IV ROTEIRO D@S FUXID@S

"No Val do Límia, entre 1939 a 1943, operou umha das primeiras unidades guerrilheiras antifascistas galegas.
Realizaremos parcialmente o trajeto do operativo guerrilheiro que na noite de 10 setembro de 1940, partindo dos montes próximos a Várzea Travessa, atravessou o Laboreiro até Porto Quintela, para realizar umha expropriaçom económica, no mais importante estabelecimento da altura, o ‘Gran comercio dos de Parada’."
"Nesta ocasiom arrancamos do Alto do Viso, umha espléndida atalaia do Val do Límia.
Passaremos ao pé da ancestral fonte do Viso para dirigir-nos ao Alto das Motas, cujos vestígios megalíticos estudados polos grandes etnógrafos e arqueólogos Florentino Cuevillas e Xocas Lorenzo, confirmam grande atividade no Neolítico.
De seguido, entre umha frondosa carvalheira centenária chegaremos a Vilarinho de Santa Cristina, com abundantes mostras de ter albergado importantes casas nobiliares no medievo.
O frescor da carvalheira continua acompanhando-nos até a aldeia de Souto, onde a fonte do lugar permitirá refrescar-nos do calor acumulado, e preparar-nos para ascender até a Nogueira de Santa Cristina. A sua fermosa igreja ocupa a croa do Castro, custodiado por um magnífico castanheiro con meio milénio no lombo.
Continuaremos pola beira da grande “cibdá galaica” da Croa de Santa Cristina de Montelongo, para iniciar o descenso a Quintela, com a paisagem inundando constantemente os nossos olhos, com as vistas do grande Jurês presidido polo seu pico emblemático de Fontefria.
Assim chegaremos à carvalheira de Quintela, onde acampou a unidade guerrilheira antifascista que perpeterou a açom de expropriaçom de fundos ‘Gran comercio dos de Parada’, na tarde de 11 de setembro de 1940."
(https://www.facebook.com/Comit%C3%A9-pola-Mem%C3%B3ria-Hist%C3%B3rica-do-Val-do-L%C3%ADmia-1810439785654053/)

Ruta doada e substancialmente en baixada. É lineal, polo que cómpre transporte para ir/voltar ao comezo.
A zona ten abondosos elementos históricos e naturais que se suman a unha fermosa paisaxe. Como elementos complementarios, pode facerse unha visita ao campamento de Aquis Querquennis, moi preto do final do roteiro ou ao baños termais da localidade do Baño tamén próximos. Ambas as dúas actividades, sempre que o nivel do encoro das Conchas o permita. Este percorrido coincide, nunha parte, con outra ruta miña: https://gl.wikiloc.com/rutas-sendeirismo/banos-de-bande-circular-por-santa-comba-e-outras-aldeas-30657381#wp-30657400
Como comentario final deixo unha reflexión do historiador local Román Alonso a propósito do asalto ao comercio e o xuízo moral que nos provoca. O máis doado é que xulguemos isto como un "atraco", un delito. É o máis tópico e o que a propaganda do Réxime franquista se encargou de propalar. Porén, hai que lembrar, dixo o historiador, que o Franquismo foi condenado pola ONU en 194;, era un réxime ilexítimo xurdido dunha rebelión militar contra un goberno DEMOCRÁTICO, dunha guerra fratricida e dunha represión brutal. Os guerrilleiros representaban os ideais e a defensa daquel goberno legal de democrático deposto. "Como mínimo estaban ambos (guerrilleiros e franquismo) ao mesmo nivel".
O Franquismo tamén roubou, con leis e con accións directas e aí segue, sen ser condenado nesta "democracia" que nos venderon como limpa e exemplar mesmo...
Por último: os guerrilleiros, lonxe da etiqueta espallada polo Réxime de seren uns delincuentes, si que foron considerados por ese mesmo Réxime como combatentes. A proba é que foron sometidos a consellos de guerra (amañados, por suposto) e fusilados. Algo característico de militares.