LEONGO IPAR-SORTALDEKO BASOAK ETA BAZTERRAK. Alto Esla. Puerto de Horcadas lepora Hoz Oscuran zehar

Goi Eslak, Riaño aldean, konta ezin ahala atsegin emoten deuskuz nongura, sarritan horren ordainean gitxi eskatuta.

Horcadas herria oso inguru polit baten dago, Gilbo eta Peñas Pintas hatx harro-tantaien altzoan, landa orlegiz inguratuta. Handik Puerto de Horcadas lepora heltzeko Hoz Oscura zeharkatu beharko dogu, bide zabal eta atsegin batez, aldats oso apal baten. Osteratxua baino ez da. Hoz Oscura arroilan, barriz, askotariko zugatxak dadoz, baina otsalizarrak (ehiztarien serbala) eta saratsak dira nagusi.

Hoz Oscura zeharkatutakoan, Puerto de Horcadas lepora heldu gura badogu, aldats luze samarra goititu beharko dozu, 200m desbibel ingurukoa, baina ondo eroateko modukoa, ez deuskuna trukean esfortzu lar handia eskatuko. Eta lepoko ikuspegi zabalak bardindu eta ondo sarituko dabe hara ailegatzeko egindako beharra.

OHARRA

Ibilbide hau, berez, PR zirkularra dan arren, gurago izan dot igotako tokitik jatsi, arrazoi biokaitik: batetik, Hoz Oscurako inguruak politagoak diralako lepotik herrira ibiliko ginatekenak baino, bestetik, zatiren baten landara larregi egoteak apur bat deserosoago egiten dabelako herrira bihurtzeko bide hori.


INGURUAN ZER IKUSI

RIAÑO-BOÑAR-LA VECILLA

BURÓN: Gómez de Caso-ren jauregia, XVII, errenazentista
RIAÑO: Santa Águeda eleizea, XVI.eko torrea, barruan, eskultura onak. Nuestra Señora del Rosario eleizea, La Puerta herritik ekarrita. Aurrekaldea XIII-XIV.eko erromanikoa, eta absidean pintura gotikoak daukaz, eta pintura-hondarrak eleizaren veste leku batzuetan. Zenbait eskultura gotiko dauka. Eleiza horren ondoa garaia (horreoa), Leongo estilokoa.
BOCA DE HUÉRGANO: Gaztelua.
CARANDE: sutegi edo arragoa. Eleizan dagoan kaliza eta erretaula errenazentista, eta XVI.eko Amar Birginaren irudia. Leongo estiloko garaia.
HORCADAS: XVI.eko eleizea.
LOIS: eleiza neoklasikoa, “Mendialdeko katedrala”.
BOÑAR: XIV.eko zubia
PUEBLA DE LILLO: torrea.
LA VECILLA: torrea.
NOCEDO DE CURUEÑO: urjauzia, Valdetejako arroila (hoces de Valdeteja)
OTERO DE CURUEÑO: Gaztelu-jauregia
LLAMAZARES: Coribos kobea (domeketan bisita gidatua ahal da)

CISTIERNATIK HEGOALDERA

MANSILLA DE LAS MULAS: herri harresitua
MANSILLA MAYOR: Monasterio de Santa María de Sandoval monastegia
VILLASABARIEGO: Lancia-ko erromatar hoondarrak
SANTA OLAJA DE ESLONZA: San Pedro de Eslonza monastegia. Cuevas Menudas eremitorioa
VILLARMÚN: XII.eko eleizea, San Miguel de Escalada, mozarabe-erromanikoa
GRADEFES: Monasterio de Santa María monastegia, zisterziensea.
VILLAPADIERNA: gaztelua
LA MATA DE MONTEAGUDO: Virgen de la Velilla santutegi errenazentista

CUATRO VALLES

VEGACERVERA: arroilak (hoces de Vegacervera)
VILLALFEIDE: eleizea eta Erdi Aroko zubia, galtzada (“erromatar”) baten gainean
FELMÍN: Valporqueroko kobea (ezinbestekoa)
MANZANEDA DE TORIO: santutegia, XV, hodar erremonakinoak
CANSECO: torrea
HUERGAS DE GORDÓN: Buen Suceso santutegia, XVIII-XIX, XVII.eko erretaula polikronatua
LA VID DE GORDÓN: torrea
ARBAS DEL PUERTO (Busdongo): Santa María de Arbas kolegiata erromanikoa