PR A 79: URIZAHARRA-TOLOÑO-URIZAHARRA

Download

Trail photos

Photo ofPR A 79: URIZAHARRA-TOLOÑO-URIZAHARRA

Author

Iñigo Ramirez de Okariz Telleria

6,275 410 4903

See more trails from this author

Trail stats

Distance: 10.69 mi
Elevation gain: 2,093 ft
Technical difficulty: Moderate
Elevation loss: 2,093 ft
Max elevation: 4,013 ft
TrailRank: 49
Min elevation: 2,136 ft
Trail type: Loop

Moving time: 3 hours 58 minutes
Time: 5 hours 9 minutes
Coordinates: 2959
Uploaded: September 17, 2023
Recorded: September 2023

Be the first to clap

near Urizaharra / Peñacerrada, País Vasco (España)

Viewed 17 times, downloaded 0 times

Trail photos

Itinerary description

Urizaharran hasi eta bukatzen den PR A 79 ibilbide zirkularra da honakoa. Berez homologatuta dago, baina bere mantenimendua hutsa denez, hobe da ibilbidearen track-a erabiltzea, hainbatetan desorientatzeko arriskua egon litekeelako, nahiz eta ibilbidean zehar orientatzeko lagungarriak diren han eta hemen aurkituko ditugun harripilak. Ibilbidea polita da, ezezaguna, baso (pago, erkametza, otsalizarra, ezpela, ...) eta zelaien artean egiten dena, eta zer ikusi ez duena Labastidatik Toloñora egiten den igoerarekin. Ez dauka gora behera handirik eta Toloño gainetik dagoen ikusmira ikusgarria da.

(https://www.penacerrada-urizaharra.eus/documentos/mapa-toponimico/mapa-toponimico-penacerrada-urizaharra-2017.pdf) eta https://www.penacerrada-urizaharra.eus/wp-content/uploads/2020/01/PR-A-79-sk.pdf).

Waypoints

URIZAHARRA

Hiribilduaren ate zahar dotorea da gure ibibidearen abiapuntua eta amaiera. Urizaharra (ofizialki Peñacerrada / Urizaharra) Arabako hegoaldeko udalerri bat da, Mendialdeko eskualdekoa, eta sei herriz osatuta dago. Gasteiztik 25 bat kilometrora dago, Trebiñu eta Errioxa artean. Izen bereko herria udalerriaren erdialdeko eremuan dago. Urizaharreko Erdi aroko hiribildua XIII. mendean sortu zen. Gaur, 250 bat pertsona bizi dira bertan. Hegoaldeko harresitik hasiko gara ibiltzen. Urruti antzematen dugu Toloño gaina.

ERREPIDEA

Errepidean bertan ikusiko dugu zutiko seinalizazioa.

BIDEGURUTZEA

Bide soroetatik ibiliko gara pare bat kilometro, basora sartu aurretik.

BIDEGURUTZEA

Atea edo langa pasatu eta gero, erne ibiliko gara, izan ere zutiko seinaea bat ikusiko badugu ere, guk aurretik hartuko dugu bidegurutzea. Zutiko seinaleak oker adierazten du gure norabidea. Jarraitu bertan dauden harripilak. Berehala bat egingo ditugu ia antzematen ez diren txuri eta hori margo-seinaleekin. Igoera pago, erkametzak, otsalizarrak, ... diren zuhaitzen artean egingo dugu Ribas mendatetik datorren pistaraino (burdinezko atea dago).

RIBAS MENDATEKO PISTA

Pista lagata, behetik gora dagoen bidetzurra jarraituko dugu. Bestela mendi pistatik egin beharko genuke gora. Beraz, zeharbide ona da bidetzurra hartzea.

BIDEGURUTZEA

Toloñora doan bidea hartuko dugu. Bueltan ere bat egingo dugu bidegurutze honekin, baina orduan beste bide bat hartuko dugu.

SALSIPUEDES GAINA

Izen toponimiko berezi honen jatorria ez badakigu arren, gain honek eskaintzen digun Toloño gainaren ikusmira ederra da. Gainetik bertaratzen hasiko gara. Uda bukatzear dagoenez, askari-lore asko ikusten da han eta hemen. Askari loreak adierazten die artzainei dagoeneko uda bukatu dela eta laster etorriko dela abereak (Ardi, behi) menditik behera jaisteko ordua. Aldi berean udatiarrentzat askaria egiteko garaia ere bukatu dela. Bitxia.

TOLOÑO BIGARREN GAINA (1264)

Sekulako bista panoramikoa duena: hegoaldean Arabako Errioxa, mahastien lauki irregularrak eta muinoetan altxatutako herriak ditu, eta meandro zabalak egiten dituen ibai handia dago; iparraldean, baso mardulek estaliriko gailur txikien ugaritasunak Arabako Mendien paisaia osatzen du; lehen planoan, larrearen beste aldean, isolaturiko mugarri handiak azaltzen dira, eta beren oinetan Toloñoko santutegi zaharraren hondarrak daude.

TOLOÑO GAINA (1276)

Zerua oskarbi dagoen egunetan sekulako bista panoramikoa ikus daiteke: iparraldeko alderdiaren orografia mardul eta maldatsuak Ebro bihurgunetsuaren ibar zabalarekin kontrastatzen du. Urruti Demandako mendilerroak San Lorenzorekin zeruertza ixten du gailur nagusi gisa eta ekialderantz, urruti, Moncayo ikusten da. Behera egingo dugu, azpian antzeaten den santutegira.

ATSEDEN LEKUA

Bertan pentsatu dugu bokadillua jatea.

ANDRE MARIAREN SANTUTEGIA

Toloñoko Aingeruen Andre Mariaren santutegiaren hondarrak. Monasterioan monjeak bizi izan ziren Erdi Arotik. Jeronimotarren elkarte batek jadanik XV. mendean utzi egin zuen klima gogorra zelako. Beste monje batzuk bizi izan ziren geroago eta XVIII. mendera arte zaindu zituzten izoztegiak. Jaiak eta erromeriak egiten ziren eta behiak eta txahalak ere borrokatzen ziren. 1835. urtean suak hartu zuen lehenengo gerra karlistan. Orduan Bastidako parrokiako Ama Birjinaren irudia lekuz aldatu zuten. Bertatik, eta Peña Castillo barrenetik, Zazpiturrira jaitsiko gara pagaditik.

BIDEGURUTZEA

Haitzen artean pasabidea bilatuz doa aurrera eta amaierarantz Zazpiturriko hondaturiko iturri baten ondotik igarotzen da. Basotik irtetean Zazpiturriko larre bukolikoetara aterako gara, bertan ganadua aske bazkatzen da. Iturri-askarantz joango gara. Kontuz ibiliko gara basoan eta harripilak jarraituko dira.

ZAZPITURRI

Zelaia eta iturri aska. Pista hartuko dugu Urizaharrara itzultzeko.

BIDEGURUTZEA

Dagoeneko itzuli gara igoeran lagatako seinalera. Orain, baina, Urizaharrera hartuko dugu, non dauden seinaleak eta harripilak arretaz jarraituz. Baso mistoa den artean (pinu, pago, arkametz, otsalizar...) egingo da jaitsiera.

IHARTUTAKO PAGOA

Bide ertzean aurkituko dugu dagoeneko hilda dagoen pagoa. Behera jarraituko dugu eta laster batean bat egingo dugu hasierako bidegurutzearekin. Hemendik gertu dugu Urizaharra.

Comments

You can add a comment or review this trail