Paseos pequerrechos. San Esteban de Gormaz, Soria

San Esteban de Gormaz, na provincia de Soria, foi declarada Conxunto Histórico-Artístico. Debido ao influxo romano, conserva nos muros restos de epigrafía romana, funeraria e relixiosa e restos medievais de igrexas e fortificacións. Foi repoboada en 912, en 917 o rei de Galiza Ordoño II venceu unha incursión árabe nesta localidade. Foi considerada unha das portas de Castela e durante o século X, un campo de batalla pola súa importancia estratéxica na liña defensiva do río Douro.
San Esteban ten dous edificios de Ben de Interese Cultural. Por un lado, a Igrexa Románica de San Miguel. Foi construída en 1081. É a primeira que a converte na primeira igrexa románica portificada da provincia e unha das primeiras de Castela e León.
Por outro, a Igrexa de Nosa Señora do Rivero tamén é románica, do século XII. É o templo de maior devoción na Vila, onde está a Virxe do Rivero.
A Plaza Mayor da vila ten forma cadrada e está formada por un conxunto de edificacións portificadas.
A Fortaleza Califal de San Esteban de Gormaz está considerado como o de maior tamaño de todo o ccidente europeo erguido no seu tempo.
A información que nos proporcionan tanto as crónicas cristiás como as musulmás indican que foi praza moi disputada e que cambiou de mans en diversas ocasións ó longo dos séculos IX ó XI.
Tanto o sólido aspecto da súa construcción como a súa envergadura e, sobre todo, distintos detalles constructivos e formais permiten afirmar que o principal das súas estruturas se debe a mans musulmás e en concreto á acción dun potente estado como era o dos emires e califas omeyas de Córdoba.

Trala definitiva conquista cristiá por parte de Fernando I de León en 1060, a fortaleza estivo en tenza por diversos señores, entre outros Rodrigo Díaz de Vivar "O Cid", e inda no século XIV, con motivo das guerras de Pedro I, foi obxecto de importantes obras de reparación e reconstrucción.