Circular polo Río Búbal ata Lobarzán (Vilaza, Monterrei)

O roteiro sae de Vilaza, dende a Alameda. Cóllese o camiño do tubo de auga que a trae ata a Central Hidroléctrica.

En 1932 obtíñase unha concesión administrativa para o aproveitamento das augas do río Búbal para a produción de electricidade. Autorizábase a derivación dun caudal máximo de setecentos litros por segundo nun salto bruto de sesenta e cinco metros, o que permitiría unha potencia instalada de uns trescentos sesenta quilovatios.

Ademais de atender ás necesidades do balneario e a embotelladora de auga de Requeixo, a electricidade xerada na central sería distribuída polas aldeas da parroquia de San Salvador de Vilaza. A progresiva extensión dende 1955 das redes de distribución da compañía “Fuerzas Eléctricas del Noroeste” (FENOSA) reduciría a competitividade das pequenas compañías de xeración de electricidade e, como ocorreu coa meirande parte delas, tamén a central de Vilaza sería integrada na gran empresa eléctrica.

A finais do decenio de 1990, ao abeiro dunha lexislación favorable, solicitaríase unha significativa ampliación da concesión, construíndose arrimada ao vello edificio unha nova central hidroeléctrica automatizada, que entrou en servizo no ano 2001 con 3.080 kW de potencia instalada.

O encoro está 3-4km río arriba, xa nas terras das Chás, no concello de Oímbra. A pesar de ser unha construcción que altera o discurso do río, é salientable a construcción en pedra e non o formigón actual, e ata case non distorsionando demasiado a paisaxe.

O canón do Río Búbal é impresionante. O leito do río, totalmente rochoso de sustrato granítico con algunhas partes lisas formando "bañeras" está enmarcado por escalóns rochosos na súa ribeira con carballo e monte baixo.

Pasando As Chás, subimos cara as dúas elevacións, a Ceada (SE) e o Castelo (NO) antigos asentamentos castrexos e posteriormente durante a época romana e medieval.

O complexo de Lobarzán, sen apenas excavacións arqueolóxicas e francamente nun estado de limpeza de vexetación e sendeiros de acceso lamentables é unha entrada no pasado da nosa comarca. Dunha gran riqueza xeolóxica e botánica a preservar, divídese entre as parroquias de Vilaza e As Chás.
Hai ademáis diversas manifestacións de petróglifos ós seus redores.