Cambados, ruta circular polo conxunto hitórico

Cambados. Centro histórico

Wikipedia Cambados. Centro histórico, terra de pazos, capital do viño e berce de galegos ilustres. Na desembocadura do río Umia, na ría de Arousa, Cambados é o resultado da fusión de tres vilas históricas –unha pescadora, outra administrativa e outra aristocrática–, tan sabiamente realizada que todas conservan a súa xenuína esencia. Sen dúbida, o pazo de Fefiñáns é o monumento máis fotografado de Cambados. E non é para menos, á vista da súa impoñente fachada en ángulo recto e o arco que o singulariza –ponte de unión entre as dúas hortas do pazo– que se alongan como nun gran abrazo formando a praza á que dá nome. É berce de galegos ilustres e diso queda constancia nas rúas do seu casco antigo. Unha réplica da súa “A naiciña” lembra ao escultor Francisco Asorey, e a casa onde naceu e viviu ata os 9 anos o poeta e político Ramón Cabanillas –estreita, de dous pisos, humilde, aínda que con aseo, algo inusual na época, e antigamente co característico corredor das construcións das vilas mariñeiras– está aberta ao público como Casa-Museo en honra ao que foi o poeta galego máis relevante das Irmandades dá Fala. Moi preto atópase, aínda que sen sinalizar, a casa que albergou a pequena imprenta de onde saían os escritos e manifestos do “poeta da raza”. O paseo traslada ao visitante ás primeiras décadas do século XX, cando o escritor de Cambados foi nomeado membro da Real Academia Galega (1920) e da Real Academia Española (1929). Máis aló, na rúa Real, outra vivenda lembra cunha placa que alí viviu Val-Inclán. De aquí é tamén Francisco Leiro, recoñecido como o mellor escultor galego vivo, que traballa agora dacabalo entre Nova York e Cambados, onde conserva a súa casa-taller. Despois de percorrer o centro histórico e visitar, no alto do pobo, as inquietantes ruínas do templo de Santa Mariña de Dozo, do século XV –coas súas figuras da Virxe preñada e o home comendo excrementos–, un pensa que só de aquí podía saír semellante xenio. Pero Cambados debe moita da súa fama ao viño albariño. A localidade leva máis de 60 anos celebrando unha popular festa, declarada de Interese Turístico Nacional, para enxalzar as calidades deste viño traído polos monxes do Cluny desde as ribeiras do Rhin. Aquí, no corazón da comarca do Salnés, na ría de Arousa, os emparrados en espaldera sobre pezas de granito de dous metros de altura, para evitar a humidade do chan, dominan a paisaxe. A climatoloxía atlántica propicia un viño afrutado e ácido ao padal, de baixa gradación en azucre: o albariño na súa variedade branca. Cambados é arquitectura e é viño, pero tamén é mar. A localidade actual é froito da unión de tres vilas históricas: Fefiñáns (casco antigo), Cambados (o actual centro urbano) e Santo Tomei do Mar, o apartado barrio de pescadores fronte á torre de San Sadurniño, construída no século X para a defensa marítima da poboación. Desde o paseo marítimo, onde corretean os nenos pequenos coas súas bicicletas, esténdese ante os nosos ollos o Esteiro do Umia, na Enseada de O Bao, zona de invernada de aves acuáticas no Oeste peninsular, unha paisaxe dominada polo illote de San Sadurniño –con acceso por unha ponte de pedra– que presenta unha estampa desigual segundo o estado da marea: un mar bravío ata o muro do paseo ou unha inmensa chaira de lameira e baixíos imposibles. Tan desigual e tan conmovedor como resulta a propia Cambados.

Casa nacemento Ramón Cabanillas

Entre a oferta cultural da localidade de Cambados, atópase casa Museo Ramón Cabanillas, que abriu as súas portas ao público no ano 1998. Esta casa destaca porque nela naceu e viviu o prestixioso poeta galego Ramón Cabanillas, coñecido co sobrenome do Poeta dá Raza polo gran contido social de moitas das súas poesías, nas que denunciaba as desigualdades sociais, e tamén por ser un acérrimo defensor do galeguismo, como o demostran moitas das súas obras, entre elas “Dá terra asoballada” ou “A man de Santiña”, coas que ao mesmo tempo pretendía axudar a espertar unha concienciación nacionalista no pobo galego. De feito, cabe comentar que Cabanillas formaba parte das Irmandades de Falá, unha organización galeguista. O obxectivo desta Casa-Museo, na que Ramón Cabanillas naceu no ano 1876, é achegar a quen a visite a figura do poeta, a súa vida e a súa obra. Nela poderemos contemplar obxectos persoais que en vida pertenceron ao ilustre escritor, ademais de mobles, fotografías, debuxos, gravados, e outros obxectos, ademais dunha perfecta recreación do despacho no que traballaba. Tamén se expoñen neste museo as primeiras edicións das súas obras ao completo, un fondo bibliográfico de gran importancia. Cambados.com

Cemiterio de Cambados

Co nome de Santa Mariña de Dozo atopamos un dos máis belos cemiterios da xeografía española. Situado no coñecido Monte da Pastora e cun encanto peculiar pois despois da destrución parcial do antigo templo debido a un incendio no século XV. A entrada primixenia está composta por unha humilde porta de forxa acubillada baixo un muro de pedra de sinxela factura, tan só unha cruz situada sobre a viga do cerramento indícanos a antigüidade do conxunto. O antigo cemiterio ocupa todo o espazo ao redor da igrexa e ese desconcerto das sepulturas debido ao alto nivel de saturación fai que a contorna se embeleza máis. Entre elas poderemos ver a sepultura de Joaquín María de Val Inclán, fillo do dramaturgo que faleceu aos catro meses de vida. O corredor central que nos leva ata o que no seu día foi a igrexa atópase flanqueado polas inhumacións, a beleza singular que ofrecen as sepulturas fan que este cemiterio sexa un dos máis melancólicos de Galicia. A ornamentación funeraria que ofrecen as sepulturas é variada; moitas delas presentan elementos de forxa, outras con todo ensinan as súas pesadas laxas de pedra prensada. Todo o conxunto é embriagador e non é de estrañar que este cemiterio fose declarado Monumento Histórico-Artístico Nacional en 1943. Cemiterio de Cambados

Convento de San Francisco (actual igrexa parroquial)

Fundado baixo a orde franciscana e posta baixo a advocación da Inmaculada Concepción polo matrimonio natural de Vilaxoán D. Juan Daval e Dna. María Pérez no ano 1588. Foi convento franciscano, ata que no ano 1835, coa desamortización, a propiedade do edificio pasou ao estado e os monxes tiveron que abandonar o convento. O edificio converteuse entón en cuartel de milicias urbanas do primeiro batallón do Salnés, e posteriormente en escola e en cárcere. Finalmente foi demolido e as pedras das cortes e outras dependencias utilizáronse para o dique do paseo da Calzada, para a alameda de San Tomé e para empedrar a rúa que dá acceso ao convento, hoxe en día rúa Padre Peña. O templo sustituíu á antiga igrexa parroquial de Santa Mariña. No seu interior atópanse os enterramentos dos seus fundadores D. Juan Daval e Dna. María Pérez, sendo de estilo gótico mariñeiro, presenta tamén trazos renacentistas. Consta dunha soa nave con dúas capelas con bóvedas de crucería no lado do Evanxeo. Destaca a fachada con multitude de representacións, cinco chagas franciscanas, as figuras de Adán e Eva, cada unha delas situadas dentro dunha cuncha, as representacións dos fundadores en posición orante e o escudo dos Figueroa. Tamén podemos ver unha cruz xunto a porta de acceso á igrexa, que é unha homenaxe a José Antonio Primo de Rivera e aos caídos no bando nacional durante a guerra civil.

Escultura de Baco,Deus do Viño. Obra de Francisco Leiro

No centro da praza Ramón Cabanillas atópase o " Baco" de Francisco Leiro. O artista galego máis internacional da actualidade naceu en 1957, no seo dunha familia de ebanistas e carpinteiros. O seu nome empeza a estar na fala da xente os críticos e expertos en arte en 1983, e a partir de 1985 a súa obra xa é admirada en Brasil, Australia, Italia e Holanda. En 1990 asinou un contrato en exclusividade cunha das galerías de arte máis importantes do mundo, a Malborough. Francisco Leiro vive dacabalo de Nova York e Cambados –o seu taller está en Corbillón– e traballa materiais moi diversos, como a pedra, o mármore, a madeira ou o bronce. O Concello de Cambados encargoulle o " Baco" en vésperas das Vodas de Ouro da Festa do Albariño, e a peza, de gran tamaño, colocouse na praza Ramón Cabanillas. Así, o deus do viño e da éxtase saúda a todos os que se dirixen aos pubs e discotecas da vila cun acio de uvas na man e un pequeno barril baixo o outro brazo.

Escultura de pedra adicada a Ramón Cabanillas

Wikipedia Ramón Cabanillas naceu o 3 de xuño 1876 no señoril Fefiñáns de Cambados. Tras iniciarse nas letras e no latín foi seminarista en San Martiño Pinario de Compostela, de onde se marchou para traballar na oficina de contabilidade do concello de Cambados. No ano 1910 tivo que emigrar á Habana, Cuba, onde foi contable de comercio e administrador do Teatro Nacional, propiedade do Centro Galego. En 1913 publícase na Habana o seu primeiro libro, "No Desterro", con prólogo do líder agrarista Basilio Álvarez, e en 1915 edita tamén na capital das Antillas o seu segundo libro, " Vento Mareiro", ambas as obras unha exaltación de Galicia como unidade colectiva. En 1917 publicou Dá terra asoballada, composicións de carácter reivindicativo da identidade política e cultural de Galicia. Na rosa de cen follas en 1927, trata da vida e a paisaxe mariñeira da súa terra. Posteriormente aparece (Camiños do tempo, 1949). Ingresou na Real Academia Española en representación da lingua galega (xunto con Cotarelo Valledor) o 26 de maio de 1929. Ademais escribiu teatro: O mariscal, 1926, e A man dá santiña. Tras pasar un tempo no Mosteiro de Samos, volve a Cambados, onde faleceu o 9 de novembro 1959.

Escultura Francisco Asorey González

Peza realizada en bronce por Lucas Míguez en conmemoración do 50 aniversario da morte do escultor no 2011. Francisco Asorey González (Cambados, Pontevedra, 4 de marzo de 1889 - Santiago de Compostela, A Coruña, 2 de xullo de 1961), comunmente citado como Asorey, foi un escultor galego, considerado por algúns críticos como unha das figuras máis relevantes da renovación da arte escultórico español do século XX. Wikipedia

Ocas (gansos ruidosos)

Este ave é moi peculiar no relativo ao seu comportamento, pois aínda que non sexa un can presenta dotes de gardián, e é que en guerras ao longo do mundo utilizouse a modo de alarma cando os inimigos aproximábanse; tamén é un animal moi ordenado, xa que camiña en fila ou fileira xunto a outros exemplares. A oca é unha especie de ave que forma parte da familia Anatidae que provén de África. Moitos a confunden cun pato común, pero as súas características difiren moito. Aínda que se lle coñece como Ansar común, e moitas veces relaciónase cos gansos, é de tamaño maior pois o seu corpo é moito máis voluminoso. Ademais, o seu pescozo e o seu pico tamén o fan diferente doutros. O seu pescozo é moito máis longo que o dun ganso Anser, e o seu pico máis ancho cun ton laranxa ou rosado que é exclusivo del. Pode medir entre 74 e 91 centímetros de longo e coas ás aberta podería alcanzar ata os 180 centímetros. Pesa entre dous e catro quilos, e como sucede en moitas especies, os machos sempre adoitan ser máis grandes que as femias. A cor das súas plumas é gris, presentando as ás, a cabeza e pescozo nun ton máis escuro mentres que o resto do corpo móstrase máis claro. No seu dorso márcanse claramente unhas liñas brancas nos bordos. É curioso que cando nacen son de cor pardo, pero isto vai cambiando durante o seu desenvolvemento. Aínda que non é unha ave moi común para usala como mascota, se te decidises por unha debes saber que duran unha media de 17 anos, moito máis que moitos cans. Hai moitos países nos que se usa a expresión “es parva como unha oca”, pero o certo é que a oca é un animal moi intelixente, aínda que a súa forma de andar distraída podería dar a impresión pola contra. Ademais é un animal que ben podería servir como mascota, pois é moi adaptable e dócil para amaestrar. É unha excelente gardiá Aínda que non é un can, a súa intelixencia entra en xogo cando ve que algún perigo sexa á súa familia de ocas ou á súa familia humana. Este feito viuse plasmado en películas nas que se vía como un grupo de ocas evitaba un ataque. De feito, durante guerras en diversas partes do mundo, foron usadas como alarmas da aparición dos inimigos.

Igrexa de San Bieito

Cambados.com Antigo templo románico, remodelado a comezos do século XV e reedificado no século XVII por orde de D. Gonzalo de Valladares poñéndoa baixo o patrocinio de San Bieito. Do mesmo xeito que o pazo foi declarada Ben de Interese Cultural en agosto do 2012. A fachada e as torres foron construídas en 1784, tal e como demostra unha inscrición situada sobre o arco de acceso. Os seus elementos máis destacados son os dous campanarios barrocos e o seu interior gótico, onde son de admirar a bóveda principal, as dúas capelas interiores cos sepulcros de D. Gonzalo de Valladares e a súa esposa Dna. María Ozores e Silva, e a capela maior presidida por un retablo barroco. Dúas figuras de granito coñecidas como os Balboas, ataviadas como guerreiros con maza e escudo, escoltan os enterramentos dos seus señores situados no interior do sacro templo e protexen simbólicamente a praza e a igrexa.

INICIO en Avda. de Galicia

Muíño e Museo 'Mareas da Seca'

Galicia Máxica. O Museo do Muíño de Mareas da Seca está situado na parroquia cambadesa de San Mamede de Corvillón, entre Tragove e Fefiñáns. Foi mandado construír por orde de D. Gonzalo de Valladares, I Vizconde de Fefiñáns, que encargou a obra ao mestre de cantería e artilleiro coruñés Francisco Grie. O muíño instalouse sobre unha enseada cunha presa duns 50 metros de longo e constaba dos seguintes elementos: unha presa con 5 comportas, o propio muíño, a vivenda, as cortes e o alpendre. Na planta baixa do edificio do muíño atópase a maquinaria que posibilitaba a moenda. A primeira planta comprendía os elementos de moenda: tres moas do país de gran groso para moer millo, e unha “albeira” de gran fino para o trigo e o centeo, e as pezas auxiliares. A segunda planta e o faiado estaban destinados a vivenda coas súas habitacións, hoxe acondicionadas para acoller o discurso museístico. Visitas: mediante cita pevia, pedir cita no email cultura@cambados.es O fluxo e refluxo das mareas era aproveitado para facer funcionar as catro moas coas que contaba. A zona interior quedaba en seco coa baixamar, por iso denomínase A Seca, volvéndose a encher coa preamar. Para moer aproveitaban a baixamar, que dura unhas tres horas, chegando a moer ata 200 quilogramos por moa en dúas quendas, de día e de noite. O muíño pertenceu ata o s. XIX aos vizcondes de Fefiñáns e a el viñan moer cereais campesiños non só de Cambados senón tamén da comarca do Salnés. Posteriormente cambiou de dono deixando de funcionar a mediados dos anos 70, cando o último muiñeiro, Manuel Piñeiro, casado coa filla do propietario, cesaba na súa actividade. Este antigo Muíño de Mareas da Seca foi recuperado e restaurado para ser convertido en enclave museístico, formando parte desde o ano 2002 da Rede de Museos do concello de Cambados.

O monte da Pastora

Galicia Máxica Son moitas as posibilidades que o municipio de Cambados ofrece ao visitante no que a excursións e camiñadas refírese, xa que se trata dunha localidade moi privilexiada, cun patrimonio natural impresionante e dunha gran beleza. De entre as moitas saídas que podemos facer durante a nosa estancia nesta atractiva poboación, atópase a que nos leva ata o chamado Miradoiro da Pastora, que se atopa no alto dunha elevación de terreo. un outeiro que lle dá nome, coñecida como o Monte da Pastora. Achegarnos ata o miradoiro é un agradable paseo, que nos permitirá o descubrimento de fermosos recunchos. Atópase preto do cemiterio do municipio.Accédese ao miradoiro a través dunhas escaleiras flanqueadas por árbores, ascendendo as cales atoparemos enseguida un parque infantil, que deberemos deixar atrás. Seguidamente toparemos cunha fonte de auga potables e, un pouco máis adiante, cun Cruceiro, así como cunha pequena capela, coñecida tamén como da Pastora. Nela ten lugar cada ano unha popular romaría, na que participan un gran número de veciños da comarca. Deixando a capela atrás, seguiremos andando ata chegar ao momento máis alto do outeiro, onde veremos a chamada Pedra do Calvario. Xa estamos no miradoiro natural da Pastora, desde o cal se nos ofrecen unhas panorámicas de Cambados e da ría de Arousa verdadeiramente espectaculares.Tras a capela, poderemos ver que hai un merendeiro, o que nos permite, se o desexamos, pasar no lugar un día moi agradable. Existe unha lenda segundo a cal o diaño quixo aquí tentar a Cristo, e que o fixo coas seguintes palabras: “Se prostrado adoráresme, todo canto ves dareiche, menos Fefiñanes, Cambados e Santo Tomei”.

Parador de Turismo.

Parador.es O pazo que se converteu no Parador do Albariño.O genealogista Dalmiro da Valgama, -probablemente o máis acreditado dos estudiosos desta rama da historia-, di que os Bazán proceden de Alonso González de Bazán que foi salvador do rei navarro Sancho de Abarca, e que entre os seus ascendientes máis inmediatos están o primeiro marqués de Santa Cruz, un Camareiro Maior de Enrique II así como capitáns xerais, almirantes, comendadores, etcétera. Co paso dos anos unha rama dos Bazán chegaría ao Salnés establecéndose en Vilanova de Arousa e Cambados dando lugar a todos os desta zona de Galicia. Concretamente o historiador e xenealoxista galego Crespo do Pozo di que os Bazán chegaron a Vilanova no ano 1588 e que o fillodalgo da devandita vila Pedro Juan Bazán e Heredia trasladouse desde Vilanova a Cambados, construíndo o chamado pazo da Calzada, o cal debeu ser restaurado por Pedro Juan Bazán de Mendoza, para xa en data recente ser adquirido polo antigo Ministerio de Información e Turismo e transformarse no famoso Parador do Albariño. Pouco podía imaxinar o nobre antecesor dos Bazán que salvou ao rei de Navarra dunha morte certa a man dos franceses, que co paso dos anos, unha parte das súas terras converteríanse en parador nacional. Segundo Benito Leiro, foi Alvaro Cunqueiro no ano 1962, a través de "O envés" de Faro de Vigo, o primeiro en pedir colaboración para salvar o pazo de Bazán. Finalmente, a corporación municipal presidida polo alcalde Jaime Silva González (1962–1965) decidiu dirixirse ao Ministerio de Información e Turismo cuxo titular era Manuel Fraga Iribarne e ao subsecretario do devandito Ministerio, Pío Cabanillas, que ao parecer era máis accesible, para xestionar a creación dun parador de turismo en Cambados, ofrecendo o edificio do pazo de Bazán e a súa horta. Restaurar monumentos: A idea inicial consistía en arranxar o emblemático edificio do Pazo para transformalo en Parador Nacional, como ocorría con outros monumentos españois naquel momento, pero cando se comezaron as obras de restauración detectouse que o edificio sufría o "mal da pedra" e que estaba moi danado. Por conseguinte decidiuse derrubar o Pazo completamente e construír un edificio novo. O novo edificio tería unha maior capacidade que o antigo. Quince millóns de pesetas: O xornal "O Pobo Galego" comentaba que o prezo aproximado do parador era de 15 millóns de pesetas, dispoñendo de oito "amplísimas habitacións, dotadas todas de cuarto de baño e demais servizos, comedor con capacidade para 125 persoas, mariscaría, salóns sociais e unha ampla zona axardinada que ocupa a totalidade da leira que rodeaba ao pazo e na que se respectou en todo o posible o frondoso arboledo con que contaba e en cuxa zona continuará realizándose en anos sucesivos, a festa do Albariño, un dos caldos de máis prestixio da rexión galega", explicaba. En principio, o parador cambadés era máis ben modesto xa que só dispoñía de seis habitacións, baixo a dirección de Pedro Fajes. Aos dez anos sufriu unha enorme remodelación, dispoñendo entón de 62 habitacións tendo como directora a María José Campos Pérez, e curiosamente no ano 2003 hai unha nova remodelación pasando a 58 habitacións xa que catro delas pasaron a ser moito máis confortables que anteriormente. "O Pobo Galego" aproveitaba a inauguración do parador do Albariño para relatar a historia dos paradores en Galicia. Todo empezou segundo este diario, coa inauguración do parador de Pontevedra, a denominada Casa do Barón, no ano 1954, seguido de Ribadeo en 1958. Posteriormente iríanse inaugurando en 1960 o de Ferrol, e conxuntamente o de Portomarín e Cambados o mesmo día.

Paseo marítimo

O paseo marítimo de Cambados é moi frecuentado polos cambadeses e turistas, camiñando ou en bicicleta. Percorre, en aproximadamente dous quilómetros, a costa das tres antigas vilas de Fefiñáns, Cambados e San Tomé. Nun extremo do paseo atopámonos o Muíño de Mareas da Seca, que tiña a peculiaridade de funcionar coa subida e a baixada do mar, e no outro extremo do paseo, o precioso barrio mariñeiro de San Tomé, onde as vistas son inmellorables. Así, podemos ver a illa da Toja, a península do Grove, e ao fondo podemos contemplar as bateas, a illa de Arousa e a belísima ría de Arousa, a máis grande e produtiva das Rías Baixas.

Pazo de Montesacro e capela da Valvanera

Cambados.com D. Diego de Zárate y Murga , I Marqués de Montesacro por decreto de Felipe V, construíu na vila de San Tomé o pazo de Montesacro no s. XVIII, ao estilo barroco da época. Destaca na súa fachada o elegante escudo de armas dos Zárate y Murga, timbrado pola cruz de Santiago, e a coroa do marqués, da cal sae un brazo esgrimindo unha espada. En 1937, a esposa do VIII Marqués de Montesacro, Dna. Juana María Grisone, ao quedar viúva e sen fillos, decidiu vender o pazo. Nun primeiro momento a compra ía a realizala o empresario cambadés D. Manuel Otero, pero finalmente optou por cedela ás “Hermanitas de la Caridad” para que puidesen ampliar o asilo que naquel momento estaba no pazo de Torrado. O pazo de Monstesacro foi entón completamente remodelado, pasando a ser residencia de maiores.A Capela dá Valvanera , tamén coñecida como Capela da nosa Señora de Valvanera, é unha das obras que forman parte do patrimonio do municipio de Cambados. Pertence ao conxunto arquitectónico da Mansión de Montesacro, chamada tamén Pazo de Montesacro, sendo erixidos ambos os edificios de maneira conxunta cara ao século XVIII . Nesta capela venérase á Virxe de Valvanera, tradición importada desde A Rioxa por parte dos marqueses de Zárate e Muga. A imaxe da Virxe atópase no interior da capela, situada nun altar que pode considerarse como unha verdadeira mostra do estilo barroco. Con motivo da celebración das festas da Virxe da Valvanera tanto a súa capela como o barrio de San Tomé en Cambados sacan as súas mellores galas. Aínda que esta Virxe é coñecida como a patroa da Rioxa, está vinculada de maneira histórica con este municipio. Tanto a Capela como a súa Virxe son moi queridas polos Cambadeses. Foi ordenada a construción desta Capela polo avilés Don Diego de Zárate e Charanga, o primeiro marqués de Montesacro. Un descendente de Don Diego, Valvanera de Izquierdo e Zárate instálase no Pazo de Montesacro. Manda derrubar unha das torres para construír neste lugar a que é agora a Capela dá Valvanera. Trae, desde a Rioxa, a Virxe e créase o vínculo entre estas dúas terras. A Capela dá Valvanera sitúase, en concreto, no barrio de Santo Tomei de Cambados, o barrio máis antigo da localidade, no que outrora vivían os pescadores. Na cúspide da fachada da capela pódese apreciar unha gran campá. Non é difícil ademais detectar claros vestixios de estilo barroco nos seus elementos.

Pazo de Ulloa (escudo inclinado)

Cambados.com Tamén coñecido co nome de “A Casa dos Pazos” ou “Pazo Quintanilla”. Foi construído no solar que ocupaba a antiga morada de D. Lope Sánchez de Ulloa pola súa filla Dna. María Sanchez de Ulloa, sendo residencia dos seus fillos D. Diego de Acevedo, militar, e D. Alonso Fonseca III, arcebispo de Santiago e de Toledo e un dos impulsores da Universidade de Santiago de Compostela. O edificio sufriu varias reformas ao longo dos anos, efectuadas polos distintos propietarios como a Casa de Alba ou o Marqués de Riestra. Chama a atención o escudo de armas, debido a que ten a peculiaridade de atoparse ladeado, nel aparecen as liñaxes familiares dos Acevedo, os Ulloa, os Fonseca e os Castro. Fronte a este pazo pódese ver un “ cruceiro”.

Polo medio das xuncas

Praza de Fefiñáns

Galicia Máxica A praza de Fefiñáns está formada polo pazo de Fefiñáns, o arco-ponte, a atalaia Torre da Homenaxe, e pola igrexa de San Bieito, sendo un dos conxuntos arquitectónicos máis belos e admirados de Galicia. Antigamente era coñecida como a praza do mercado, pois alí era onde se celebraba semanalmente. O Pazo de Fefiñáns é unha construción civil situada no barrio de Fefiñáns, en Cambados, na comarca do Salnés. Pecha polo sur e o leste a praza máis destacada desta vila, a praza de Fefiñáns. De aire clásico, integra un harmonioso conxunto coa súa arcada, torre da homenaxe e a veciña igrexa de San Bieito, ó norte.O nome provén do xenitivo dun posuidor xermánico, Fefilianis, de onde deriva tamén o nome da praza. Foi construído no século XVI por don Juan Sarmiento Valladares, conselleiro de Filipe II. Sufriu novos engadidos no século XVII, encargados polo primeiro vizconde de Fefiñáns, Gonzalo Valladares (1583-1659), que obtivo o Vizcondado no 1647. Sucedeuno don Fernando (1616-1675), que a principios do século encargou a construción principal do Pazo. Máis tarde pasou á propiedade dos marqueses de Figueroa, caso de Benito Pardo de Figueroa. Na fachada do poderoso edificio pódense ver os escudos das familias nobiliarias. No verán do 2008 procedeuse a unha limpeza e recuperación integral do edificio, tras un acordo coa Consellería de Vivenda, que incluía a apertura ao público do pazo . En xuño de 2011, a Xunta de Galicia iniciou os trámites para declarar ao pazo Ben de Interese Cultural, dez anos despois de que o conxunto histórico de Cambados entrara nesa categoría. O proceso rematou en agosto de 2012, coa declaración do pazo como ben protexido.Dende o 1904 está documentada a existencia da súa adega, con marca rexistrada no 1928, e que a día de hoxe comercializa viño albariño baixo a marca Palacio de Fefiñanes.O pazo conxuga elementos barrocos con outros italianos post-renacentistas.

Ruta río Umia

O Río Umia nace na parroquia de Aciveiro, municipio de Forcarei, e percorre os municipios da Estrada, Cuntis, Moraña, Caldas de Reis, Portas, Meis, Ribadumia e Cambados. Finalmente desemboca na Ría de Arousa. Na contorna do Umia podemos ver ameneiros ( Alnus glutinosa ) a ambos os dous lados. O gran porte destas árbores limita a proliferación doutras especies, por tanto veranse acompañadas unicamente por fentos e plantas que necesitan sombra e humidade, como as estrugas ( Urtica dioica ). Tamén podemos atopar arbustos como o loureiro ( Laurus nobilis ). En canto á fauna ictícola, destacan as troitas que se poden observar facilmente. O Río Umia ten unha gran importancia cultural ao longo da historia, nacendo diversos contos ou lendas como o da Ponte Arnelas e o da Ponte dos Padriños. A presenza do home nas beiras do río modifica tamén a paisaxe coa extensión dos cultivos ata a marxe fluvial, para aproveitar a humidade e os nutrientes, o que favorece a actividade produtiva, pero limita o desenvolvemento das especies. Esta presenza vese tamén afectada na existencia de muíños, moitos deles en estado ruinoso por falta de uso, e na actividade de pesca, que se desenvolve ao longo do leito.

Ruínas de Santa Mariña Dozo

Galicia Máxica Situada aos pés do monte da Pastora, nas inmediacións dun antigo castro, atópanse os restos da antiga igrexa parroquial de Santa Mariña, patroa de Cambados. Sobre unha capela románica do s. XII, D. Lope Sánchez de Ulloa construíu a igrexa de Santa Mariña Dozo, que foi restaurada e ampliada pola súa filla Dna. María de Ulloa a finais do s. XV. De estilo gótico mariñeiro, presenta tamén trazos renacentistas. Consta dunha soa nave dividida por catro arcos transversais románicos, cinco capelas laterais, sacristía e capela maior. No seu interior destaca a decoración con bolas sobre os arcos e capelas. Nun destes arcos está representado un dos sete pecados capitais, “a preguiza”. Nas capelas sobresaen as iconografías en relevo con escenas bíblicas, tales como a Visitación, Cristo e os Apóstolos, a expulsión do paraíso ou os pecados capitais. Foi desteitada e abandoada por motivos políticos e relixiosos no s. XIX, trasladando a igrexa parroquial á igrexa do antigo convento de San Francisco, máis céntrica. Finalmente utilizouse como cemiterio parroquial. Os seus restos foron declarados Monumento Nacional no ano 1943 e albergan hoxe en día “o máis melancólico camposanto do mundo” en palabras do escritor Álvaro Cunqueiro, gran admirador da vila cambadesa. Dende decembro do 2013 e, tras o 70 aniversario como Monumento Nacional, o Concello de Cambados conseguiu a inclusión das Ruínas de Santa Mariña Dozo na prestixiosa Asociación de Cemiterios Singulares de Europa (ASCE), sendo así, o primeiro cemiterio da provincia de Pontevedra en pertencer a este selecto grupo, e é o cuarto da nosa Comunidade Autónoma, tras o Cemiterio de San Amaro da Coruña, o Cemiterio Inglés de Camariñas e o Cemiterio de Lugo. Santa Mariña Dozo abre, a partir de agora, unha nova canle de promoción e difusión do noso patrimonio, a través desta rede que agrupa 22 países e 179 cemiterios europeos tan significativos como as Catacumbas de Roma, o Père-Lachaise de Paris ou o Zentralfriedhof de Viena.

Torre San Sadurniño

Galicia Máxica As ruínas da torre de San Sadurniño, ocultas nunha baía preto das augas do Océano Atlántico, son un dos maiores tesouros da histórica vila de Cambados. As súas pedras lembran as batallas con viquingos e outros aguerridos invasores que chegaban para saquear a cidade. Con todo, a Torre de Sadurniño foi tamén un faro que axudou aos buques amigables a chegar con seguridade ao porto. Faros e torres para protexer ás cidades dos ataques marítimos sempre foron unha parte moi importantes das urbanizacións galegas. Non só eran construcións moi útiles, senón que tamén simbolizaban un prestixio social. La Torre de San Sadurniño foi construída durante o século VIII ou IX dC, pero é posible que se erixise sobre o sitio dunha construción aínda máis antiga. Os investigadores que examinaron o lugar suxiren que a primeira torre foi construída por romanos ou fenicios. Incontables batallas foron libradas ao redor da torre. Historias locais falan de moitos asedios viquingos e intentos de saqueos á cidade. Algúns investigadores suxiren que a torre foi creada para protexer o asentamento destas incursións. Tamén era unha maneira de informar a outros pobos e cidades, desde Cambados a Santiago de Compostela, sobre os ataques inminentes. A torre era visible desde Catoira, que era un sitio estratéxico para a defensa e protección de Santiago. A través dos séculos, foi utilizada contra os normandos, os bárbaros, e moitos outros. A torre foi reconstruída durante o século XII cando era propiedade do arcebispo de Santiago de Compostela, Diego Gelmirez. O arcebispo viuse obrigado a comprala, a risco de perder o control estratéxico das súas terras. Decidiu que a vella torre necesitaba arranxarse e reforzarse con tecnoloxía moderna. Creouse tamén un sistema de infraestrutura portuaria ao redor da torre que permitiu xerar algo de riqueza a través do comercio en Cambados. Durante o século XV, o reino de Galicia enfrontouse á rebelión dos campesiños, e a torre foi destruída durante as batallas da revolta de Irmandiño, entre 1466 e 1470. Foi comprada uns anos máis tarde polo irmán dun famoso rebelde galego, Pedro Madruga, quen a reconstruíu. Co tempo, a torre foi mellorada e mesmo tiña unha capela dedicada á Virxe María. Converteuse nun lugar popular para aloxarse e gozar da magnífica paisaxe da baía. En 1755, houbo un masivo terremoto que danou toda a costa occidental da Península Ibérica, e a torre foi danada unha vez máis. Ninguén decidiu reparala despois deste evento. Durante o século XVIII, a Torre pertenceu á familia Chariño-Soutomaior, que tamén posuía o magnífico castelo medieval preto de Vigo, agora coñecido como Castelo Soutomaior. A posesión dos restos da Torre San Sadurniño aínda conservaba certo prestixio ata finais do século XIX. Máis tarde converteuse en propiedade pública, e agora é un dos monumentos máis característicos de Cambados.

Vista panorámica da ponte que cruza a Illa de Arousa

Ponte acceso a Illa de Arousa Ponte da Illa de Arousa

Vista panorámica desde Cambados

Viñas de Albariño