Activity

Cañada Real Roncaleses Osoa

Download

Trail photos

Photo ofCañada Real Roncaleses Osoa Photo ofCañada Real Roncaleses Osoa Photo ofCañada Real Roncaleses Osoa

Author

Trail stats

Distance
69.45 mi
Elevation gain
5,935 ft
Technical difficulty
Easy
Elevation loss
9,134 ft
Max elevation
4,540 ft
TrailRank 
57
Min elevation
1,185 ft
Trail type
One Way
Time
7 days 6 hours 37 minutes
Coordinates
9131
Uploaded
May 18, 2021
Recorded
September 2020
Be the first to clap
Share

near Sainte-Engrâce, Nouvelle-Aquitaine (France)

Viewed 480 times, downloaded 22 times

Trail photos

Photo ofCañada Real Roncaleses Osoa Photo ofCañada Real Roncaleses Osoa Photo ofCañada Real Roncaleses Osoa

Itinerary description

SARRERA OSORIK IRAKURTZEKO: https://mendikosterak.blogspot.com/2020/12/erronkariarren-erret-abelbidea.html


ETAPA EZBERDINAK IRAKURGAI: Etapa ezberdinak:
1. Belagua Belabarzeko bidegurutzera / De Belagua al cruce de Belabarce. 11,5 km2. Belabarzeko bidegurutze - Burgi / Cruce de Belabarce - Burgi. 24 km3. Burgi - Legaroz / Burgi a Legaroz. 9,44 km4. Legaorz - Leireko monasteriora / Legaroz al monasterio de Leyre. 18,5 km5. Leireko Monasteriotik Xabierreko gainetara / Leyre - Altos de Javier. 10,2 km6. Xabierreko gainetaik - Torre de Peña / Altos de Javier - Torre de Peña. 11,8 km7. Torre de Peña - La Saga. 16 km8. La Saga Bardeak, El Paso / La Saga al Paso. 13,6 km9. Bardeetako sarrera ofizialeko eguna
2020. urte berezi honek transhumantzia grabatzeko aukera ona eman digu; izan ere, jende asko biltzen den mota guztietako herri-jaiak eten direnez, une ezin hobea da ganaduaren sarrera Bardeetan grabatzeko, jende gehiegirik gabe. Nafarroa, beste Autonomia-Erkidego batzuekin batera, Espainiako Gobernuko Kultura Ministerioarekin lankidetzan ari da, transhumantzia UNESCOren ondare immaterial izendatzeko nazioarteko hautagaitza bati atxikitzeko.
Ardiak sailkatzen Abelbidea hasi aurretik / Triaje de ganado antes de comenzar con la trashumancia
Este peculiar año 2020, nos ha brindado una buena oportunidad de grabar la trashumancia ya que al haberse interrumpido todo tipo de festividades populares en las que se concentran grandes cantidades de personas, resulta un momento óptimo para poder grabar la entrada del ganado en las Bardenas, sin excesivo público. Navarra, junto con otras Comunidades Autónomas está trabajando en colaboración con el Ministerio de Cultura del Gobierno de España en la adhesión de España a una candidatura internacional para declarar la Trashumancia como Patrimonio Inmaterial de la UNESCO. 
Zangotza inguruan artaldea abelbidetik barna / Tramo de cañada en las cercanías de Sangüesa
Transhumantziarako erabilitako hasierako definizioen artean, honako hau jasotzen dut:

"Transhumantzia artzaintza modu bat da, sasoiko eta abereen distantzia luzeko mugimendu bat (batez ere ardiak, behiak eta ahuntzak) ibilbide egonkorretan zehar bi eskualde geografiko eta klimatikoen artean.
Transhumante hitza bera latinezko "transumere" hitzetik dator ("trans" harantzago; "humus" - Lurra, urtero, udaberrian eta udazkenean, artzain taldeek milaka animalia gidatzen dituzte, egunsentitik iluntzera bitartean dituzten txakurrekin batera. Kasu askotan artzainen familia abereekin batera mugitzen da.
Transhumantziak pertsonen, animalien eta ekosistemen arteko harremanak eratzen ditu, eta horrek berekin dakartza erritu eta praktika sozial partekatuak, animalien zaintza eta hazkuntza, lurraren, basoen eta baliabide hidrikoen kudeaketa eta arrisku naturalen tratamendua (elur-jausiak, lur-lerratzeak, higadura eta desertifikazioa, adibidez).
Leire mendilerrorako igoera / Ascenso a la Sierra de Leyre
Entre las definiciones iniciales utilizadas para la trashumancia recojo la siguiente: 
" La trashumancia es una forma de pastoreo, un movimiento estacional y de larga distancia de personas con su ganado (especialmente ovejas, vacas y cabras) entre dos regiones geográficas y climáticas a lo largo de rutas estables . 

El propio término "transhumante" proviene del latín "transumere" ("trans" más allá; "humus" - tierra,tierra; para moverse de o a otro lugar): cada año en primavera y otoño, miles de animales son conducidos por grupos de pastores junto con sus perros de amanecer a anochecer. En muchos casos la familia de los pastores se mueve junto con el ganado también. 
La trashumancia da forma a las relaciones entre las personas, los animales y los ecosistemas, lo que implica rituales y prácticas sociales compartidos, el cuidado y la cría de animales, la gestión de la tierra, los bosques y los recursos hídricos, así como el tratamiento de los peligros naturales (como avalanchas, deslizamientos de tierra, erosión y desertificación). Artaldearen banaketan / Separación del ganado
Bi "transhumantzia" mota bereiz daitezke:
- Transhumantzia horizontala, eskualde lauetan edo goi-lautadetan gertatzen dena, non eramaileek eta beren aziendak udako larreetatik neguko larreetaraino eta alderantziz distantzia luzeetan zehar migratzen diren;- Transhumantzia bertikala, eskuarki eskualde menditsuetan gertatzen dena, non animaliak altitude handiko larreen eta altitude baxuko larreen artean gidatzen diren. Transhumantzia bertikala bi motatakoa izan daiteke, urtaroko migrazioaren norabidearen arabera: transhumantzia "zuzena", hau da, lautadan edo haranean iraunkorki bizi diren artzain komunitate edo familia uda partean altitude handiagoko larreetara migratzea; eta transhumantzia "alderantzizkoa", mendian iraunkorki bizi diren familiak altitude txikiko larreetara migratzea. 

Artaldea Bardeetarako bidean / Camino de Las Bardenas
Se pueden distinguir dos tipos de "trashumancia": 

- la trashumancia horizontal, que se produce en regiones llanas o mesetas donde los portadores y su ganado migran a través de largas distancias desde los pastos de verano hasta los pastos de invierno y viceversa; 

- trashumancia vertical, que ocurre típicamente en regiones montañosas donde los animales son conducidos entre pastos de gran altitud y pastos a baja altitud. La trashumancia vertical puede ser de dos variedades dependiendo de la dirección de la migración estacional: la trashumancia "directa", es decir, la migración estacional de las comunidades o familias pastorales que viven permanentemente en la llanura o en el valle a pastos de mayor altitud durante el verano; y la trashumancia "inversa", que es la migración estacional de las familias que viven permanentemente en la montaña a pastos de baja altitud durante el invierno. 

Belaguan abelbidearen hasieran / Comienzo de la cañada en Belagua

Artzain transhumanteek esperientzia-ezagutza sakona dute ingurumenari, oreka ekologikoari eta klima-aldaketari buruz; izan ere, transhumantzia abeltzaintza-sistema eraginkorrenetako eta jasangarrienetako bat da baliabide naturalen erabilerari eta lurraren kudeaketari dagokienez. Era berean, artisautza mota guztiekin eta tartean dauden oinarrizko elikagaien ekoizpenarekin lotutako trebetasun bereziak dituzte, hala nola jeztea, gazta egitea, joskintza, artilea eta larrua prozesatzea, ibilbideen zati isolatuen bidez bidaiatzeko autonomia bermatzeko. "
Los pastores trashumantes tienen un profundo conocimiento experiencial sobre el medio ambiente, el equilibrio ecológico y el cambio climático, ya que la trashumancia es uno de los sistemas de ganadería más eficientes y sostenibles en términos de uso de los recursos naturales y gestión de la tierra. También poseen habilidades especiales relacionadas con todo tipo de artesanías y la producción de alimentos básicos involucrados, tales como ordeño, elaboración de queso, sastrería, lana y procesamiento de cuero, con el fin de garantizar su autonomía durante sus viajes a través de partes aisladas de las rutas." 
Txotoak artaldearen gidari / los chotos guiando el rebaño
Transhumantzia jasangarritasun ekologikoan oinarritzen den kultura-sistema bat da. Alde batetik, alderdi sozioekonomikoak eta kulturalak biltzen ditu, eta, bestetik, ekologia- eta ingurumen-alderdiak, gure lurraldean paisaia desberdinak osatzen lagundu dutenak. Bide sare trinko bat erabiltzean, abelbide deritzona, larre eremu ezberdinak elkartzen dituena, gure geografia osoa sare nagusietan edo abelbideetan zehar, eta trabesetan, iraganak eta adarren zehar zeharkatzea ahalbidetzen duena.
Zalantzarik gabe, transhumantzia ondare-ondasun bat da, bai ondare materialeko eta jakintza eta ohitura immaterialetako elementuekin, bai natura-ondareko elementuekin, paisaiak eta biodibertsitatea kontserbatzen laguntzen baitu.
La trashumancia es un sistema cultural que se fundamenta en la sostenibilidad ecológica. Aglutina por una parte aspectos socio económicos y culturales y por otro aspectos ecológicos y mediombientales que ha ayudado a conformar distintos paisajes en nuestro territorio. Al usar una densa red de caminos denominados cañadas, que unen distintas zonas de pastizales, que permiten recorrer todo nuestra geografía a través de las redes principales o cañadas y de las traviesas, pasadas y ramales. 
Es
indudable que la trashumancia es un bien patrimonial tanto cultural con
elementos de patrimonio material y saberes y costumbres inmateriales así como
de patrimonio natural al contribuir a la conservación de paisajes y
biodiversidad.
  Ilunabarra Legarozeko belardietan / Anochecer en las campas de Legaroz UNESCOko hautagaitza batean parte hartzea prozesu luzea da, eta, jakina, komunitate eramailea kontuan hartu behar da, eta deklaratu beharreko ondasunarekin lotutako ondare guztia dokumentatu beharra dago. Horregatik erabaki genuen artalde transhumante bati laguntzea, Nafarroako Pirinioetan dauden udako larreetatik hasi eta Bardeetako neguko larreetaraino oinez egiten duen jaitsieran. Egun hauek aprobetxatuko ditugu artzainekin eta haien laguntzaileekin bizitzeko eta, horrela, XXI. mendeko transhumantziaren praktika dokumentatzeko dokumental bat eta argazki-erreportaje bat egiteko.
Artzaia artaldea zaintzen uztatutako eremu batean / Pastor vigilando el rebaño en un campo cosechado  
La participación en una candidatura UNESCO es un proceso largo, en el que por descontado, hay que contar con la comunidad portadora y documentar todo el patrimonio relacionado con el bien a declarar. Es por eso por lo que nos decidimos a acompañar a un rebaño trashumante en el descenso que realiza a pie desde los pastos de verano, situados en el Pirineo navarro, hasta los pastos de invierno de Las Bardenas. Aprovecharemos estos días para convivir con los pastores y sus acompañantes y de esta manera poder realizar un documental y un reportaje fotográfico que documente la práctica de la trashumancia en el siglo XXI. 

El Pasoko putsuan edaten / Abrevando en la balsa de El Paso
Transhumantziari buruzko dokumental etnografiko on bat egin ahal izateko, ezinbestekoa da ibilbide osoan artaldearekin eta artzainekin bizitzea, xehetasun guztiak gertatzen diren unean bertan jaso ahal izateko. 
Para poder realizar un buen documental etnográfico sobre la trashumancia es imprescindible convivir durante todo el trayecto con el rebaño y los pastores a fin de poder recoger todos los detalles en el preciso momento en el que suceden.
Angel Marik ardiari botika emanten / Ángel Mari inyectando a una oveja                                                  
Horretarako, Ángel Mari Sanz "Arguedas" Bidankotzeko artzainaren ezinbesteko laguntza dugu. Horri esker, erronkariarren abelbidea egin ahal izango dugu artzain eta laguntzaile talde batekin, 8 jardunaldietan zehar.
Para ello contamos con la indispensable colaboración de Ángel Mari Sanz, "Arguedas", pastor de Bidankotze que nos permitirá realizar la cañada de los roncaleses junto a un grupo de pastores y colaboradores, a lo largo de 8 jornadas. 
 

Waypoints

PictographWaypoint Altitude 1,254 ft
Photo ofALJIBE

ALJIBE

Abelbiean topatuko dugun aljibe bat.

PictographWaypoint Altitude 1,875 ft
Photo ofXabierreko Gainak Photo ofXabierreko Gainak Photo ofXabierreko Gainak

Xabierreko Gainak

Xabierreko gainetara igotzen da abelbidea.

PictographFountain Altitude 3,618 ft
Photo ofFuentes Negras Photo ofFuentes Negras

Fuentes Negras

Bertan iturri bat dago.

PictographWaypoint Altitude 3,530 ft
Photo ofOllateko aska

Ollateko aska

Ollaten aska bat dago.

PictographReligious site Altitude 1,650 ft
Photo ofBASELIZA Torre Peña

BASELIZA Torre Peña

Torre Peñako baseliza.

PictographWaypoint Altitude 2,211 ft
Photo ofBAZKA lekua 2 eguna Photo ofBAZKA lekua 2 eguna

BAZKA lekua 2 eguna

Toki honetan utziko dugu artaldea hesituta bigarren eguneko ordu beroenetan.

PictographWaypoint Altitude 1,351 ft
Photo ofEl Paso Photo ofEl Paso

El Paso

El Pason dagoen aterpea

PictographIntersection Altitude 1,794 ft
Photo ofAbelbide bidegurutzea

Abelbide bidegurutzea

Puntu honetan Zaraitzuarren eta Erronkariarren abelbideak elkatu egiten dira.

PictographWaypoint Altitude 2,827 ft
Photo ofCONTADERO

CONTADERO

Toki edo pasagune estu honetan zenbatu egiten zituzten ardiak, kobrantza egiteko.

PictographWaypoint Altitude 2,307 ft
Photo ofErronkari Photo ofErronkari

Erronkari

Erronkari izango da ibilbideko hirugarren herria.

PictographIntersection Altitude 2,158 ft
Photo ofBidegurutzea 01 Ezkerretara Photo ofBidegurutzea 01 Ezkerretara Photo ofBidegurutzea 01 Ezkerretara

Bidegurutzea 01 Ezkerretara

Errepidea utzi eta trokara abiatu egiten da abelbidea.

PictographWaypoint Altitude 1,388 ft
Photo ofGabarderal Photo ofGabarderal

Gabarderal

Gabarderal herria.

PictographWaypoint Altitude 2,654 ft
Photo ofTeileriako bordak Photo ofTeileriako bordak Photo ofTeileriako bordak

Teileriako bordak

Teileriako bordetan errepidea gurutzatu egiten da, Leire mendi lerrorako igoera abiatuz.

PictographRiver Altitude 1,380 ft
Photo ofAragoi ibaia Photo ofAragoi ibaia Photo ofAragoi ibaia

Aragoi ibaia

Aragoi ibaira iritsi eta bertan ardiak egarria asetzeko aukera izango dute. Artzaiek bainu bat hartuko dugun bitartean.

PictographWaypoint Altitude 2,645 ft
Photo ofIzaba Photo ofIzaba

Izaba

Izaba herritik igaroko da abelbidea.

PictographCave Altitude 3,698 ft
Photo ofKOBA Photo ofKOBA Photo ofKOBA

KOBA

Koba txiki hau Legarozen dago eta bere barruan ura biltzen da, aska txiki baten bitartez.

Photo ofLA ENCISA Photo ofLA ENCISA

LA ENCISA

La Encisa despopulaturiko hiribildu baten aurriak biltzen dituen aztarnategia da.

Photo ofLEGAROZ Trikuharria

LEGAROZ Trikuharria

Legaroz trikuharria.

PictographReligious site Altitude 2,522 ft
Photo ofLEIREko Monasterioa Photo ofLEIREko Monasterioa

LEIREko Monasterioa

Leireko Monasteriora jaitsi egiten da abelbidea.

PictographMountain pass Altitude 2,654 ft
Photo ofPeña mendi lerroko lepoa Photo ofPeña mendi lerroko lepoa Photo ofPeña mendi lerroko lepoa

Peña mendi lerroko lepoa

Peña mendi lerrotik igaroko gara

PictographMountain pass Altitude 4,006 ft
Photo ofLeireko mendilepoa Photo ofLeireko mendilepoa Photo ofLeireko mendilepoa

Leireko mendilepoa

Leireko mendi-lepoa.

PictographWaypoint Altitude 2,062 ft
Photo ofLo egiteko tokia 2 eguna Photo ofLo egiteko tokia 2 eguna

Lo egiteko tokia 2 eguna

Burgira iritsi aurretik lo egingo dugu zelai honetan.

PictographWaypoint Altitude 1,706 ft
Photo ofLo egiteko tokia 5 eguna Photo ofLo egiteko tokia 5 eguna

Lo egiteko tokia 5 eguna

Bertan emango dugu bortzgarren gaua.

PictographSummit Altitude 1,354 ft

LO0

PictographWaypoint Altitude 1,342 ft
Photo ofLo egiteko tokia 7 eguna La Saga Photo ofLo egiteko tokia 7 eguna La Saga Photo ofLo egiteko tokia 7 eguna La Saga

Lo egiteko tokia 7 eguna La Saga

La Sagan emango dugu zazpigarren gaua.

PictographWaypoint Altitude 2,818 ft
Photo ofLo egiteko tokia 1 eguna Photo ofLo egiteko tokia 1 eguna Photo ofLo egiteko tokia 1 eguna

Lo egiteko tokia 1 eguna

Belabarzerako bidegurutzeko zelai batean emango du artaldea eta artzaiek aurreneko gaua.

PictographWaypoint Altitude 3,742 ft
Photo ofLo egiteko tokia 3 eguna Photo ofLo egiteko tokia 3 eguna Photo ofLo egiteko tokia 3 eguna

Lo egiteko tokia 3 eguna

Artzaiek Legarozen egingo dugu lo, nahiz eta artaldeak Ollatera arte eraman.

PictographWaypoint Altitude 2,263 ft
Photo ofLo egiteko tokia 4 eguna Photo ofLo egiteko tokia 4 eguna Photo ofLo egiteko tokia 4 eguna

Lo egiteko tokia 4 eguna

Leireko Monasterioaren azpian dagoen eremu honetan emango dugu laugarren gaua.

PictographRiver Altitude 1,302 ft
Photo ofONSELLA Photo ofONSELLA Photo ofONSELLA

ONSELLA

Onsella ibaia. Bertan eguneko ordu beroenak igaroko ditugu. Artaldeak edatekorik du eta guk bainatzerik.

PictographWaypoint Altitude 1,353 ft
Photo ofMonumento PASTOR Photo ofMonumento PASTOR Photo ofMonumento PASTOR

Monumento PASTOR

Artzaiaren omenez eraikitako monumentua.

PictographWaypoint Altitude 1,585 ft
Photo ofTorre Peña lo 6 eguna Photo ofTorre Peña lo 6 eguna Photo ofTorre Peña lo 6 eguna

Torre Peña lo 6 eguna

Torre Peñan emango dugu seigarren gaua.

PictographWaypoint Altitude 2,348 ft
Photo ofURZAINKI Photo ofURZAINKI

URZAINKI

Urzainki izango da zeharkatuko dugun bigarren herria.

PictographWaypoint Altitude 3,832 ft
Photo ofJuanpitoko borda Photo ofJuanpitoko borda

Juanpitoko borda

Belaguako haranerako jaitsieran Juanpito borda eta jatetxea dago. Bertan geldituko da artaldea bazkaltzen, eta artzaiek gauza bera egingo dugu.

PictographWaypoint Altitude 4,531 ft
Photo ofYEGUACEROS Photo ofYEGUACEROS

YEGUACEROS

Belaguako haraneko goiko aldetik abiatuko gara aurtengo Erronkariarren bidea egiteko. Bertan artalde ezberdinetako ardien banaketa egingo dugu bideari ekin aurretik.

PictographWaypoint Altitude 1,602 ft
Photo ofYESA Photo ofYESA

YESA

Esa herrira iritsi eta bertatik Aragoi ibaira jaitsiko gara.

PictographWaypoint Altitude 1,419 ft
Photo ofZangotza Photo ofZangotza Photo ofZangotza

Zangotza

Zangotza izango da zeharkatuko dugun azken herria.

PictographBridge Altitude 1,340 ft
Photo ofZUBI ubidea Photo ofZUBI ubidea

ZUBI ubidea

Ubidearen gaineko zubia.

PictographBridge Altitude 2,567 ft
Photo ofZUBI erromanikoa Photo ofZUBI erromanikoa

ZUBI erromanikoa

Belagua Ibaiaren gainean dauden zubi erromaniko ospetsuak.

Comments

    You can or this trail