Amezketako Malloetatik bira: Azpikogaña, Larraone eta Etitzegi

(eu)
Ibilbide zirkularra: Amezketa-Unanbide baserria-Igartuko lepoa-Inkuluts-Azpikogaña-Larraone-Etitzegi-Ondarreko langa-Unanubide baserria-Amezketa

Txindoki eta Larraoneko ipar maldak "Amezketako Malloak" izenarekin ere ezagutzen dira. Mendi hegal hauen ezaugarri nabarmenena harkaitz eta belar malkar haundikoak izatea da, Nafarroko Araitzeko Malloen antzekoak. Mendi hauen tontorrak gainditzeko erabiltzen diren bideak nahiko ezagunak dira mendizaleen artean, Amezketatik abiatzen direnak batez ere.

Amezketan hasi eta Askatako haitzaren gainetik (Igartuko lepoa) Larraoneko harkaitz gandorrari bira ematea da ibilbide honen proposamena. Mendi gandor latz hau Muitze eta Arritzaga sakaneen artean luzatzen da. Oso ohikoak ez diren mendi bideak erabiltzen dira hain haundi batean; biderik gabeko tartetxoak ere bai.

Ibilbide hau gauzatzeko balizatu gabeko bideak erabiltzen dira Pr Gi-2005 bidearen zati pare bat ez ezik . Luzera txikikoa izan arren gainditu beharreko desnibela nahiko haundia da. Zailtasun berezirik ez dauzka ala ere zenbait puntutan erne ibili behar da eta ederki berotuko zaigu arnasa.

Txango hontan aipatu beharreko tarteak badaude. Pr Gi 2005 bidean goazela Muitzeko sakanara iritsi baino lehenago belar malda ikusgarria dago ezkerrean. Behetik ikusita Azpikogaña, Larraone eta Otolako harriaren artean "zirku" moduko lekua osatzen da. Inkuluts (Inkumuts) izenarekin azaltzen da mapa batzuetan. Pendize haundiko lekua da, belarrez estalita dago, altua eta zakarra, lehorra dagoenean ere nahiko irristakorra. Abereak egindako arrastoak jarraituz eta lur azalean ikusten diren harkaitz guneak baliatuz igo behar da poliki. Azpikogaña tontorraren azpian dagoen mendi leporaino izango dira neke haundienak. Oso giro "alpinoa" nabaritzen da paraje hontan. Amildegiz betetako harkaitz tontorrak...belar leku eta larre izugarri maldatsuez inguraturik... Muitze eta Arritzaga errekeen trokarte sakoneen artean...Txindokiko ipar eta ekialdeko isurialdeak denbora guztian begibistan daudelarik...ikusgarria benetan!!!

Beste tartea Larraoneko gandorra bera da. Eskuak erabiliz pasa beharreko leku errazak daude eta harkaitz arteko ibileraren puntu deserosoak ere bai. Aralarko ipar mendi hegaleen Ikusleku bikaina degu hemen!!!

Larraoneko mendi gandorra igaro ondoren Otaolako lepora jeisten da. Nahi izan ezkero hemendik Arritzaga aldera jetsi daiteke. Etitzegiko tontor xumea bertan dago. Mendi honen buzoia leku nahiko iztu batean kokatzen da, harkaitz-balkoi moduko itxura dauka. Arreta haundiz gainditu beharrekoa. Hegoelderantz jeisten da gero Etitzegiko mendi lepora. Ondoren desnibel haundiko larreetatik behera Betelus erreka aldera zuzendu behar dira pausoak Ondarreko langara iritsi arte.

Ondarreko langan (pasabide kanadiarra) Amezketatik Arinateko bordetara doan pistarekin ba egiten da. Beherago, hurrengo atakara iritsi baino lehen, pistaren eskubian dagoen saiesbide batetik jarraitu behar da. Pinudien arteko basa bidea da. Kilometro erdia igaro ondoren Muitzetik datorren Pr Gi 2005 ekin elkartzen da. Aurrerago balizatutako bidea uzten da berriro. Azkenean ibilbidearen hasieran gorantz pasatutako bidearekin bat egiten da, Unanbide baserritik datorrena.

Basa bide ederrak eta aspaldiko galtzadak pasatzen dira kota baxuenetan. Giro bertikalagoa goiko larre eta harkaitz miunoetan. Gipuzkoako Aralarrean gelditzen diren txoko lasaiak eta bakartienetakoak ezagutzeko aukera ederra.

Oharra: Elurte saoian Inkulutsko zirkuan elur jauzien arrisku haundia izaten da.

Igoeran metatutako desnibela: 1066 m
Jetsieran metatutako desnibela: 1070 m
Batezbesteko ratioa igoeran: 18 %
Batezbesteko ratioa jetsieran : 20 %

(es)
Ruta circular que comienza en Amezketa subiendo hacia el barrio Arrondo. Pasado el caserío Unanbide una vieja calzada entre bosques nos lleva a a la parte alta de Azkatako Haitza pasando por el collado de Igartu (572 m). Después de cruzar la pista Amezketa-Bordas de Arinate un par de veces se toma el Pr Gi2005 que va hacia el barranco de Muitze, también entre bosques. Antes del barranco, ya en zona despejada, se deja esta senda balizada para subir por Inkuluts, una tremenda pendiente de hierba basta flanqueda por las peñas de Azpikogaña, Larraone y Otolako Harria. Desde aquí hasta las inmediaciones de la cresta de Larraone no hay camino evidente salvo los rastros dejado por el ganado. Dura ascensión sobre todo hasta el collado de Azpikogaña (1115 m). Se accede a esta cumbre secundaria (1129 m). Se continúa ascendiendo hacia el S y se accede al cresterío por un punto muy cercano a la cumbre de Larraone (1198 m). La ruta prosigue hacia el W por el cordal llegando al collado de Otola (1146 m) y subiendo después a la cercana cumbre de Etitzegi (1194 m). Una corta bajada hacia el S nos coloca en el collado de Etitzegi (1146 m) desde donde se redirigen los pasos de vuelta hacia la vaguada de Betelus descendiendo por los empinados pastos de la vertiente SO de Etitzegi. Se llega a Ondarreko langa (paso canadiense) en la parte alta de la pista Amezketa-Bordas de Arinate. Las aguas de Betelus erreka se despeñan un poco antes de llegar a este paso; si el caudal es suficiente suele formar una largísima, estrecha y espectacular cascada sólamente visible desde el otro lado del barranco de Arritzaga, es conocida con el nombre de Bizutsako Saltoa. Un poco más abajo hay una fuente y más adelante, después de un tramo cementado, se deja la pista por la derecha siguiendo un camino sin balizar entre bosques. Medio kilómetro más abajo este camino desemboca en el Pr Gi2005 que baja ( o sube) de Amezketa. Se sigue por él y se vuelve a dejar para regresar, más adelante, al camino de subida que viene del caserío Unanbide. Ruta corta con fuertes desniveles que aprovecha viejos caminos poco habituales y nos sumerge en poco tiempo en uno de los paisajes más agrestes y"alpinos" del Aralar guipuzcoano. Calzadas y caminos entre bosques en las cotas más bajas y gran sensación de verticalidad en las zonas altas. Sin dificultad reseñable alguna salvo los fuertes desniveles a superar y teniendo que utilizar las manos en algún punto de la cresta de Larraone.

AVISO: La fuerte pendiente y la hierba basta que cubre el circo de Inkuluts hace que sea una zona con alto riesgo de aludes en época de nevadas.

Desnivel acumulado en subida: 1066 m
Desnivel acumulado en bajada: 1070 m
Ratio de subida: 18 %
Ratio de bajada : 20 %