Calo Castrobuxán
near Calo, Galicia (España)
Viewed 1071 times, downloaded 12 times
Trail photos
Itinerary description
Tomando como referencia a Ermida de Castrobuxán, baixamos polo camiño que sae de detrás do cruceiro ata que a menos dun quilómetro atopamos a senda para ir pegados ao rego de Castrobuxán ata as ruínas dun antigo muíño.
Ao lado do muíño hai unha zona preparada para subir ata a estrada e camiñar uns metros por detrás do quitamedos ata a Ponte da Furaqueira, onde cruzamos a estrada.
Dende a antiga ponte collemos o camiño da esquerda, que tras atravesar a central hidroeléctrica continua por toda a beira do río Grande, atravesando as ruínas do muíño da Furaqueira e chegando aos chamados Muíños de Xaime, onde atravesaremos a pontella de diante da casa.
Dende as portas do seu antigo muíño tomamos o camiño que sube e continuaremos polo leito dereito do río ata que case chegamos á ponte de Pasarela, onde en vez de volver á estrada subiremos polo Camiño Real de Calo ata que por fin cheguemos á aldeíña de Calo.
Neste lugar, ademais de casas blasonadas, veremos mostras de arquitectura popular (lacenas, cabazos ou hórreos, fornos, pombais...) e atravesaremos a aldea para subir polo outro tramo de Camiño Real que vai por detrás da Casa Rural da Fontenla. Ao rematar o camiño xiraremos á dereita, pasaremos por diante da antiga escola na que estivo Elisa (a muller de Marcela, o primeiro matrimonio homosexual da historia) e dende alí baixaremos á igrexa de Calo.
O regreso será pola parte traseira da igrexa, tras ver o escudo ca serea, subindo ata o cruceiro que queda a pé da estrada. Cruzaremos alí e encararemos o camiño de volta que nos leva novamente ata Castrobuxán.
Waypoints
Lacenas
En el muro de la casa veréis dos grandes piedras con unos pequeños agujeros en su parte inferior. Por ahí entraría las abejas en sus panales, que estaban adosados a la pared de la casa. Es una de las muchas muestras de ingenio que antiguamente tenían las viviendas tradicionales, que convivían con la naturaleza y se adaptaban a sus necesidades.
Fuente de Calo
Curiosa fuente que cumple tres funciones al mismo tiempo: fuente, abrevadero para los animales y lavadero para la ropa.
Casa Fidalgo
Una de las pocas viviendas blasonadas que encontraremos en Calo, relacionadas con la hidalguía de la zona que vivía a la sombra de los Moscoso del Castillo de Vimianzo.
Horno
Si nos vamos fijando en las chimeneas de las casas, veremos que aquí muchas aún tienen adosados pequeños hornos en sus paredes.
Cabazo
Por todo Calo veremos numerosos cabazos, la forma que tienen en Vimianzo de denominar a los hórreos. Se trata de hórreos de tipología fisterrana, hechos todos ellos de granito. Los más antiguos aún conservan los "torna-ratos", esas piedras circulares que harían caer a los ratones que quisiesen trepara hasta las cosechas que conservaban en su interior.
Camino Real
Desde un lateral de la casa de turismo rural Fontenla, sale un antiguo tramo del camino real, el camino público que unía esta aldea con Vimianzo. Es una corredoira, con la anchura perfecta para que pasase un carro tirado por animales, protegiéndose el camino con piedras y rodeado todo de especies forestales autóctonas, lo que ayuda a conservar el camino, mantener el ecosistema típico de la zona y a evitar incendios con su humedad.
Fuente
Cuentan los vecinos que a través de ese pequeño canal oculto en el suelo se puede acceder hasta una fuente ornamentada con columnas y demás que habría quedado oculta bajo los árboles de al lado con las obras de la carretera.
Casa de Elisa y Marcela
Esta parece haber sido la antigua escuela de Calo donde fue profesora Elisa, la mujer de Marcela. Si no concen la historia del primer matrimonio homosexual de España, datado en junio de 1901, recomendamos que hagan una parada para buscar información sobre ellas en internet.
Cruceiro
Cruceiro de tipo "de cruz" sin imagen de Cristo en lo alto. Tienen numerosas funciones en la cultura popular y religiosa de Galicia, desde servir de paradas en eventos religiosos hasta ser lugares de los que resguardarse de la Santa Compaña.
Ermita de Castrobuxán
A pesar de que la capilla mayor y la nave datan del año 1756, mandada construir por el arzobispo Bartolomeu de Raxoi en su visita en el año 1954, el conjunto ya existía en el siglo XVII. En su interior guarda un interesante retablo con relieves barrocos y la imagen de la Virgen de la Concepción, de estilo renacentista y del siglo XVI y con episodios relacionados con los primeros años de la vida de Cristo Estaría vinculada a la iglesia de Cereixo y sería parada para los peregrinos que fuesen para Santiago.
Cruceiro de Castrobuxán
Sobre una plataforma cuadrangular de tres escalones, se yergue el CRUCEIRO de Castrobuxán. El varal octogonal, que comienza cuadrado, surge de un pedestal cuadrangular finalizado con chaflanes. La cruz se sostiene en un capitel decorado con cabezas de ángeles con alas y volutas. En el anverso de la cruz se representa a Cristo crucificado, con tres clavos y la cabeza hacia delante. En el reverso, una Piedad en la que la Virgen María sostiene en su regazo a Cristo muerto y sujeta con la mano su cabeza. info: Galicia pueblo a pueblo
Fuente de Castrobuxán
Fuente barroca del siglo XVIII, situada en un lugar aislado en el medio del monte. La fuente está a unos 500 metros de este santuario, al oeste. Para acceder a la fuente se puede ir por uno viejo camino que pasa a un lado de la muralla sur del castro. Galicia pueblo a pueblo
Rego de Castrobuxán
Desde el camino asfaltado bajaremos caminando por el borde del pequeño regato de Castrobuxán, que sirve de afluente de río Grande. Seguiremos el camino hasta ver las ruinas de un antiguo molino. A su altura accederemos hasta el borde de la carretera, donde caminaremos unos metros por detrás del quitamiedos hasta el Puente de la Furaqueira donde cruzaremos.
Carretera a Camariñas
Ponte da Furaqueira
Antiguo paso de la carretera a Camariñas sobre el río Grande. En la zona de la Furaqueira el río Grande comienza a bajar con fuerza encajado entre los montes hacia su desembocadura. El primitivo trazado de la carretera de Vimianzo a Camariñas, a comienzos del siglo XX, salvó este obstáculo con la creación de un hermoso puente de un solo arco.
Central hidroeléctrica
Antiguos molinos
Molinos de Xaime
Al pie de una gran pontella que atraviesa el río Grande veremos la llamada vivienda y molinos de Xaime. Con más de un siglo de historia aún podemos ver las fechas de creación ocultas en las fachadas y en el propio puente. Si tienen suerte y andan por allí los dueños hasta les enseñarán el interior de los molinos y su forja.
Puente de Pasarela
A finales del primer tercio del XIX existía aquí un puente de tres arcos de medio punto. Sabemos que en 1828 estaba hecho con una base de troncos, por donde pasaban los naturales de Pasarela con mucho riesgo. Al fondo veremos el Paisaje Protegido de los Penedos de Pasarela y Traba, formaciones graníticas moldeadas por el viento y por la acción geológica que cuenta también con su propia ruta de senderismo.
Camino real de Calo
Volveremos a atravesar parte del camino real, con el empedrado y la vegetación autóctona flanqueando nuestros pasos hasta que veamos en el fondo la iglesia de Calo
Restos de antigua iglesia de Calo
En medio del camino veremos varias cruces, ocupando la anterior localización de la iglesia de Calo según cuentan los propios vecinos.
Iglesia de Calo
No alto, dominando o Val de Vimianzo atópase a igrexa parroquial de Calo. Presenta unha orientación contraria á tradicional: ten a fachada mirando cara ó leste e a cabeceira cara ó oeste. Seguramente, pola orografía do lugar e para que a fachada mirase cara o val e se puidese apreciar dende o mesmo. A igrexa garda as bases estruturais románicas. Quedan como vestixios o interior da capela maior co seu arco triunfal dobrado e a súa bóveda de canón. A orixe é de planta rectangular, á que logo se lle engadiron unha capela no lado sur e unha sancristía rectangular. En 1702 o visitador pastoral observa o estado ruinoso das paredes e teitos urxindo o derrubamento e a construcción de nova planta O edificio está construído por bloques graníticos e cuberto a dúas augas por tella. A capela sur e a sancristía cúbrense cunha pequena cúpula. A fachada, do século XVIII é dun sinxelo estilo barroco. Decórana placas e volutas e remata nunha esvelta torre-campanario de dous corpos rematada con cúpula de tambor octogonal. Construíuse entre 1794 e 1799 presenta trazos decorativos de estilo barroco tardío: volutas, placas xeométricas, pináculos, etc. Retablos quizáis de mestres composteláns, de 1779 e estilo barroco-rococó son os laterais de Santa Lucía e San Francisco. O retablo maior, de 1787, é neoclásico. Nun lateral da capela sur consérvase o único sartego cunha estatua xacente da comarca: a do fundador desta capela o crego calés Rodrigo Thomás, párroco de Tines.
Escudo de los Mariño
En el exterior de la iglesia encontramos un escudo de armas presentado por la sirena de los Mariño, con cuarterones de los Losada (tres lagartos bajo una piedra), los Calo (ocho aspas), los Castro (seis círculos) y los Moscoso de Altamira (la cabeza de lobo)
You can add a comment or review this trail
Comments