Glaciarismo en Chaguazoso. Vilariño de Conso.

Camiñada organizada dentro do programa "Coñece e Saborea (Vilariño)" do GDR Sil-Bibei-Navea. Comeza na aldea de Chaguazoso para dirixirse cara a zona do val glaciario asolada polo encoro do río Conselo ou da Cenza. O itinerario segue un camiño rural, primeiro entre algunha terras labradas e logo por medio de monte baixo.
Xa dende o primeiro momento impresiona a morena frontal da lingua glaciaria aos pés da cal está a aldea. É preciso estar avisad@s de que esta montaña penedía é unha morena constituída polos materiais (terra, pedras e enormes bloques de rocha) que o glaciar arrastrou ata este punto, que constituía o seu límite.
En todo o resto do percorrido imos atopando penedos erráticos deixados polo casquete glaciario por todas as partes. Aquí compréndese ben (sobre todo se é unha visita interpretativa) o proceso de acumulación, erosión, transporte de materiais, modelado do relevo, etc. que a enorme masa de xeo produciu na zona. Calcúlanse linguas de 8 quilómetros e espesores de centos de metros de xeo.
Nalgún punto atopamos as lagoas (nesta época secas) do Bidual. Toda esta zona é moi húmida e con chan brañento. Pasamos cerca do novo "curro" de Mormentelos (o orixinal está somerxido no encoro) e seguidamente alcanzamos a pista que bordea todo o lago artificial . Pasamos a carón da presa e collemos un camiño de volta a Chaguazoso. Nesta parte están os restos, bastante erosionados, dun curioso foxo do lobo en forma de cruz, ou aspa. Na intersección das dúas liñas de paredes está o foxo no que se pretendía cazar os lobos (incluído un lendario "lobo da xente", muller transformada en lobo que tería producido varias mortes na aldea).
Seguindo o camiño pasamos pola impresionante acumulación de penedos da morena e chegamos ao punto de partida.
Non debe deixarse de dar un paseo polo lugar para admirar a boa construción e grandura das casas. Hoxe xa non quedan os admirables (e utilitarios) teitos de colmo. Unha mágoa dende o punto de vista estético e mesmo cultural pero un avance na comodidade e seguranza dos habitantes (non se precisa cambiar a cubrición cada tantos anos e non ten tanto perigo de incendio...)
As panorámicas son lonxincuas, dende a Serra de Queixa inmediata ata a Trevinca na parte oposta. A vexetación é característica de alta montaña, con predominio do monte baixo.
A ruta é moi doada de facer, mesmo con crianzas. Non é unha ruta marcada; mellor usar un GPS para seguila, aínda que non é un itinerario difícil. Haberase de ter en conta a climatoloxía por ser unha zona alta e descuberta.
Nesta ocasión, a camiñada completábase cunha degustación de produtos culinarios da comarca (unha deliciosa selección) e posterior visita o Museo Etnográfico local. Unha xeira moi gratificante e completa, certamente!