FCCED-UVIGO-2019-R12. Ruta parcial Río Gafos (Pontevedra-Vilaboa, Pontevedra)
near Pontevedra, Galicia (España)
Viewed 5034 times, downloaded 106 times
Trail photos
Itinerary description
El río Gafos pertenece a la provincia de Pontevedra. Nace en el Mato da Xestiña (Vilaboa) y desemboca en la ría de Pontevedra. El recorrido total del río es de 10.830 metros, de los cuales buena parte de ellos pertenecen a la ruta portuguesa del Camino de Santiago. Los afluentes del río Gafos son el arroyo de Antiguidá, el río Miñoto o Filgueira, río Ponte Bala, río de Bois, río do Barco, río Pombal y río Pintos. Tiene un total de 16 puentes a lo largo de todo el sendero y hasta mediados del siglo XX funcionaron lavaderos y molinos.
El nombre del río proviene de la existencia en Pontevedra de un hospital de leprosos junto al desaparecido templo de Virxe do Camiño, llegando sus jardines hasta la orilla del río. En gallego-portugués la palabra gafo significaba leproso. El padre Luis Amado Carballo cuenta en 1762 que los árboles del paseo fueron plantados por los frailes del convento de Santo Domingo. Dado que hasta el siglo XX no hubo agua corriente en las casas, sus aguas fueron utilizadas como lavaderos públicos, siendo muy concurridos ya que estaba prohibido lavar en el curso del río Lérez. El río fue abandonado a la maleza y sus orillas aparecían últimamente llenas de residuos pero, con la llegada del siglo XXI, nació el colectivo Vaipolorío, creado por un grupo de vecinos ante la inoperancia institucional. Su actividad inicial era limpiar el río, pero posteriormente comenzaron otras actividades como la creación de rutas, talleres medioambientales, catalogación de flora y fauna y la recuperación de la toponimia. Estas actividades fueron reconocidas con los premios Ciudad de Pontevedra en el año 2001, otorgado por el Concello de Pontevedra, en el apartado de instituciones, por la defensa del medio ambiente natural, y el premio Amigos de Pontevedra, otorgado en el 2004 por la Asociación Amigos de Pontevedra, también en el apartado de instituciones, por su trabajo de recuperación del río dos Gafos. En el año 2007, con el apoyo de la Consellería de Medio Ambiente, el ayuntamiento acondicionó los márgenes del río en el tramo urbano, con paseos y pasarelas de madera.
El sendero no está demasiado señalizado pero no hay ningún problema de pérdida ya que es un sendero bastante claro en el que, durante la primera parte del recorrido se pueden observar zonas de sotobosque con helechos, líquenes y zarzas. Hay una gran cantidad de intersecciones a lo largo de toda la ruta. En sus bosques hay bastante diversidad de flora, destacando, por ejemplo, los sauces y los alisos. No se recomienda hacer la ruta si hay tiempo lluvioso pues se forman una gran cantidad de barrizales que pueden dificultar bastante el paso por diversas zonas o incluso ser muy resbaladizas. Puede ser que en algún punto del camino nos encontremos con algún desprendimiento ocasional de algún árbol que impida seguir el paso del sendero, pero es fácilmente bordeable ya que la zona de la maleza está bastante limpia y no es de demasiada altura. Más o menos a mitad del sendero se encuentra una mesa de piedra con dos bancos en los que se puede perfectamente parar a comer o a descansar, ya que la zona está debidamente cuidada y muy limpia.
Análisis interno
Ruta realizada caminando
Usuario 1
Edad: 28
Sexo: Varón
Talla: 178 cm
Peso: 83 Kg
IMC: 26.2
Distancia total de la ruta: 7,03 Km
Duración: 1h 30 min
Kcal consumidas: 899 Kcal
FC Media: 110 ppm
FC Máxima:127 ppm
Desnivel acumulado subiendo: 36.9 metros
Desnivel acumulado bajando: 20.4 metros
Escala de Borg: 4 Escala de Borg: 3
Usuario 2
Edad: 24
Sexo: Varón
Talla: 178 cm
Peso: 82 kg
IMC: 25.88
Distancia total de la ruta: 7,03 Km
Duración: 1h e 30 min
Kcal consumidas: 890 Kcal
FC Media: 100 ppm
FC Máxima: 120 ppm
Desnivel acumulado subiendo: 36.9 metros
Desnivel acumulado bajando: 20.4 metros
Escala de Borg: 3
Análise MIDE
Horario: 1h y 30 min
Desnivel de subida: 11 m
Desnivel de bajada: 11 m
Distancia horizontal: 7,5 Km
Tipo de recorrido: Ida y vuelta
Severidad del medio natural: 3
Orientación en el itinerario: 1
Dificultad de en el desplazamiento: 2
Cantidad de esfuerzo necesario: 2
Otros datos de interés
Ruta no apta para realizar en bicicleta.
Ruta realizada por: Óscar Botana López y Borja Alsina Rey
Descrición da ruta:
O río Gafos pertence á provincia de Pontevedra. Nace no Mato da Xestiña (Vilaboa) e desemboca na ría de Pontevedra. O percorrido total do río é de 10.830 metros, dos cales boa parte pertencen á ruta portuguesa do Camiño de Santiago. Os afluentes do río Gafos son o arroio de Antiguidá, o río Miñoto, o río Filgueira, río Ponte Bala, río de Bois, río do Barco, río Pombal e río Pintos. Ten un total de 16 pontes ao largo de todo o sendeiro e, ata mediados do século XX, funcionaros lavadeiros e muiños.
O nome do río provén da existenza en Pontevedra dun hospital de leprosos xunto ao desaparecido templo da Virxe do Camiño, chegando aos seus xardíns ao bordo do río. En galego-portugués a palabra gafo significaba leproso. O pai Luís Amado Carballo conta en 1762 que as árbores do paseo foron plantadas polos frades do convento de Santo Domingo. Dado que ata o século XX non había auga corrente nas casas, as súas augas foron usadas como baños públicos, sendo moi visitados, xa que estaba prohibido lavar no transcurso do río Lérez. O río foi abandonado e os seus bancos apareceron cheos de residuos, pero, últimamente, coa chegada do século XXI naceu o grupo Vaipolorío, creado por un grupo de veciños ante a ineficacia institucional. A súa actividade principal era a de limpar o río, pero logo comezaron outras actividades: a creación de rutas, obradoiros ambientais, de catalogación da flora e da fauna e da recuperación de nomes de lugares.
Estas actividades foron recoñecidas cos premios Cidade de Pontevedra no 2001, concedido polo Concello de Pontevedra, na sección das institucións, pola defensa do medio ambiente natural, Premio Amigos de Pontevedra, concedidos no 2004 pola Asociación Amigos de Pontevedra, tamén na sección de institucións, pola súa labor de recuperación do río dos Gafos. No 2007, co apoio da Consellería de Medio Ambiente, o Concello preparou as marxes do río no tramo urbano, con paseos e pasarelas de madeira.
O sendeiro non esta demasiado sinalizado, pero non hai ningún problema de perda, xa que é un camiño moi claro no que, durante a primeira parte do paseo vense áreas de vexetación de sotobosque con samambaias, liquens e xarxas. Hai moitas interseccións ao longo de todo o sendeiro. Nos seus bosques hai bastante diversidade de flora, destacando, por exemplo, salgueiros e alisos. Non se recomenda facer a ruta se hai tempo chuvioso porque se forma lodo que pode dificultar o paso por diferentes áreas ou incluso ser moi esvaradizo. Pode ser que, nalgún punto, ao longo do camiño, nos atopemos cunha caída ocasional dunha árbore que impida o paso polo sendeiro, pero é facilmente bordeable xa que a zona de maleza está bastante limpa e non ten demasiada altura. Máis ou menos no medio do camiño hai unha mesa de pedra con dous bancos onde se pode parar para xantar ou descansar, porque a zona está ben conservada e moi limpa.
Análise interno
Ruta realizada camiñando
Usuario 1
Idade: 28
Estatura: 178 cm
Peso: 83 Kg
IMC: 26.2
Distancia total da ruta: 7,03 Km
Duración: 1h e 30 min
Kcal consumidas: 899 Kcal
FC Media: 110 ppm
FC Máxima:127 ppm
Desnivel acumulado subindo: 36.9 metros
Desnivel acumulado baixando: 20.4 metro
Escala de Borg: 4
Usuario 2
Idade: 24
Estatura: 178 cm
Peso: 82 kg
IMC: 25.88
Distancia total da ruta: 7,03 Km
Duración: 1h e 30 min
Kcal consumidas: 890 Kcal
FC Media: 100 ppm
FC Máxima: 120 ppm
Desnivel acumulado subindo: 36.9 metros
Desnivel acumulado baixando: 20.4 metros
Escala de Borg: 3
Análise MIDE
Horario: 1h y 30 min
Desnivel de subida: 11 m
Desnivel de baixada: 11 m
Distancia horizontal: 7,5 Km
Tipo de recorrido: Ida e volta
Severidade do medio natural: 3
Orientación no itinerario: 1
Dificultade no desprazamento: 2
Cantidade de esforzo necesario: 2
Outros datos de interese:
Ruta non apta para realizar na bicicleta
Ruta realizada por: Óscar Botana López e Borja Alsina Rey
Waypoints
Inicio y fin de la ruta / Inicio e fin da ruta
Punto de inicio y finalización de la ruta.
Punto de inicio e finalización da ruta.
Seguir recto por debajo del puente / Seguir recto por debaixo da ponte
Al poco de iniciar la ruta nos encontraremos con un paso estrecho que pasa por debajo de un puente. Continuar recto por debajo del puente.
Ao pouco de iniciar o sendeiro, atoparémonos con un paso estreito que segue por debaixo dunha ponte. Continuar recto por debaixo da ponte.
Girar a la derecha por debajo del puente / Xirar á dereita por debaixo da ponte
Más adelante nos encontraremos con otro puente junto a una intersección. Debemos girar a la derecha pasando así por debajo del puente.
Máis adiante atoparémonos con outra ponte xunto a unha intersección. Debemos xirar á dereita pasando desta maneira por debaizo da ponte.
Girar a la derecha hacia el muiño de Cabanas / Xirar á dereita en sentido aó muiño de Cabanas
Nos encontraremos más adelante con otra intersección. Debemos girar a la derecha siguiendo las señales hacia el molino de Cabanas.
Atoparémonos máis adiante con outra intersección. debemos xirar á dereita seguindo as sinais hacia o muíño de Cabanas.
Molino de Cabanas / Muiño de Cabanas
Llegada al muiño de Cabanas.
Chegada ao muiño de Cabanas.
Girar a la derecha / Xirar á dereita
A la salida del molino de Cabanas nos econtraremos con una intersección. Debemos girar a la derecha para continuar por el sendero. Á saída do muíño de Cabanas atoparémonos cunha intersección. Debemos xirar á dereita para continuar polo sendeiro.
Girar a la derecha por el sendero mas claro / Xirar á dereita polo sendeiro máis claro
Un poco más adelante nos encontraremos de nuevo con otra intersección dividida por un camino más claro y uno más oscuro. Debemos de tomar el camino más claro.
Un pouco máis adiante atoparémonos de novo con outra intersección dividida por un camiño máis claro e outro máis oscuro. Debemos de tomar o camiño máis claro.
Puente / Ponte
A continuación nos encontraremos con un puente previamente señalizado. Debemos continuar por el mismo.
De seguido atoparémonos cunha ponte previamente sinalizada. Debemos continuar pola mesma.
Girar a la izquierda / Xirar á esquerda
Una vez que pasamos el puente nos encontramos con una intersección que divide el camino. Debemos de tomar a la izquierda para continuar con la ruta.
Unha vez que pasamos a ponte atopámonos cunha intersección que divide o camiño. Debemos de xirar á esquerda para continuar coa ruta.
Parcelas de investigacion
Si continuamos por la intersección anteriormente señalada nos encontraremos con unas parcelas de investigación.
Se continuamos pola intersección anteriormente sinalada atoparémonos cunhas parcelas de investigación.
Tomar el camino a la izquierda / Tomar o camiño pola esquerda
Nos encontraremos de nuevo con una elección de caminos. Debemos tomar el camino de la izquierda.
Atoparémonos de novo cunha elección de camiños. Debemos de tomar o camiño da esquerda.
Girar a la izquierda / Xirar á esquerda
Intersección que debemos de tomar a la izquierda.
Intersección que debemos de tomar pola esquerda.
Panel informativo
Más adelante nos encontraremos de nuevo con un panel informativo. Máis adiante atoparémonos de novo cun panel informativo.
Intersección para merendero / Intersección para o merendeiro
Un poco más adelante nos encontraremos con una intersección. Debemos continuar de frente para seguir por la ruta pero, si continuamos por la derecha, nos encontraremos con un puente que, si lo cruzamos, veremos una mesa de piedra perfecta para descansar o comer.
Un poco máis adiante atoparémonos cunha intersección. Debemos continuar de frente para seguir pola ruta pero, se continuamos pola dereita, atoparémonos cunha ponte que, si a cruzamos, observaremos unha mesa de pedra perfecta para descansar ou comer.
Seguir recto
Seguir recto por el paso de tierra.
Seguir recto polo paso de terra.
Árbol caído, bordealo por la derecha / Árbore caída, bordeala pola dereita
Árbol caído, bordealo por la derecha.
Árbore caída, bordeala pola dereita.
Dar la vuelta. Dar a volta
Dar la vuelta para volver al punto de inicio-fin.
Dar a volta para volver ao punto de inicio-fin.
Comments (1)
You can add a comment or review this trail
I have followed this trail verified View more
Information
Easy to follow
Scenery
Easy
Muy bien señalizado. Ruta sencilla. Para familias.