫𝐭𝐞𝐚𝐧 𝐡𝐚𝐧𝐝𝐢𝐞𝐧𝐞𝐭𝐚𝐤𝐨𝐚 𝐞𝐭𝐚 𝐞𝐬𝐚𝐧𝐠𝐮𝐫𝐚𝐭𝐬𝐮𝐞𝐧𝐞𝐭𝐚𝐤𝐨𝐚 𝐝𝐚.

𝐓𝐫𝐢𝐤𝐮𝐡𝐚𝐫𝐫𝐢𝐚 𝐥𝐚𝐧𝐝𝐚-𝐢𝐧𝐠𝐮𝐫𝐮𝐧𝐞𝐧𝐚𝐧 𝐤𝐨𝐤𝐚𝐭𝐮𝐭𝐚 𝐝𝐚𝐠𝐨, 𝐩𝐚𝐫𝐚𝐣𝐞 𝐩𝐚𝐫𝐞𝐠𝐚𝐛𝐞𝐞𝐳 𝐢𝐧𝐠𝐮𝐫𝐚𝐭𝐮𝐫𝐢𝐤, 𝐞𝐭𝐚 𝐢𝐧𝐠𝐮𝐫𝐮 𝐨𝐬𝐨𝐚𝐫𝐞𝐧 𝐢𝐤𝐮𝐬𝐩𝐞𝐠𝐢 𝐩𝐚𝐧𝐨𝐫𝐚𝐦𝐢𝐤𝐨𝐚 𝐞𝐬𝐤𝐚𝐢𝐧𝐭𝐳𝐞𝐧 𝐝𝐮. 𝐍𝐞𝐨𝐥𝐢𝐭𝐨 𝐠𝐚𝐫𝐚𝐢𝐤𝐨 𝐛𝐞𝐫𝐭𝐚𝐤𝐨 𝐠𝐢𝐳𝐚 𝐭𝐚𝐥𝐝𝐞𝐞𝐤 𝐭𝐚𝐥𝐝𝐞-𝐞𝐡𝐨𝐫𝐳𝐥𝐞𝐤𝐮 𝐠𝐢𝐬𝐚 𝐞𝐫𝐚𝐛𝐢𝐥𝐢 𝐢𝐳𝐚𝐧 𝐳𝐮𝐭𝐞𝐧 𝐝𝐞𝐧𝐛𝐨𝐫𝐚 𝐥𝐮𝐳𝐞𝐳.

𝐀𝐫𝐤𝐢𝐭𝐞𝐤𝐭𝐮𝐫𝐚-𝐞𝐳𝐚𝐮𝐠𝐚𝐫𝐫𝐢𝐞𝐢 𝐝𝐚𝐠𝐨𝐤𝐢𝐨𝐧𝐞𝐚𝐧: 𝐭𝐫𝐢𝐤𝐮𝐡𝐚𝐫𝐫𝐢𝐚 𝐡𝐢𝐥𝐞𝐭𝐚-𝐠𝐚𝐧𝐛𝐞𝐫𝐚 𝐛𝐚𝐭 𝐝𝐚, 𝐭𝐮𝐦𝐮𝐥𝐮 𝐝𝐞𝐫𝐢𝐭𝐳𝐨𝐧 𝐡𝐚𝐫𝐥𝐚𝐮𝐳𝐚 𝐡𝐨𝐫𝐢𝐳𝐨𝐧𝐭𝐚𝐥 𝐡𝐚𝐧𝐝𝐢 𝐛𝐚𝐭𝐞𝐳 𝐞𝐭𝐚 𝟏𝟎 𝐡𝐚𝐫𝐥𝐚𝐮𝐳𝐚 𝐛𝐞𝐫𝐭𝐢𝐤𝐚𝐥𝐞𝐳 𝐨𝐬𝐚𝐭𝐮𝐫𝐢𝐤𝐨 𝐡𝐢𝐥𝐞𝐭𝐚-𝐠𝐚𝐧𝐛𝐞𝐫𝐚; 𝟐,𝟒𝟒 𝐦-𝐤𝐨 𝐠𝐚𝐫𝐚𝐢𝐞𝐫𝐚𝐤𝐨𝐚. 𝐈𝐩𝐚𝐫𝐫𝐚𝐥𝐝𝐞𝐤𝐨𝐚 𝐡𝐚𝐫𝐞𝐡𝐚𝐫𝐫𝐢𝐳𝐤𝐨𝐚 𝐝𝐚; 𝐠𝐚𝐢𝐧𝐞𝐫𝐚𝐤𝐨𝐚𝐤 𝐤𝐚𝐫𝐞𝐡𝐚𝐫𝐫𝐢𝐳𝐤𝐨𝐚𝐤. 𝐉𝐚𝐭𝐨𝐫𝐫𝐢𝐚𝐧, 𝐥𝐮𝐫 𝐞𝐭𝐚 𝐡𝐚𝐫𝐫𝐢𝐳 𝐨𝐬𝐚𝐭𝐮𝐫𝐢𝐤𝐨 𝐦𝐮𝐢𝐧𝐨𝐭𝐱𝐨 𝐛𝐚𝐭𝐞𝐤 𝐭𝐫𝐢𝐤𝐮𝐡𝐚𝐫𝐫𝐢𝐚 𝐞𝐬𝐭𝐚𝐥𝐭𝐳𝐞𝐧 𝐳𝐮𝐞𝐧.

𝐓𝐫𝐢𝐤𝐮𝐡𝐚𝐫𝐫𝐢 𝐡𝐨𝐧𝐞𝐤 𝐧𝐞𝐮𝐫 𝐞𝐳𝐢𝐧 𝐝𝐚𝐢𝐭𝐞𝐤𝐞𝐞𝐧 𝐛𝐚𝐥𝐢𝐨𝐚 𝐝𝐮 𝐍𝐞𝐨𝐥𝐢𝐭𝐨𝐤𝐨 𝐠𝐢𝐳𝐚-𝐭𝐚𝐥𝐝𝐞𝐞𝐧 𝐛𝐢𝐳𝐢𝐦𝐨𝐝𝐮𝐚𝐫𝐞𝐧 𝐞𝐭𝐚 𝐡𝐢𝐥𝐞𝐭𝐚-𝐣𝐚𝐫𝐝𝐮𝐞𝐫𝐞𝐧 𝐥𝐞𝐤𝐮𝐤𝐨 𝐠𝐢𝐬𝐚; 𝐢𝐳𝐚𝐧 𝐞𝐫𝐞, 𝐛𝐞𝐫𝐞 𝐞𝐫𝐚𝐢𝐤𝐢𝐭𝐳𝐞𝐚𝐤 𝐚𝐠𝐞𝐫𝐢𝐚𝐧 𝐮𝐳𝐭𝐞𝐧 𝐝𝐢𝐭𝐮 𝐠𝐚𝐫𝐚𝐢𝐤𝐨𝐞𝐧 𝐚𝐫𝐤𝐢𝐭𝐞𝐤𝐭𝐮𝐫𝐚-𝐞𝐳𝐚𝐠𝐮𝐭𝐳𝐚 𝐚𝐮𝐫𝐫𝐞𝐫𝐚𝐭𝐮𝐚 𝐞𝐭𝐚 𝐡𝐚𝐢𝐞𝐧 𝐠𝐢𝐳𝐚-𝐚𝐧𝐭𝐨𝐥𝐚𝐤𝐮𝐭𝐳𝐚. 𝐇𝐚𝐥𝐚𝐛𝐞𝐫, 𝐄𝐮𝐬𝐤𝐚𝐥 𝐇𝐞𝐫𝐫𝐢𝐤𝐨 𝐤𝐮𝐥𝐭𝐮𝐫 𝐧𝐨𝐫𝐭𝐚𝐬𝐮𝐧𝐚𝐫𝐞𝐧 𝐞𝐭𝐚 𝐚𝐫𝐛𝐚𝐬𝐨𝐞𝐧 𝐨𝐧𝐝𝐚𝐫𝐞𝐚𝐫𝐞𝐧 𝐢𝐤𝐮𝐫𝐫𝐚 𝐝𝐚.

El Dolmen de Aizkomendi data de entre los años 4.000-3.000 a.C, periodos que corresponden al Calcolítico y Eneolítico. Es también conocido con el nombre de Eguilaz y es uno de los ejemplos más representativos entre los dólmenes de la Llanada Alavesa y de todo el país.

El dolmen se encuentra en un entorno rural, rodeado de hermosos paisajes naturales y vistas panorámicas de los alrededores. Este fue utilizado durante mucho tiempo como tumba colectiva por las comunidades neolíticas que habitaban la zona.

Respecto a sus características arquitectónicas, el dolmen consiste en una cámara funeraria cubierta por una gran losa de piedra, conocida como túmulo. La cámara está formada por 10 losas verticales que sostienen una losa horizontal como techo formando una altura total de 2,44 metros. Las losas son todas de piedra caliza a excepción de la losa situada al norte que es de arenisca. En su origen, el dolmen estaba cubierto por un montículo de tierra y piedras.

Este Dolmen es un testimonio invaluable de la vida y las prácticas funerarias de las comunidades neolíticas y su construcción indica un conocimiento avanzado de la arquitectura y la organización social de la época. También es un símbolo de la identidad cultural del País Vasco y su legado ancestral.

PictographInformation point Altitude 1,923 ft

𝐀𝐦𝐞𝐭𝐳𝐚𝐠𝐚 𝐀𝐬𝐩𝐚𝐫𝐫𝐞𝐧𝐚

PictographInformation point Altitude 1,976 ft

𝐀𝐫𝐚𝐢𝐚

PictographCastle Altitude 2,719 ft
Photo of𝐌𝐚𝐫𝐮𝐭𝐞𝐠𝐢 𝐠𝐚𝐳𝐭𝐞𝐥𝐮𝐚 Castillo de Marutegi

𝐌𝐚𝐫𝐮𝐭𝐞𝐠𝐢 𝐠𝐚𝐳𝐭𝐞𝐥𝐮𝐚 Castillo de Marutegi

𝐌𝐚𝐫𝐮𝐭𝐞𝐠𝐢𝐤𝐨 𝐠𝐚𝐳𝐭𝐞𝐥𝐮𝐚 𝐀𝐫𝐚𝐢𝐚𝐤𝐨 𝐡𝐞𝐫𝐫𝐢𝐭𝐢𝐤 𝐠𝐞𝐫𝐭𝐮 𝐝𝐚𝐠𝐨𝐞𝐧 𝐦𝐮𝐢𝐧𝐨 𝐛𝐚𝐭𝐞𝐚𝐧 𝐝𝐚𝐠𝐨 𝐤𝐨𝐤𝐚𝐭𝐮𝐚. 𝐌𝐮𝐠𝐞𝐧 𝐝𝐞𝐟𝐞𝐧𝐭𝐬𝐚𝐫𝐚𝐤𝐨 𝐞𝐫𝐚𝐢𝐤𝐢 𝐳𝐞𝐧 𝐆𝐨𝐢 𝐄𝐫𝐝𝐢 𝐀𝐫𝐨𝐚𝐧. 𝐈𝐳𝐞𝐧 𝐛𝐞𝐫𝐞𝐤𝐨 (𝐞𝐝𝐨 “𝐌𝐮𝐫𝐮𝐭𝐞𝐠𝐢”, 𝐡𝐚𝐢𝐧𝐛𝐚𝐭 𝐢𝐭𝐮𝐫𝐫𝐢𝐫𝐞𝐧 𝐚𝐫𝐚𝐛𝐞𝐫𝐚) 𝐥𝐞𝐤𝐮𝐚𝐧 𝐚𝐮𝐫𝐤𝐢𝐭𝐳𝐞𝐧 𝐝𝐚. 𝐆𝐚𝐫𝐭𝐳𝐢𝐚 𝐄𝐧𝐞𝐤𝐨𝐢𝐭𝐳 𝐍𝐚𝐟𝐚𝐫𝐫𝐨𝐚𝐤𝐨 𝐞𝐫𝐫𝐞𝐠𝐞𝐚𝐤 𝐞𝐫𝐚𝐢𝐤𝐢 𝐳𝐮𝐞𝐧 𝐕𝐈𝐈𝐈. 𝐦𝐞𝐧𝐝𝐞𝐚𝐧, 𝐁𝐮𝐫𝐮𝐧𝐝𝐚𝐭𝐢𝐤 𝐀𝐫𝐚𝐛𝐚𝐤𝐨 𝐋𝐚𝐮𝐭𝐚𝐝𝐚𝐫𝐚𝐤𝐨 𝐢𝐫𝐭𝐞𝐞𝐫𝐚𝐧 𝐞𝐭𝐚, 𝐛𝐞𝐫𝐞 𝐤𝐨𝐤𝐚𝐩𝐞𝐧 𝐞𝐬𝐭𝐫𝐚𝐭𝐞𝐠𝐢𝐤𝐨𝐚 𝐝𝐞𝐥𝐚 𝐞𝐭𝐚, 𝐠𝐚𝐫𝐫𝐚𝐧𝐭𝐳𝐢𝐚 𝐡𝐚𝐧𝐝𝐢𝐚 𝐢𝐳𝐚𝐧 𝐳𝐮𝐞𝐧 𝐍𝐚𝐟𝐚𝐫𝐫𝐨𝐚𝐫𝐞𝐧 𝐞𝐭𝐚 𝐆𝐚𝐳𝐭𝐞𝐥𝐚𝐫𝐞𝐧 𝐚𝐫𝐭𝐞𝐤𝐨 𝐠𝐮𝐝𝐮𝐞𝐭𝐚𝐧.

𝐀𝐥𝐟𝐨𝐧𝐭𝐬𝐨 𝐕𝐈𝐈𝐈 𝐆𝐚𝐳𝐭𝐞𝐥𝐚𝐤𝐨 𝐞𝐫𝐫𝐞𝐠𝐞𝐚𝐤 𝐞𝐳 𝐳𝐮𝐞𝐧 𝐄𝐭𝐳𝐞𝐠𝐚𝐫𝐚𝐭𝐞𝐭𝐢𝐤 𝐁𝐚𝐢𝐨𝐧𝐚𝐫𝐚𝐤𝐨 𝐩𝐚𝐬𝐚𝐛𝐢𝐝𝐞𝐫𝐢𝐤 𝐞𝐭𝐚, 𝐛𝐞𝐫𝐞 𝐞𝐦𝐚𝐳𝐭𝐞 𝐋𝐞𝐨𝐧𝐨𝐫𝐫𝐢 𝐞𝐬𝐤𝐞𝐫 𝐁𝐚𝐢𝐨𝐧𝐚𝐧 𝐟𝐞𝐮𝐝𝐨 𝐠𝐚𝐫𝐫𝐚𝐧𝐭𝐳𝐢𝐭𝐬𝐮𝐚 𝐳𝐮𝐞𝐥𝐚 𝐤𝐨𝐧𝐭𝐮𝐚𝐧 𝐢𝐳𝐚𝐧𝐝𝐚, 𝐒𝐚𝐧 𝐀𝐝𝐫𝐢𝐚𝐧𝐠𝐨 𝐭𝐮𝐧𝐞𝐥𝐚 (𝐋𝐢𝐳𝐚𝐫𝐫𝐚𝐭𝐞) 𝐞𝐫𝐚𝐛𝐢𝐥𝐭𝐳𝐞𝐚 𝐞𝐫𝐚𝐛𝐚𝐤𝐢 𝐳𝐮𝐞𝐧 𝐛𝐞𝐫𝐭𝐚𝐫𝐚 𝐝𝐞𝐬𝐩𝐥𝐚𝐳𝐚𝐦𝐞𝐧𝐝𝐮 𝐦𝐢𝐥𝐢𝐭𝐚𝐫𝐫𝐚𝐤 𝐞𝐠𝐢𝐧 𝐛𝐞𝐡𝐚𝐫 𝐢𝐳𝐚𝐧 𝐳𝐢𝐭𝐮𝐞𝐧𝐞𝐚𝐧 𝐆𝐢𝐩𝐮𝐳𝐤𝐨𝐚𝐧 𝐛𝐚𝐫𝐧𝐚. 𝐇𝐨𝐫𝐢 𝐛𝐚𝐢, 𝐩𝐚𝐬𝐚𝐛𝐢𝐝𝐞𝐚 𝐧𝐚𝐟𝐚𝐫𝐫𝐞𝐧 𝐤𝐨𝐧𝐭𝐫𝐨𝐥𝐩𝐞𝐚𝐧 𝐞𝐠𝐨𝐧 𝐳𝐢𝐭𝐞𝐤𝐞𝐞𝐧𝐞𝐳 𝐀𝐫𝐚𝐢𝐚 𝐢𝐧𝐠𝐮𝐫𝐮𝐚𝐧, 𝐛𝐞𝐫𝐞𝐛𝐢𝐳𝐢𝐤𝐨𝐭𝐳𝐚𝐭 𝐣𝐨 𝐳𝐮𝐞𝐧 𝐛𝐞𝐫𝐭𝐚𝐧 𝐬𝐨𝐥𝐝𝐚𝐝𝐮-𝐭𝐚𝐥𝐝𝐞𝐚 𝐢𝐳𝐚𝐭𝐞𝐚. 𝐇𝐨𝐫𝐫𝐞𝐭𝐚𝐫𝐚𝐤𝐨, 𝐆𝐚𝐳𝐭𝐞𝐥𝐚𝐤𝐨 𝐞𝐫𝐫𝐞𝐠𝐞𝐚𝐤 𝐚𝐫𝐦𝐞𝐤𝐢𝐧 𝐞𝐮𝐭𝐬𝐢 𝐛𝐞𝐡𝐚𝐫 𝐢𝐳𝐚𝐧 𝐳𝐢𝐨𝐧 “𝐦𝐚𝐢𝐫𝐮𝐞𝐧” 𝐞𝐬𝐚𝐭𝐞𝐧 𝐝𝐢𝐨𝐠𝐮𝐧 𝐠𝐚𝐳𝐭𝐞𝐥𝐮𝐚𝐫𝐢 𝐥𝐞𝐡𝐞𝐧 𝐝𝐞𝐬𝐤𝐫𝐢𝐛𝐚𝐭𝐮𝐫𝐢𝐤𝐨 𝐦𝐮𝐢𝐧𝐨𝐚𝐧.

𝐁𝐚𝐛𝐞𝐬𝐚𝐫𝐢 𝐝𝐚𝐠𝐨𝐤𝐢𝐨𝐧𝐞𝐚𝐧, 𝐠𝐚𝐳𝐭𝐞𝐥𝐮 𝐡𝐨𝐧𝐞𝐧 𝐨𝐬𝐚𝐠𝐚𝐫𝐫𝐢 𝐝𝐢𝐫𝐚 𝐎𝐭𝐳𝐚𝐮𝐫𝐭𝐞 𝐢𝐧𝐠𝐮𝐫𝐮𝐤𝐨 “𝐆𝐚𝐳𝐭𝐞𝐥𝐮 𝐛𝐞𝐫𝐫𝐢” 𝐞𝐭𝐚 “𝐆𝐚𝐳𝐭𝐞𝐥𝐮 𝐳𝐚𝐫” 𝐠𝐚𝐳𝐭𝐞𝐥𝐮𝐚𝐤; 𝐧𝐚𝐟𝐚𝐫𝐫𝐞𝐧 𝐚𝐮𝐫𝐤𝐚𝐤𝐨 𝐛𝐚𝐛𝐞𝐬-𝐞𝐫𝐚𝐢𝐤𝐢𝐧𝐚𝐤 𝐡𝐢𝐫𝐮𝐫𝐚𝐤 𝐞𝐫𝐞.

𝐆𝐚𝐮𝐫 𝐞𝐠𝐮𝐧, 𝐄𝐮𝐬𝐤𝐚𝐥 𝐇𝐞𝐫𝐫𝐢𝐤𝐨 𝐄𝐫𝐝𝐢 𝐀𝐫𝐨𝐤𝐨 𝐠𝐚𝐳𝐭𝐞𝐥𝐮 𝐛𝐚𝐤𝐚𝐧𝐞𝐭𝐚𝐤𝐨𝐚 𝐝𝐚, 𝐞𝐭𝐚 𝐁𝐚𝐛𝐞𝐬 𝐁𝐞𝐫𝐞𝐳𝐢𝐤𝐨 𝐊𝐮𝐥𝐭𝐮𝐫 𝐎𝐧𝐝𝐚𝐬𝐮𝐧 𝐢𝐳𝐞𝐧𝐝𝐚𝐭𝐮 𝐝𝐮𝐭𝐞, 𝐞𝐫𝐞𝐦𝐮 𝐚𝐫𝐤𝐞𝐨𝐥𝐨𝐠𝐢𝐤𝐨 𝐤𝐚𝐭𝐞𝐠𝐨𝐫𝐢𝐚𝐫𝐞𝐤𝐢𝐧.

El castillo de Marutegui se alza sobre un cerro próximo a la localidad de Araia. Se levantó como defensa de fronteras en el alto medievo. Está situado en el lugar que se conoce con el nombre de Marutegui (también conocido como Murutegui). Fue fundado, en el siglo VIII por el rey García Iñiguez de Navarra, en la salida de la Burunda hacia la Llanada Alavesa. Fue uno de los castillos clave en las luchas entre Navarra y Castilla debido a su estratégica posición.

El Rey de Castilla Alfonso VIII no tenía paso por el puerto de Etxegarate a Baiona, donde tenía un importante feudo por parte de su esposa la reina Leonor, por lo cual fue sin duda lo que decidió utilizar el Túnel de San Adrián para sus movimientos militares a dicho feudo a través de Gipuzkoa. Ahora bien, el acceso a San Adrián podía estar amenazado por los navarros por la zona de Araia, por lo cual interesaba muchísimo tener una guarnición castellana por este punto, y para ello el Rey castellano Alfonso VIII debió conservar en armas el castillo que decimos “de los moros” en el cerro arriba descrito.

Como complemento defensivo de dicho castillo, cabe registrar también los dos castillos de la zona de Otzaurte, conocidos por “Gaztelu berri” y su correlativo “Gaztelu zar”. Defensas, las tres, contra peligros posibles de la parte de Navarra.

En la actualidad es uno de los pocos castillos medievales del Pais Vasco y está declarado como Bien Cultural de Protección Especial, con la categoría de zona arqueológica.

PictographRuins Altitude 2,123 ft
Photo of𝐀𝐣𝐮𝐫𝐢𝐚 𝐞𝐭𝐚 𝐔𝐫𝐢𝐠𝐨𝐢𝐭𝐢𝐚 𝐟𝐚𝐛𝐫𝐢𝐤𝐚 Fábrica Ajuria y Urigoitia Photo of𝐀𝐣𝐮𝐫𝐢𝐚 𝐞𝐭𝐚 𝐔𝐫𝐢𝐠𝐨𝐢𝐭𝐢𝐚 𝐟𝐚𝐛𝐫𝐢𝐤𝐚 Fábrica Ajuria y Urigoitia Photo of𝐀𝐣𝐮𝐫𝐢𝐚 𝐞𝐭𝐚 𝐔𝐫𝐢𝐠𝐨𝐢𝐭𝐢𝐚 𝐟𝐚𝐛𝐫𝐢𝐤𝐚 Fábrica Ajuria y Urigoitia

𝐀𝐣𝐮𝐫𝐢𝐚 𝐞𝐭𝐚 𝐔𝐫𝐢𝐠𝐨𝐢𝐭𝐢𝐚 𝐟𝐚𝐛𝐫𝐢𝐤𝐚 Fábrica Ajuria y Urigoitia

𝐀𝐢𝐳𝐤𝐨𝐫𝐫𝐢-𝐀𝐫𝐚𝐭𝐳 𝐏𝐚𝐫𝐤𝐞 𝐍𝐚𝐭𝐮𝐫𝐚𝐥𝐚𝐫𝐞𝐧 𝐬𝐚𝐫𝐫𝐞𝐫𝐚𝐧 𝐤𝐨𝐤𝐚𝐭𝐮𝐚, 𝐥𝐮𝐫𝐫𝐚𝐥𝐝𝐞𝐤𝐨 𝐥𝐞𝐡𝐞𝐧 𝐬𝐢𝐝𝐞𝐫𝐮𝐫𝐠𝐢𝐞𝐭𝐚𝐤𝐨 𝐛𝐚𝐭 𝐝𝐚, 𝐞𝐭𝐚 𝐀𝐫𝐚𝐢𝐚𝐧 𝐚𝐮𝐫𝐫𝐞𝐭𝐢𝐤 𝐛𝐞𝐬𝐭𝐞 𝐛𝐮𝐫𝐝𝐢𝐧𝐨𝐥𝐚 𝐛𝐚𝐭𝐳𝐮𝐤 𝐢𝐳𝐚𝐧 𝐚𝐫𝐫𝐞𝐧, 𝐡𝐚𝐮 𝐢𝐳𝐚𝐧 𝐝𝐚 𝐝𝐮𝐝𝐚𝐫𝐢𝐤 𝐠𝐚𝐛𝐞 𝐠𝐚𝐫𝐫𝐚𝐧𝐭𝐳𝐢𝐭𝐬𝐮𝐞𝐧𝐚. 𝐁𝐞𝐫𝐭𝐚𝐧 𝐞𝐳𝐚𝐫𝐫𝐢 𝐳𝐢𝐫𝐞𝐧 𝐞𝐬𝐭𝐚𝐭𝐮 𝐨𝐬𝐨𝐤𝐨 𝐢𝐧𝐝𝐮𝐤𝐳𝐢𝐨𝐤𝐨 𝐥𝐞𝐡𝐞𝐧 𝐥𝐚𝐛𝐞 𝐞𝐥𝐞𝐤𝐭𝐫𝐢𝐤𝐨𝐚 𝐞𝐭𝐚 𝐄𝐮𝐬𝐤𝐚𝐥 𝐇𝐞𝐫𝐫𝐢𝐤𝐨 𝐥𝐞𝐡𝐞𝐧 𝐥𝐚𝐛𝐞 𝐠𝐚𝐫𝐚𝐢𝐞𝐭𝐚𝐤𝐨 𝐛𝐚𝐭. 𝐄𝐮𝐬𝐤𝐚𝐥 𝐇𝐞𝐫𝐫𝐢𝐤𝐨 𝐥𝐞𝐡𝐞𝐧 𝐬𝐢𝐝𝐞𝐫𝐮𝐫𝐠𝐢𝐚 𝐞𝐧𝐩𝐫𝐞𝐬𝐚 𝐦𝐨𝐝𝐞𝐫𝐧𝐨𝐚 𝐢𝐳𝐚𝐧 𝐳𝐞𝐧 𝐁𝐨𝐥𝐮𝐞𝐭𝐚𝐤𝐨𝐚𝐫𝐞𝐤𝐢𝐧 (𝐁𝐢𝐳𝐤𝐚𝐢𝐚) 𝐛𝐚𝐭𝐞𝐫𝐚.

𝐀𝐣𝐮𝐫𝐢𝐚 𝐥𝐚𝐧𝐭𝐞𝐠𝐢𝐚𝐤 𝐛𝐢 𝐦𝐮𝐠𝐚𝐫𝐫𝐢 𝐢𝐳𝐚𝐧 𝐳𝐢𝐭𝐮𝐞𝐧 𝐡𝐢𝐬𝐭𝐨𝐫𝐢𝐚𝐧 𝐳𝐞𝐡𝐚𝐫, 𝟏𝟗𝟐𝟗𝐚𝐧, 𝐩𝐮𝐝𝐞𝐥𝐚𝐭𝐮𝐚𝐫𝐞𝐧 𝐩𝐫𝐨𝐳𝐞𝐝𝐮𝐫𝐚𝐫𝐞𝐤𝐢𝐧 𝐛𝐮𝐫𝐝𝐢𝐧 𝐠𝐨𝐳𝐨𝐚 𝐞𝐠𝐢𝐭𝐞𝐧 𝐣𝐚𝐫𝐫𝐚𝐢𝐭𝐳𝐞𝐧 𝐳𝐮𝐞𝐧 𝐞𝐬𝐭𝐚𝐭𝐮𝐤𝐨 𝐞𝐧𝐩𝐫𝐞𝐬𝐚 𝐛𝐚𝐤𝐚𝐫𝐫𝐚 𝐛𝐢𝐡𝐮𝐫𝐭𝐮 𝐳𝐞𝐥𝐚𝐤𝐨, 𝐞𝐭𝐚 𝟏𝟗𝟑𝟑𝐞𝐭𝐢𝐤 𝐞𝐠𝐮𝐫-𝐢𝐤𝐚𝐭𝐳𝐞𝐳𝐤𝐨 𝐥𝐢𝐧𝐠𝐨𝐭𝐞 𝐞𝐤𝐨𝐢𝐳𝐥𝐞 𝐛𝐚𝐤𝐚𝐫𝐫𝐚 𝐞𝐫𝐞 𝐛𝐚𝐢. 𝟏𝟗𝟎𝟔𝐚𝐧, 𝐚𝐥𝐭𝐳𝐚𝐢𝐫𝐮𝐚 𝐟𝐚𝐛𝐫𝐢𝐤𝐚𝐭𝐳𝐞𝐤𝐨 𝐄𝐬𝐩𝐚𝐢𝐧𝐢𝐚𝐤𝐨 𝐥𝐞𝐡𝐞𝐧 𝐥𝐚𝐛𝐞 𝐞𝐥𝐞𝐤𝐭𝐫𝐢𝐤𝐨𝐚 𝐚𝐛𝐢𝐚𝐫𝐚𝐳𝐢 𝐳𝐮𝐞𝐧.

𝐗𝐈𝐗. 𝐦𝐞𝐧𝐝𝐞𝐚𝐫𝐞𝐧 𝐚𝐦𝐚𝐢𝐞𝐫𝐚𝐧, 𝐀𝐫𝐚𝐢𝐚𝐤𝐨 𝐒𝐚𝐧 𝐏𝐞𝐝𝐫𝐨 𝐥𝐚𝐧𝐭𝐞𝐠𝐢𝐚𝐫𝐞𝐧 𝐣𝐚𝐛𝐞𝐞𝐤 “𝐈𝐭𝐮𝐫𝐛𝐮𝐫𝐮𝐚” 𝐢𝐳𝐞𝐧𝐞𝐤𝐨 𝐩𝐫𝐞𝐬𝐚 𝐞𝐫𝐚𝐢𝐤𝐢 𝐳𝐮𝐭𝐞𝐧, 𝐞𝐫𝐞𝐦𝐮𝐤𝐨 𝐛𝐚𝐥𝐢𝐚𝐛𝐢𝐝𝐞 𝐡𝐢𝐝𝐫𝐚𝐮𝐥𝐢𝐤𝐨𝐞𝐢 𝐞𝐭𝐞𝐤𝐢𝐧 𝐡𝐚𝐧𝐝𝐢𝐚𝐠𝐨𝐚 𝐚𝐭𝐞𝐫𝐚𝐭𝐳𝐞𝐤𝐨.

𝐋𝐚𝐛𝐮𝐫𝐛𝐢𝐥𝐝𝐮𝐳, 𝐀𝐣𝐮𝐫𝐢𝐚𝐤𝐨 𝐥𝐚𝐧𝐭𝐞𝐠𝐢𝐚𝐤 “𝐡𝐚𝐢𝐧𝐛𝐚𝐭 𝐛𝐞𝐫𝐫𝐢𝐭𝐚𝐬𝐮𝐧 𝐞𝐤𝐚𝐫𝐫𝐢 𝐳𝐢𝐭𝐮𝐞𝐧: 𝐬𝐢𝐝𝐞𝐫𝐮𝐫𝐠𝐢𝐚𝐤𝐨 𝐚𝐥𝐝𝐚𝐤𝐞𝐭𝐚 𝐭𝐞𝐤𝐧𝐨𝐥𝐨𝐠𝐢𝐤𝐨𝐞𝐧 𝐚𝐳𝐭𝐞𝐫𝐤𝐞𝐭𝐚, 𝐦𝐞𝐫𝐤𝐚𝐭𝐮𝐞𝐧 𝐞𝐳𝐚𝐠𝐮𝐭𝐳𝐚 𝐬𝐚𝐤𝐨𝐧𝐚 —𝐨𝐫𝐝𝐮𝐫𝐚 𝐚𝐫𝐭𝐞 𝐠𝐮𝐳𝐭𝐢𝐳 𝐞𝐳𝐞𝐳𝐚𝐠𝐮𝐧𝐚—, 𝐤𝐚𝐫𝐭𝐞𝐥 𝐢𝐧𝐝𝐮𝐬𝐭𝐫𝐢𝐚𝐥𝐞𝐧 𝐣𝐚𝐢𝐨𝐭𝐳𝐚, 𝐥𝐚𝐧𝐠𝐢𝐥𝐞𝐞𝐧 𝐛𝐢𝐳𝐢-𝐦𝐚𝐢𝐥𝐚𝐫𝐢 𝐛𝐮𝐫𝐮𝐳𝐤𝐨 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐳𝐢𝐨 𝐳𝐚𝐛𝐚𝐥𝐚 𝐞𝐭𝐚 𝐞𝐧𝐩𝐫𝐞𝐬𝐚 𝐟𝐚𝐦𝐢𝐥𝐢𝐚𝐫 𝐛𝐚𝐭𝐞𝐧 𝐞𝐬𝐭𝐫𝐚𝐭𝐞𝐠𝐢𝐚𝐤 𝐞𝐭𝐞𝐤𝐢𝐧𝐚𝐤 𝐛𝐞𝐫𝐫𝐢𝐧𝐛𝐞𝐫𝐭𝐢𝐭𝐳𝐞𝐤𝐨. 𝐄𝐭𝐞𝐤𝐢𝐧 𝐡𝐚𝐢𝐞𝐭𝐚𝐭𝐢𝐤 𝐞𝐧𝐩𝐫𝐞𝐬𝐚 𝐠𝐚𝐫𝐫𝐚𝐧𝐭𝐳𝐢𝐭𝐬𝐮𝐚𝐤 𝐚𝐭𝐞𝐫𝐚 𝐳𝐢𝐫𝐞𝐧, 𝐛𝐞𝐬𝐭𝐞𝐚𝐤 𝐛𝐞𝐬𝐭𝐞, 𝐀𝐣𝐮𝐫𝐢𝐚 𝐲 𝐀𝐫𝐚𝐧𝐳𝐚́𝐛𝐚𝐥, 𝐋𝐚 𝐀𝐳𝐮𝐜𝐚𝐫𝐞𝐫𝐚 𝐞𝐝𝐨 𝐋𝐚 𝐈𝐛𝐞𝐫𝐢𝐚, 𝐁𝐢𝐳𝐤𝐚𝐢𝐤𝐨 𝐋𝐚𝐛𝐞 𝐆𝐚𝐫𝐚𝐢𝐞𝐧 𝐣𝐚𝐭𝐨𝐫𝐫𝐢𝐳𝐤𝐨 𝐦𝐮𝐢𝐧𝐚”.

Situada en la entrada del Parque Natural Aizkorri-Aratz, se trata de una de las primeras siderurgias del país, y a pesar de que en Araia existieron antes otras ferrerías, el complejo de fundición "San Pedro de Araia" ó fábrica de Ajuria, como se le conoce actualmente, fue sin duda la más destacada de todas. Allí se instaló el primer horno eléctrico de inducción de todo el estado y uno de los primeros altos hornos de Euskadi así como la primera empresa siderúrgica moderna junto a la de Bolueta en Bizkaia.

La fábrica Ajuria ha supuesto varios hitos a lo largo de su historia, entre otros destaca que en 1929, se convirtiera en la única empresa del estado que seguía produciendo hierro dulce por el procedimiento del pudelado, y desde 1933 quedó como la única productora de lingote al carbón vegetal. En 1906, puso en funcionamiento el primer horno eléctrico del país para fabricar acero.

A finales del siglo XIX sus propietarios construyeron la presa de “El Nacedero”, para obtener un mayor provecho de los recursos hidráulicos de la zona.

En resumen, la fábrica de Ajuria “aportó como novedades un análisis de los cambios tecnológicos en la siderurgia, un profundo conocimiento de los mercados —absolutamente desconocido hasta la fecha—, el nacimiento de los carteles industriales, una amplia información sobre el nivel de vida del personal y las estrategias de una empresa familiar para reinvertir las ganancias. De aquellos beneficios de la planta salieron firmas importantes como Ajuria y Aranzábal, la Azucarera o La Iberia, núcleo original de Altos Hornos de Vizcaya”.

Comments

    You can or this trail