|Sicenata Pacata-Ruta Castelo de Parada (Concello de Pereiro de Aguiar)

No ano 2011, o xornalista e divulgador cultural Manuel Gago achegouse á parroquia de San Salvador de Vilariño, no concello de Pereiro de Aguiar, para observar de preto unha inscrición na que bastantes anos antes repararan os profesores Xesús Hierro Couselo, Antonio Rodríguez Colmenero ou Luís Monteagudo. Nun conxunto granítico dos moitos que hai na zona, coñecido pola veciñanza como Ou PENEDO DÁS LETRAS, aparece escrito no granito SICENATA PACATA. Unha misteriosa inscrición que ao parecer é un dos mellores conxuntos epigráficos da Península. Segundo os expertos significa: VENCIDOS E PACIFICADOS.
O concello de Pereiro de Aguiar está a poñer en valor elementos históricos e arqueolóxicos do seu territorio. Estamos nun territorio que abre as portas á Ribeira Sacra desde o rio Miño.
O roteiro creado polo concello denomínase: SICENATA PACATA – ROTEIRO DO CASTELO DE PARADA.
Perfectamente sinalizada e acondicionada discorre por unha contorna especial, paisaxístico, natural, arqueolóxico e con pasado histórico. ROTEIRO RECOMENDADO.
Este percorrido (circular) pódese realizar desde distintos puntos (todos con paneis informativos) e en ambos os sentidos. Eu recomendo a favor das agullas do reloxo.
Iniciamos o percorrido en Vilariño (na Nacional 120a). Un indicador na antiga estrada nacional 120a sinálache como punto de partida o pobo de San Salvador. Tamén realizamos o traxecto entre Vilariño e San Salvador camiñando. O coche o menos posible. O ascenso acumulado está ao redor dos 690 metros.
Percorrido moi interesante por camiños típicos doutras épocas, corredoiras, sendas, calzadas e camiños. Sempre entre vexetación típica da zona, especialmente entre carballos e zonas de rebolos mesturados con birlos de granito multiformes. Os sitios representativos do percorrido son: Vilariño (o noso inicio), San Salvador (viramos á esquerda), Espiñedo, Pazo de Bouzas, Parada, Castelo de Parada con excelentes vistas panorámicas sobre o Miño, fonte Pinguela e SICENATA PACATA.
Vilariño: É unha parroquia do Pereiro. Está a 7 quilómetros máis/menos de Ourense. Lugar ideal para aparcar o coche.
San Salvador é un lugar pintoresco pertencente á parroquia de Vilariño. Hai unha pequena praza para aparcar cun pouco máis de dificultade que en Vilariño.
Espiñedo é un lugar que está despoblado, abandonado. Pódese facer o percorrido pasando por Espiñedo e seguindo por estrada con algo de asfalto ata o Pazo de Bouzas.
Espiñedo é un pobo pantasma, abandonado como outros moitísimos.
Pazo de Bouzas: Esta en un estado lamentable. Edificio de estilo barroco do século XVIII, ano 1.758 en estado case ruinoso actualmente. Levántase no medio dunha leira rodeado por un muro, agora dedicada a maleza, pero outrora a viñedos.
O edificio principal presenta planta en Ou e no medio sitúase o patio de forma rectangular. A construción é de granito na fachada exterior e algunha das que dan ao patio, mentres que as outras son de cachotería irregular. O tellado é ás dúas augas en todo o edificio.
Unha das zonas máis destacada é a do muro da entrada principal de acceso á casa. A parede está feita de pedras ben encadradas, e finaliza na parte superior cunha cornixa de moldura dobre ornamentada con pináculos e pirámides con bolo.
O portalón está adintelado, e as pedras da parede foron colocados nunha especie de tímpano, cuxa parte central está ocupada polo escudo.
Outro exactamente como este, está a altura das xanelas do piso superior da fachada oeste.
O edificio está equipado cunha fermosa cheminea de sección transversal trapezoidal finalizada en cornixa, friso e cinco finais de pirámide e bóla, (moi deteriorados) o de centro maior no que tiña un catavento de ferro.
Únaa curta distancia da casa está unha capela, de planta rectangular e tellado de dobre vertente, de corte neoclásica. Ruínas. Unha pena.
Castelo de Parada: Unha atalaia granítica fantástica á que hai que subir cun pouco de precaución. Lugar histórico, de vixilancia e con vistas fantásticas sobre a ribeira do Miño.
Por último, Sicenata Pacata, conxunto granito epigráfico. Comentado ao principio.
Roteiro moi recomendable.