BOUZA BADÍN (DODRO)

Esta ruta permítenos acceder ó petróglifo de Bouza Badín na parroquia de San Xoán de Laíño en Dodro. Trátase da estación de arte rupestre máis destacable deste municipio da comarca do Sar e de toda zona do Baixo Ulla. Un excepcional conxunto rupestre da Idade do Bronce localizado na faldra do Monte Carboeiro e na contorna da aldea de Imo, coñecida pola “Eira da lavandeira”, un grande conxunto etnolóxico que integran 11 hórreos de tipoloxía da Maía distribuídos entorno a unha eira e datados entre os s. XVIII e XIX, boa mostra da arquitectura popular galega.
Existen dúas alternativas para acceder ó petróglifo, ben dende a propia aldea de Imo ou ben dende o Cruceiro do Abelán, un dos cruceiros de capela ou de Loreto máis antigos (1672) desta tipoloxía propia da Península do Barbanza. Outra opción sería facer unha ruta circular aproveitando as dúas alternativas sinaladas duns 5 km (ver esbozo xeral).
Propóñevos a segunda vía de acceso ó petróglifo pola facilidade para aparcar os vehículos na área de lecer que os comuneiros do Monte da Cruz de Abelán e o concello dodrés acondicionaron no entorno do citado cruceiro. Un recorrido que tamén coincide con treitos doutras rutas do programa “Sendeiros de Dodro” que nos permiten descubrir outros interesantes enclaves deste municipio, como a Ruta literaria “Pensa Nao” de Anxo Angueira ou a Ruta circular do itinerario ambiental da Cruz de Avelán.
Para achegarnos ó conxunto arqueolóxico deixaremos a C-550 de Ribeira a Padrón para tomar a estrada local que ascende á igrexa parroquial de San Xoán de Laíño. No seu camposanto descansa o sindicalista e político nacionalista, Moncho Reboiras, natural desta parroquia.
Continuamos, sen desviarnos, ata o cumio da Cruz de Abelán na antiga encrucillada do Monte Padronelo que describía o Pai Sarmiento na súa viaxe a Galicia de 1754. Dende este punto descenderemos a pé algo máis dun quilómetro por vellos camiños e pistas forestais para acceder o conxunto arqueolóxico da Bouza Badín.
Nun grande afloramento rochoso que salienta na paisaxe da contorna, atopamos ata 14 paneis gravados con figuras de tipoloxía xeométrica e naturalista. Gravados do Grupo Galaico da Arte Rupestre datados na Idade do Bronce que representan motivos abstractos, como coviñas, cazoletas, aneis, combinacións circulares, máis tamén motivos figurativos como cabalos (algúns con xinetes), cervos e outros cuadrúpedes de difícil interpretación polo seu mal estado de conservación. Ó carón destes deseños prehistóricos tamén podermos ollar representacións de diferentes cruciformes e outros símbolos medievais e modernos asociados á habitual “cristianización” destas escenas legadas polos nosos devanceiros ou de sinalización de antigos lindes territoriais.