Calcena San Cristobal Cueva Honda. 2022-01-29

IBILBIDEA OSORIK IKUSTEKO: https://mendikosterak.blogspot.com/2023/09/calcena-san-cristobal.html
Calcenatik abiatuta ibilbide zirkularra San Cristobal baseliza dagoen tontorrera eta Calcenako trokatik jaitsiz. Ibilbide berezia Moncayoko hego aldeko eremutik inguru geologiko, landaredi eta bereziki hegaztientzako eremu aproposa batetatik. Ibilbidean zehar hainbat haitzen ingurutik igaroko gara eta horrek saiak eta bertze hegaztiak behatzeko aukera eskainiko digu. Tontorretik ikuspegi zabalak izango dira, bai Pirinio aldera eta hego aldera. Ipar aldean ordez Moncayoko mendiak izango ditugu. Ibilbidearen bigarren zatian zenbait koba eta Calcenako troka ezagutzeko aukera dago.

Ibilbidea eta altimetria.

Calcenatik ibilbide zirkularra
Calcenako altimetria

Calcena herrira gerturatuko naiz goiz eguzkitsu honetan ibilbide eder bat burutzeko asmoz. Natura Interpretatzeko zentroan berean aparkatu eta gauzak prestatu eta errepidera aterako naiz, bertatik ibaiaren gaineko zubira iristeko.

Natura Interpretatzeko ZentroaIbilbidea Calcenako Natura Interpretatzeko Zentrotik izango da. Bertan bere webgunea.
Informazio oholaHainbat aretotan zehar, espazioak elementu liluragarriak erakusten dizkigu, hala nola, inguruko haitzulo ugarien eraketa, eta bertako biztanle zoragarrietako bat, saguzarra, gehiago ezagutzen laguntzen digu.Geologiarentzat eta milioika urtetan zehar harkaitzezko itsaslabarren paisaia berezi hau moldatu zuten prozesuentzat ere lekua dago, gaur egun ehunka eskalatzaileren paradisua dena.
AparkalekuaEskolen eraikinaren behealdean dago, Calcena Tel: 976 829 230 eta 976 548 090. Ordutegiak:Udan: egunero, astelehenetan izan ezik, 10: 00etatik 14: 00etara eta 16: 00etatik 20: 00etara.Gainerako urteetan: larunbat, igande eta jaiegunetan, 10: 00etatik 14: 00etara eta 16: 00etatik 20: 00etara.Herriko zubira iritsi eta bertan ura bideratzeko egiturak bisitatu ondoren zubia igaro eta zuzen jarraitu beharko da apurtxo bat aurrerago troka batetatik abiatzeko.Calcena herriko zubia
CalcenaBaso eta sakanen artean altxatzen da herri bitxi hau. Hiriguneak kale estu eta aldapatsuak ditu, eta argi eta garbi erakusten du musulmanen iragana. Goialdean, Erregeen Ama Birjinaren kolegiata polita dago, dorre deigarria kupula distiratsu batez errematatua duela. Eraikinak zati erromanikoak mantentzen ditu, eta horrek Ebro ibaiaren hegoaldeko erromanikoaren adibide bakanetakoa bihurtzen du.Calcena
Calcena
Ura bideratzeko egiturakZubia igaro eta segituan zutoin bat ikusgai izango da. Bertan San Cristobal baselizarako norantza ikusgai da. Eskuineko bidetik abiatu beharko gara troka batetatik haitzetara gerturatzeko.
Zutoina
Bidegurutzea eskuinetik. Gibeletik haitzak nabari dira
Bidetik aurrera egin ahala, Calcena herria eta bere goiko aldeko haitzak hobeto ikusterik izango da. La Cerrita ingurua.
Calcena
Haitzen xehetasuna. Azpitik korta ezberdinakGeomorfologia: Isuela ibaiaren harana Moncayoren hego-mendebaldeko magaletik Morata de Jalóneraino hedatzen da. Bere goi-ibilbidean, Isuela ibaiak substratu geologiko bat zeharkatzen du, hareharri, dolomia, buztin eta triasikoko igeltsuen metaketen gainean jarritako kareharri liasikoz osatutako antiklinal handi batez osatua. Gailurren gainazalek plataforma altuak osatzen dituzte, Kuaternaria konfigurazio hidrografikoaren aurretik garatutako higadura tertziarioen gainazalei dagozkienak. Konfigurazio hidrografiko horren ondorioz, harri, gandor eta kanoi laburren multzoa sortu da.Plataformen gainazal lauan disoluzio karstikoko formak garatzen dira, hala nola lapiazak eta leizeak, kareharrizko akuiferoak elikatzeko eta kareharrizko arroken eta serie iragazgaitz infrajeen arteko kontaktuaren bidez bertan biltegiratutako urak isurtzeko aukera ematen dutenak. Calcena eta Trasobares artean, Valdeplatako sakanaren parean, Isuelak Moncayoko antiklinalaren txarnela eremua mozten du.Peñas del Caboko haitza batzukTrokatik gora egingo da bide eroso batetatik eta emeki emeki Peñas del Caboko haitzen azpiko aldetik igaro ere. Leku aparta saientzako.
Saiak Peñas del CabonHaitzen eremu hau aparta da saientzat eta horregatik hainbat hegazti ikusgai izango dira, goizeko aurren eguzki izpiekin berotzen. 
Saiak
Saiak
Saia haitzetanHarkaiztegi ugarien artean, hegazti-espezie ugari ikus daitezke, batez ere harrapariak, hala nola sai arrea, sai zuria, errege-arranoa eta belatz arrunta. Gaueko hegaztien artean hontz erreala, karaboa eta txotakabrak aurki daitezke. Beste hegazti-espezie batzuk hauek dira: hegazkin arruntak eta harkaitz-hegazkinak, sorgin-belarra, belatxinga mokogorria, gerruntzea, txoritxoa, birigarro arrunta, txinboa, errementari arrunta, ikuzgailua, zozoa eta martin arrantzalea. Ugaztunen artean orkatza nabarmendu behar da. Anfibioen eta narrastien fa