Maquino Largaño. PR-G 178

No comezo deste roteiro, ao carón do cuartel da Guardia Civil, en Luintra, lemos no cartel informativo:

"Maquino Largaño significa "camiño longo" no argot dos afiadores, o Barallete. Este percorrido circular iníciase no núcleo de Luintra, capital do concello de Nogueira de Ramuín. Esta ruta levaranos por diferentes paisaxes, percorrendo a beira do Canón do Sil, bosques de carballos ou bidueiros, e diferentes aldeas. A ruta transcorre por camiños e pistas de terra, case sempres baixo arborado, con pendentes suaves. Visitaremos varias aldeas do municipio, as Mámoas da Moura, o mosteiro de Santo Estevo de Rivas de Sil e un tramo do Canón do Sil pertencente á Rede Natura."

"O Barallete é una língua creada polos afiadores da zona de Nogueira de Ramuín có fin de que os alleos ó oficio da tarazana (roda de afiar) non entendesen as súas conversas.
Con este idioma propio, podían falar libremente en calquera lugar e diante de calquera persoa. Co paso do tempo, outros oficios ambulantes como os paragüeiros de Ourense tamén adoptaron este xeito de falar.
O Barallete baséase no galego popular da zona de Nogueira de Ramuín, incluíndo palabras de uso cotián e outras propias do oficio de afiador. A maoioría das palabras son substantivos e adxectivos que non teñen nada que ver coa palabra utlizada en galego para designar a mesma cousa ou calidade."

Puntos de especial mención son:

Penedos do Castro:

Xacemento arqueolóxico do Bronce Final (séc. VI a.C.) que se estende pola Idade de Ferro, sen vestixios de romanización e logo reocupado ao final da antigüedade durante a época suevo-visigoda. A súa ocupación dura ata a Baixa Idade Media (séc. XIV - XV). A súa función era vixiar os accesos a Santo Estevo e servir de refuxio en caso de perigo. Entre os vestixios que podemos contemplar destacan a impoñente muralla ciclópea datada do Bronce Final, e a inscripción do século VI, localizada na coroa do xacemento e que fai referencia ao rei visigodo Leovixildo.


Mosteiro e igrexa de Santo Estevo de Rivas de Sil:

A fundación deste mosteiro beneditino situado nunha agreste paraxe atribúeselle a San Martiño Dumiense na época sueva. O mosteiro foi reedificado no século XII e desde entón sufriu numerosas transformacións. A última delas para acoller o novo Parador Nacional. A igrexa do mosteiro é románica do século XII, de planta basilical con tres naves e tres ábsidas semicirculares con bóvedas de cruzaría, porén a súa fachada é barroca. O mosteiro ten elementos arquitectónicos románicos, renacentistas e barrocos. Son importantes os tres claustros do mosteiro: Claustro dos Bispos, o máis antigo, o Claustro da Portería e o Claustro Pequeño.

Souto de Santo Estevo e Camiños Naturais:

Entre o mosteiro e hasta case chegar a aldea de Paredela hai un abraiante bosque de castiñeiros que era propiedade do mosteiro e no que podremos ver algún sequeiro, construción de pedra na que se puñan as castañas a secar. As aldeas dos arredores están ligadas con Santo Estevo por antigos camiños nos que o paseante vai gorecido por una vizosa arboreda caducifolia.

Aldeas de Paradela e Biduedo:

Paradela é un balcón natural cunhas vistas excelentes do mosteiro e da aldea de Santo Estevo de Ribas de Sil. O punto panorámico é un dos seus principales atractivos e ofrece a posibilidade de admirar a categoría arquitectónica do conxunto monumental de Santo Estevo.
O nome de Biduedo está vinculado aos extensos bosques de bidueiros, ou bidueirais, que poboaron os campos e montes da aldea noutras épocas. O centro da vila é unha gran praza con antigos edificios de pedra de cantería e unha interesante agrupación de hórreos de pedra e madeira.

Mámoas de As Cabanas:

É un conxunto de sete enterramentos monumentais que se datan entre o 4500 e o 2000 a.C. O cemiterio sitúase no tramo final da divisoria de augas entre os vales do Miño e do Sil aproveitando unha pequena penachaira delimitada por tres grandes afloramentos graníticos. Están situadas na parroquia de Moura.