Camino inglés: A Coruña - Hospital de Bruma (Caracochas)

A COVID-19 alterou por completo as nosas vidas, tamén as vacacións. Este ano precisaba buscar unha alternativa segura para evadir a miña cabeza sin poñer en risco a Saúde. O Camiño! Esa foi a opción, pero un Camiño que me permitise durmir na casa e manter pouco contacto social. Para un coruñés o Camiño inglés é a mellor opción, transporte público para inicios e finais das etapas, e poucos quilómetros desde a casa.

Sabemos todos que a visita ás reliquias era unha forma de conseguir a indulxencia na Idade Media. A meirande parte dos peregrinos chegaban a Santiago de Compostela a pé recorrendo o Camiño francés, pero os viaxeiros da Europa Atlántica chegaban ata as costas galegas en barco, e remataban o camiño andando. Sabemos por multitude de documentos que a cidade da Coruña era o principal porto de recalada de peregrinos. Valioso é o testimonio escrito do inglés William Wey, quen en 1456 deixou por escrito as súas vivencias nesta ruta.

A cidade da Coruña era durante toda a Idade Media unha cidade cosmopolita, nas súas rúas podíanse atopar viaxeiros de todo o norte de Europa, que Ben partían para Compostela, ou buscaban pasaxe de volta en un dos múltiples buques fondeaban na baía. Con tanto viaxeiro a actividade comercial estaba asegurada.

O declive de este Camiño inglés, como toda peregrinación a Compostela, iniciarase no século XVI coa expansión do protestantismo por Europa.

Pero volvamos ó século XXI que é o que nos interesa a nós. O Camiño Inglés ten dous puntos de partida. A saída coruñesa é inferior ós 100 km que esixe a igrexa para emitir a Compostela (agás para os empadronados na cidade da Coruña). Por este motivo a maior parte dos peregrinos actuais deciden inciar o Camiño en Ferrol. As dúas variantes únense na aldea de Bruma, e desde alí comparten camiño. A esta primiera etapa pola vía coruñesa ata Bruma tamén se coñece como Camiño do Faro.

Despois de recoller a credencial de peregrino na oficina de turismo da praza de María Pita dirixímonos ata a igrexa de Santiago para iniciar a etapa. Este templo, que é o máis antigo da cidade, é o inicio da ruta xacobea desde a Idade Media. Pola Cidade Vella herculina facemos os nosos primeiros quilómetros, cruzamos a Pescadería e poñemos rumbo a Catro Camiños. Os primeiros pasos de esta etapa son completamente urbanos, e a medida que imos deixando atrás o centro da Coruña a etapa vaise convertendo cada vez máis sosa, pero é o pago que hai que facer para sair de unha cidade como esta.

Seguimos andando, Catro Camiños, Monelos, a subida a Eirís e a chegada ao Portádego. A cidade queda atrás e entramos no municipio de Culleredo, aquí os primeiros quilómetros serán polo seu paseo ata chegar a igrexa de Santiago do Burgo. Vou a confesar que a etapa dividina en dous días. Sabía que este primeiro treito era demasiado urbán e recorrino de vispera para alixeirar a etapa. Recoñezo que para un coruñés é unha boa opción que diminuen a etapa en un par de horas plenamente urbanas.

A zona na que estamos xa ten unha toponimia plenamente medieval, o Burgo do Faro e na ribeira contraria ó Mero o Temple. Temos que recordar que A Coruña é unha cidade milenaria de pasado romano, pero coa inseguridade provocada pola caída de Roma, a cidade prácticamente desapareceu na busca da seguridade do interior da ría. As novas localidades, tanto o Burgo como o Temple pertencían á Igrexa. Co avance da Idade Media, Afonso IX non 1208 refundou a cidade da Coruña como vila de reguengo, pedindo a despoboación dos anteriores nucleos. O rei buscaba con esta fundación unha cidade de dominio real que frease a influencia da mitra compostelana na zona. O pasado xacobeo é presente na igrexa románica de Santiago do Burgo.

Iniciamos pois en este templo o segundo dos treitos que nos levará ata o río Barcés. Practicamente non imos pisar outra cousa que asfalto, si ben o trazado muda por completo ó primeiro tramo. Agora camiñamos por pistas rurais entre pequenas aldeas, as primeiras Almeiras, Alvedro, Sigras ou Anceis, son localidades onde se sinte a proximidade a unha cidade, as casas son de nova planta, en moitos casos de dudoso gusto, e na que abundan os gnomos nos pequenos xardíns.

Ao chegar á altura do concello de Carral imos gañando ruralidade, as casas vólvense máis tradicionais para o bo e para o malo, desaparecen os gnomos sobre a herba e a o olor dulzón do silo prevalece. É certo que a etapa está practicamente asfaltada, pero agora o Camiño entre as aldeas vai atravesando pequenos busques que nos resgardan do sol e nos alegran a vista. A esta altura pasamos por diante do albergue de Sergude, metade de etapa, e moitos aconsellanos para partir o treito. Na miña opinión a opción de partila no Burgo é máis aconsellable pese a diferenza de quilómetros.

As botas pouco a pouco fóronme levando ata Sarandós, no concello de Abegondo. Antes de cruzar o Barcés dubidei en parar a tomar un café en un pequeno local de hostelería. Como a terraza estaba chea tirei para adiante. Non tardei moito en lamentalo, a calor iba collendo forza e empezaba o último treito da xornada. Desde o río hai un ascenso continuo, non pensedes que é un porto de montaña, pero a min chegoume abondo. En uns seis quilómetros gáñanse uns 400 metros de desnivel, nada que tire para atrás, pero esa chamada Costa Peito de demos de tomla con calma, treito de asfalto e aldeas, poucas, para na parte final ascender por pistas forestais con explotacións gandeiras. O final da ascensión está marcado por unhas antenas de telefonía.

Xa arriba chegamos á estrada que une Betanzos co Mesón do Vento. Por esta zona é onde se unen os dous ramales do Camiño inglés. Ata o momento non compartira xornada con ningún peregrino, e xente pouquiña. Agora poucos pero xa se ve xente coa mochila ás costas. Pasei diante unha pequena taberna con terraza na aldea das Travesas. Alí había peregrinos e decidín facer unha parada de avituallamento. Ofreceronme o selo do camiño, e en sete caso foron dous, o da parroquia das Travesas, e o da propia Casa Avelina. Contento, non sellara desde a saída da Coruña.

Xa queda pouco para chegar a Bruma, uns tres quilómetros á beira da estrada e por pistas rurais. Cheguei ó albergue público e puxen o último dos selos da etapa. Hospital de Bruma é unha pequena parroquia do concello de Mesía, parroquia exclave, é dicir, non linda con ningunha outra parroquia do seu mesmo concello. Isto débese as diferentes composicións municipais decimonónicas que a deixaron illada. Na Idade Media existía un pequeno hospital para peregrinos, de aí que se buscase este enclave para situar o albergue e final de etapa.

Final de etapa que para min non foi, tiña que volver para A Coruña, e o bus pasaba a un par de quilómetros, polo Mesón do Vento. A seguinte etapa xa será desde Ferrol.