Pontenafonso - Central do Tambre (2019-09-21 Rutas a Pie)

dia pasado por auga, pero non por iso triste ou problematico. Todo o contrario, ruta fermosa e un ambiente fenomenal rematado coa comida no retaurante da pesqueia do Tambre.
A ruta a omenzamos en ponteafonso, xusto antes da ponte que leva o seu nome. O coñecido como Ponche Nafonso une os concellos de Outes e Noia, logo de salvar o obstáculo do río Tambre que lles serve de límite. A data de construción non está moi clara: segun parece, a actual ponte de pedra foi construído no século XIV en sustitución doutro máis antigo de madeira que mandase construír no século IX o rei Alfonso II o Casto, de quen tomaría o nome a ponte.

Originariamente estaba formado por 27 arcos e medía 3,85 m de ancho, pero no século XIX foi reformada para anchearlo. En posteriores reformas medievais e durante o século XIX, entre os anos 1842 e 1844, sufriu unha importante remodelación, case integral. Dos seus 27 arcos medievais perdéronse 7 debido ás correntes, quedando en 20 os arcos ojivales actuais. Dous dos arcos atópanse tapados por rellenos de terra actualmente. Chama a atención o seu gran anchura, de case 5 metros, que nos mostra a súa reforma contemporánea, xa que a maioría das pontes medievais e romanos galegos non superaban os 3 metros de ancho. Debeuse trata dun das pontes medievais máis longos de Galicia, xa que hoxe día alcanza case os 270 m de lonxitude. Tamén se coñece ao viaducto como Ponte Grande. Conta con tajamares ( Espolón dun pilón de ponte para romper a forza da corrente e repartir a auga con igualdade a ambos os dous lados) a ambos os dous lados. O motivo de ter tajamares a ambos os dous lados debíase a que a corrente nestas zonas costeras non só proveñen do interior e polo tanto era necesario reforzar a parte de face ao mar. Mencionar a fermosa zona intermareal que forma o estuario do Tambre e o marco natural e paisajístico onde se atopa situado a Ponte Nafonso. No lado de Outes, xunto á ponte localízase a capela de Nosa Señora dá Ponche.
Posteriormente e intentando evitar no posible o asfalto (aínda que nesta ruta hai moito pero inevitable) chegaremos ao Pazo do Tambre, que visitamos fugazmente xa que hoxe ten eventos.
Volveremos sobre os nosos pasos para visitar a Igrexa de San Tirso do Cando. Igrexa de San Tirso de Cando e ou seu interesante conxunto formado por cruceiro, igrexa, camposanto e a capela dá Nosa Señora do Carme, construída a mediados do século XVIII. Segundo reza non dintel dá porta principal dá igrexa, foi construída en 1744. A súa fachada ten un frontón triangular cunha fornela non tímpano, molduras decorando a porta e unha ventá na parte superior; con nave de planta de cruz latina, muros de cachotaría e tellado de tella. A Torre-campanario exenta, de catro corpos, decorada con placas, pilastras, pináculos e bólas, coroada por un cupulin. Non adro está ademais a capela dá Nosa Señora do Carme e un fermoso cruceiro.
Desde aqui comeza propiamente a subida ao mirador do Castelo e Pedra Serpal.
Tras percorrer aproximadamente 3 km de asfalo colleremos un camiño de terra que nos levará ata o mirador.
Antes pasaremos por Cando de Arriba, unha aldea que ten entre a súa historia mais recente un feito ocasionado no 94 chamado Evento do Cando. Coñécese como evento de Cando ou suceso de Cando unha explosión ocorrida na aldea de Cando de Arriba, parroquia de Cando (non concello de Outes) a mañá do 18 de xaneiro de 1994.
Características
Ou 18 de xaneiro rexístrase un estourido nunha zona deshabitada do concello de Outes, sen causa aparente. Dous días despois, vos profesores dá Universidade de Santiago de Compostela José Anxo Docobo e Vakhtang Tamazian Arzakanian comezaron unha investigación sobre ou acontecido que tivo como consecuencia a localización, en abril de 1994, dun cráter de 25 metros de diámetro por 1,5 de profundidade. Como consecuencia do estourido, producido a 75 m dá casa máis próxima, diversos piñeiros apareceran desprazados a 60 metros de distancia.
Causas
Xeralmente aceptar coma explicación oficial a de tipo xeolóxico formulada por Zden?k Ceplecha do Observatorio de Ondejov (República Checa), colaborador na investigación orixinal. Segundo Ceplecha, ou incidente puido ocorrer por unha burbulla de gas subterráneo que agromou ata a superficie nunha erupción repentina, debida probabelmente a un corremento de terras. A rápida acción convectiva ocasionaría unha separación dá carga eléctrica abondo coma para provocar unha faísca e incendiar ou gas[1].
Aínda que vos autores non descartan que ou suceso se orixinase non estoupido dun corpo celeste, como se sospeita que aconteceu en Tunguska e outros lugares, esta é unha hipótese secundaria. Ademais, a confusión xerada polo suceso estimulou a circulación de teorías conspiracionistas de tipo militar e ufolóxico, pois lestes cren que Cando é un foco habitual de avistamentos de ovnis.
Arriba teremos unhas das mellores vistas da Ria de Noia e interior do cañon do Tambre, desde o Mirador do Castelo e a Pedra Serpal,Pedra Serpal (ou Pedra do Berveo), situada non cumio do monte Castelo é un impresionante monolito granítico que é un miradoiro espectacular sobre a ría de Muros e Noia, así como do treito final do río Tambre co seu canón e a súa foz. Esta Pedra, segundo vos paneis explicativos que hai na ruta, serve de faro natural para que vos mariñeiros tomen referencias, ás que eles denominan ?marcas?, durante a navegación. Para vos amantes dá escalada, a Pedra Serpal está semi equipada para esta actividade.
A partir de aqui toca baixar ata os muros do Pazo do Tambre e comezar a remontar o rio ata a ponte colgate e central do Tambre. Conxunto industrial na ribeira do Río Tambre, composto pola Central do Tambre I, coñecida como a "Catedral Hidroeléctrica", obra do arquitecto Antonio Palacios, máximo exponente do modernismo en Galicia, en 1932. O máis espectacular complexo industrial hidroeléctrico de España. Parte dos edificios (vivendas dos traballadores) foron rehabilitados para hotel.
É un das dúas instalacións da provincia da Coruña (a outra é o Arsenal de Ferrol) incluídos no catálogo de 100 elementos incluído no Plan Nacional de Patrimonio Industrial.
Sólo dispón de algunha indicación pero relativas a unha ruta sinalizada , que nalgún momento coincida ca nosa ruta, para facer esta e necesario gps ou mapa con track dibuxado.


Valoración MIDE


Pontenafonso a Central do Tambre

horario 4h 10'
desnivel de subida 526 m
desnivel de bajada 525 m
distancia horizontal 15,2 Km
tipo de recorrido Travesí­a

severidad del medio natural 1
orientacion en el itinerario 3
dificultad en el desplazamiento 1
cantidad de esfuerzo necesario 3

Condiciones de verano, tiempos estimados según criterio MIDE, sin paradas.

Calculado sobre datos de 2019.