VMLG.07.PdeAchas-Franqueira-Lamosa-Covelo

Sendeiro das Fragas e Levadas de Calvo e Deva

PRG-165. https://www.wikiloc.com/hiking-trails/prg-165-sendeiro-das-fragas-e-levadas-do-rio-calvo-e-deva-13071373

Peto de ánimas dos Bruñeiros

https://s2.wklcdn.com/image_45/1374178/13071406/8056592Master.jpg
https://s2.wklcdn.com/image_45/1374178/13071406/8056595Master.jpg
Catalogouno Oscar Franco (http://patrimoniogalego.net/index.php/author/oscar-franco)
Outra denominación: Peto de ánimas "de quita e pon" de Santiago de Parada de Achas
Ficha completa en patrimoniogalego.net (http://patrimoniogalego.net/?p=85263)

Fonte

Foto Rozsa

Igrexa parroquial de Santiago de Parada de Achas

Catalogouno Oscar Franco (http://patrimoniogalego.net/index.php/author/oscar-franco) Descrición: Igrexa feita no ano 1891 a base de perpiaño granítico labrado e escuadrado, con planta de cruz latina e cuberta a dúas augas, agás no presbiterio que é a catro. De todo o conxunto destaca a altura da súa fachada principal. A porta de acceso, con arco escarzano, posúe sendas fiestras no seu lateral. Por riba dela destaca unha froma escultórica a modo de capela na que podemos ver unha imaxe de Santiago. Aos seus pés unha cartela feita en mármore onde se gardan as cinzas do devoto que mandou reconstruír esta igrexa. O conxunto remata nunha torre campanario con dous corpos superpostos. O primeiro cuadrangular e o segundo octogonal, aberto por catro caras e coroado cunha bóveda e unha cruz de ferro. Nos muros exteriores das capelas podemos ver cartelas con inscricións. Unha delas di o seguinte: "HIZOSE ESTA CAPILLA DE ANIMAS AÑO 18(??) SIENDO ABAD D. FRANCº VILARIÑO" Esta igrexa foi feita sobre outra anterior de época románica, da que aínda se conservan restos.Ficha completa en patrimoniogalego.net (http://patrimoniogalego.net/?p=85259)

Caminho de Difuntos

https://s0.wklcdn.com/image_45/1374178/13071413/8056608Master.jpg

Pontillón

https://s2.wklcdn.com/image_45/1374178/13071438/8056658Master.jpg

Caminho da Rainha

https://s1.wklcdn.com/image_12/382089/17984670/11349451Master.jpg

Vado de Porto de Bois

https://s0.wklcdn.com/image_45/1374178/13071439/8056662Master.jpg
Panel información (http://www.wikiloc.com/wikiloc/view.do?id=13071439)
https://s2.wklcdn.com/image_12/382089/17984671/11349452Master.jpg

Pontillon das Bouzas

Caminho da Rainha

Formigueiro

https://es.wikiloc.com/rutas-senderismo/lf-07-formigueiro-coto-da-velha-19497012

Pontillon de Formigueiro

IMG-20170802-WA0016

Neveiro dos Frades

Catalogouno Oscar Franco. Outra denominación: Pozo da Naveira Tradición oral: Existen varias lendas asociadas a este ben: A xente do lugar cría que o pozo non tiña fondo. Esta neveira era utilizada polos mouros para gardar a neve do inverno e así ter auga no verano. Ficha completa en patrimoniogalego.net
(http://patrimoniogalego.net/?p=86977)

Coto da Vella

Catalogouno Oscar Franco (http://patrimoniogalego.net/index.php/author/oscar-franco)
Outra denominación: Peto-Cova-Esmoleiro da Virxe da Franqueira Tradición oral: Conta a lenda que unha anciá, cando ía recoller o seu pequeno rabaño, no lugar que dende entón se denomina “Coto da Vella”, observou un resplandor que iluminou a parte máis escabrosa do monte e que alí, entre os penedos, viu unha imaxe da Virxe María. O lugar da aparición estaría xusto no límite entre Luneda e A Franqueira, parroquias que se disputaban o dereito a construírlle unha ermida nos seu terreos, dado que o escabroso do punto en que aparecera facía imposible calquera construción. Engade a lenda que para dirimir a cuestión acordaron colocar á imaxe nun carro tirado por varias xuntas de bois, cos ollos pechados e sen guía, para que marchasen ó chou ata que parasen no lugar onde se había de levantar a ermida. Ese lugar sería o que hoxe ocupa o cemiterio da Franqueira. Ficha completa en patrimoniogalego.net (http://patrimoniogalego.net/?p=86973)
http://patrimoniogalego.net/index.php/86973/2016/06/cova-onde-apareceu-a-virxe-da-franqueira/#respond

Mámoas

Mámoas

Via Crucis

Fotos Rozsa

Fonte

Fonte

Nosa Señora da Franqueira

FOTO ROZSA
http://www.afranqueira.org/
Catalogouno XABIER MOURE (http://patrimoniogalego.net/index.php/author/xabier-moure) Época BaixomedievalO primeiro documento que fai mención ao cenobio data do ano 1063, nunha doazón outorgada por Fernando I. No século XII uniuse á Regra do Císter. Consérvase a igrexa de fachada gótica con pegadas románicas. A planta, rectangular con catro tramos separados por arcos apuntados, está unida a unha capela de ábsida rectangular cuberta con bóveda de media laranxa. No tímpano figura a Adoración dos Reis Magos coa Virxe sentada co Neno sobre os xeonllos. Detrás do altar maior atópase a imaxe pétrea de Nosa Señora da Franqueira, datada no século VII ou VIII. A afamada romaría que se celebra no lugar ten a orixe na reaparición da escultura da Virxe logo de estaren catrocentos anos agochada, no lugar coñecido como o Coto da Vella, para preservala dos árabes. Ficha completa en patrimoniogalego.net (http://patrimoniogalego.net/?p=34412)
http://patrimoniogalego.net/index.php/34412/2013/02/nosa-senora-da-franqueira/
http://patrimoniogalego.net/wp-content/files_mf/cache/th_d9631e1bf83dbd91a546ee14ac2a0255_Ca%C3%B1iza-A-A-Franqueira2013PG.jpg

Fonte Santa

Fonte Santa

Alto da Coroación

FOTOS ROZSA https://maps.google.com/?cid=3716827737874554121
Catalogouno Oscar Franco (http://patrimoniogalego.net/index.php/author/oscar-franco) br> (http://patrimoniogalego.net/?p=88722/#respond)) Cruceiro situado baixo unha estrutura a xeito de baldaquino. O cruceiro, de recente factura (ano 2011), nace sobre un chanzo cadrado coas arestas rebaixadas. A súa base, co mesmo formato, posúe unha inscrición co nome do construtor e a data de feitura. O seu varal comeza en sección cadrada para seguir en octogonal. Na súa parte media vemos unha imaxe da Virxe co Neno no colo. O capitel, decorado con follas e volutas, soporta unha cruz de sección cilíndrica na que aparecen as imaxes de Cristo crucificado baixo cartela de INRI no anverso, e a Virxe coas mans entrelazadas sobre peaña no reverso. O baldaquino está feito a base de cadeirado granítico. Nos seus catro lados podemos ver arcos de medio punto. O conxunto remata nunha cuberta con forma de cúpula e cruz pétrea no cume. Esta construción, do ano 1953, se realizou co gallo da coroación da imaxe da Franqueira segundo reza unha placa de mármore.
Ficha completa en patrimoniogalego.net (http://patrimoniogalego.net/?p=88722)

A Forxa do Ferreiro

Ánimas da Forxa. Prado da Canda

Catalogouno francisco rocha (http://patrimoniogalego.net/index.php/author/rochadoval) Outra denominación: Peto de ánimas da Aldea de Abaixo
Ficha completa en patrimoniogalego.net (http://patrimoniogalego.net/?p=14233)
http://patrimoniogalego.net/index.php/14233/2012/02/peto-de-animas-de-prado-de-canda/
http://patrimoniogalego.net/wp-content/files_mf/cache/th_d9631e1bf83dbd91a546ee14ac2a0255_DSC0014.jpg

Loureiros. Casa do Canastro

Barrio dos Loureiros

Igrexa de Santiago de Prado da Canda

https://lh5.googleusercontent.com/p/AF1QipNaiKOzv42exY8RHv_ehtpuqycL7mcfT0GZF5Sq=w1440-h1440-pd

Cementerio

Alminhas

https://lh5.googleusercontent.com/p/AF1QipOeyld1Txxsnrqne-Cq3IntUMCWPm0F9Js1jHMM=w1440-h1440-pd

Animas do Campado

https://lh5.googleusercontent.com/p/AF1QipOw1o-fTYwisKMngm00Vb-skLMJcdWiyR6vxHA6=w1440-h1440-pd

Ponte Folon

Ponte Folon (https://www.wikiloc.com/wikiloc/view.do?id=13476754)
by jotrico (https://www.wikiloc.com/wikiloc/user.do?id=240468)

Muiños do Sabriña

A Lamosa. Calzada

Fonte de Currelos

Eira da Cera das Brasileiras

Peto esmoleiro de Currelos

Catalogouno Oscar Franco Peto de ánimas que nace sobre un perpiaño granítico. A continuación unha pedra a xeito de mesa na que podemos ver o caixón para as esmolas. A fornela, que presenta enreixado metálico, posúe no seu interior unha imaxe do Sagrado Corazón e de Santo Antonio de Padua co Neno no colo. O conxunto remata cunha cruz tipo latina. Este peto de ánimas se atopa no antigo Camiño Real en dirección á Franqueira. Ficha completa en patrimoniogalego.net
(http://patrimoniogalego.net/?p=102595)

Peto de ánimas da Congostra

Catalogouno Oscar Franco Peto de ánimas situado no muro dunha vivenda privada, con fornelo arqueado. Na nosa visita (19 de abril de 2019) posuía unha imaxe recente da Virxe e unhas flores. Ficha completa en patrimoniogalego.net (http://patrimoniogalego.net/?p=102552)

Peto de ánimas do adro da igrexa parroquial de San Bartolomeu da Lamosa

FOTO BROSCA Catalogouno Oscar Franco Peto de ánimas situado ao carón do muro de peche da igrexa parroquial. Posúe un fornelo protexido por un enreixado metálico. Nos laterais vemos unhas pilastras con relevos. A parte superior posúe un tellado a dúas augas con pináculos nos extremos e cruz de remate. No punto de unión do tellado aparece a imaxe dun rostro humano. No interior da fornela existe un retablo feito en azulexo de recente factura. O debuxo mostra as imaxes de Cristo crucificado acompañado de Santo Antón e da Virxe do Carme. Tamén vemos catro almiñas espidas Na parte baixa aparecen cinco almiñas entre as lapas do Purgatorio. Na pedra que fai de mesa vemos o caixón para as esmolas con tampa metálica. Este azulexo substitúe a un retablo anterior posiblemente feito en madeira e do que hoxe non quedan restos.
Ficha completa en patrimoniogalego.net (http://patrimoniogalego.net/?p=102547)

Señora do Libramento. San Bartolomeu da Lamosa

FOTO ROZSA/ Anne Chantal Catalogouno Oscar Franco Igrexa de planta rectangular dunha soa nave feita a base de perpiaño granítico escuadrado e encintado, con cuberta a tres augas. Na fachada principal destaca a súa torre campanario de dous corpos. O aceso ao interior se realiza por media dunha porta recercada con moldura plana. Por riba dela unha fiestra con derrame interno. O conxunto remata con pináculos nos extremos e cruz pétrea no cume. Nos laterais da igrexa existen dúas capelas (denominadas do Reloxo e das Dores) dos anos 1848 e 1849, momento no que tamén se fan obras de mellora No interior da igrexa vemos unha absida con bóveda de canón. As capelas posúen bóveda de canón a do Norte,e bóveda de casetóns a do Sur nave con tres tramos con bóveda de canón. A igrexa primitiva foi feita entre os anos 1644 e 1648. Ficha completa en patrimoniogalego.net (http://patrimoniogalego.net/?p=102526

Cementerio de San Bartolomé

Peto Esmoleiro da Virxe Auxiliadora

Catalogouno Oscar Franco Peto de ánimas situado enriba dun muro de peche dunha vivenda privada. Posúe unha fornela con bóveda de canón e protexida por un enreixado metálico. No seu interior podemos ver unha imaxe de María Auxiliadora pisando cos seus pés a unha cobra. A pequena talla, de recente factura, posúe a seguinte inscrición: “CORAZÓN DULCÍSIMO DE MARÍA PREPÁRAME UN CAMINO SEGURO”. O conxunto remata cun tellado moldurado a dúas augas. Ficha completa en patrimoniogalego.net (http://patrimoniogalego.net/?p=102586)

Peto esmoleiro da Virxe da Franqueira

Catalogouno Oscar Franco Peto de ánimas de grandes dimensións situado nunha encrucillada de camiños en dirección ao santuario da Virxe da Franqueira. O conxunto, feito a base de perpiaños e laxes planas graníticas, presenta unha fornela protexida cun enreixado metálico. No seu interior podemos ver un retablo feito en azulexo no que aparecen a imaxe da Virxe da Franqueira coa seguinte inscrición: “Nssa. Srª DA FRANQUEIRA”. Na parte inferior do peto existe un pequeno caixón para as esmolas que na nosa visita do 19 de abril de 2019 o vimos enferruxado e sen uso. O conxunto se coroa cunha cruz pétrea. Ficha completa en patrimoniogalego.net (http://patrimoniogalego.net/?p=102581)

Cruceiro esmoleiro da Nosa Señora do Libramento

Catalogouno:Oscar Franco Cruceiro situado nun pequeno xardín de buxos e protexido cun enreixado metálico. Nace sobre dous chanzos de sección cadrada, o superior coas arestas rebaixadas. A súa base aparece profusamente decorada nos seus catro lados por nichos nos que aparecen representadas Eva espida, Adán, Eva ao carón da Árbore da Sabedoría e por último Adán implorando perdón a Deus. A continuación o varal de sección cilíndrica con estrías con varias imaxes: * a da Virxe do Libramento sobre unha peaña coa seguinte inscrición: “Nr. S. LIBRAMENTO”. * San Bartolomeu pisando ao demo sobre peaña coa seguinte inscrición: “S. BARTOLOME”. O capitel, de estilo corintio, posúe caras de anxo nos catro lados. A cruz é de sección circular, leñosa, con nós. No anverso podemos ver a imaxe de Cristo crucificado baixo cartela de INRI acompañado dun anxo que recolle o sangue do seu costado. Ficha completa en patrimoniogalego.net (http://patrimoniogalego.net/?p=102522)

Caseron

Antigo lagar de cera da Lamosa

Catalogouno Oscar Franco Este antigo lagar de cera está feito a base de perpiaño granítico e cachotería, de planta rectangular. No interior aínda se conservan as tres pías de pedra onde se separaba a cera do resto das impurezas, a viga de madeira e o taco de prensar a caera feito en pedra (o único feito en pedra que se coñece ata o momento). Ao seu carón, e pegado a un dos seus muros, podemos ver unha edificación adxectiva de menor tamaño, que posiblemente funcionara de almacén. Próximo ao lagra podemos ver tamén a Cruz cuberta da Congostra Ficha completa en patrimoniogalego.net (http://patrimoniogalego.net/?p=103239)

Cruz cuberta da Congostra

Catalogouno Oscar Franco O que aquí podemos ver é unha curiosa cruz tipo latina feita en pedra que nace sobre unha base cúbica. Na cruz destaca un Cristo crucificado pintado. O conxunto se complementa cunha estrutura pétrea feita en perpiaño granítico e con cuberta a dúas augas que protexe á cruz. Ao seu carón podemos ver un antigo lagar de cera Ficha completa en patrimoniogalego.net (http://patrimoniogalego.net/?p=103242)

Pontillón

https://s0.wklcdn.com/image_12/382089/17493423/11030016Master.jpg
https://s0.wklcdn.com/image_12/382089/17493423/11030019Master.jpg

Coveliño. Viacrucis

O Costal. Via Crucis.

<

Cruceiro do Santo Cristo dos Aflixidos

FOTO BROSCA                                                Catalogouno Xandlinathry (http://patrimoniogalego.net/index.php/author/xandlinathry)
No centro da vila de Covelo, fronte a Casa do Concello atópase este monumental cruceiro. Foi mandado construír polo veciño da vila Juan Antonio Tielas Fontán no ano 1899, e o encargado da obra foi o coñecido Xosé Cerviño, a quen tamén se lle atribúe o nome da obra como “cruceiro de Cerviño” e autor do cruceiro máis famoso de Galicia, o cruceiro de Hio, no Morrazo. A principal curiosidade do cruceiro está sobre a súa base onde se atopan varios figuras que non teñen nada en común co mensaxe relixioso habitualmente ensinado nestas obras. Hai moitas interpretacións, mais a que conta coa maior aceptación vén dicindo que as figuras simbolizan a agricultura, a industria, a xustiza e as artes. Tratando de dar unha visión de progreso ante a entrada no novo século. Tamén hai dúas figuras de significado relixioso, o Salvador e Santiago Peregrino.
Ficha completa: http://patrimoniogalego.net/index.php/14654/2012/03/cruceiro-do-santo-cristo-dos-aflixidos/#respond
http://fernandezsendin.blogspot.com/2010/09/el-cruceiro-de-covelo-ejemplar-unico.html
“O Cruceiro de Covelo : Santísimo Cristo dos aflixidos, obra de Xosé Cerviño, exemplar único”. Autor: Maximino Fernández Sendín . Ano de edición: 2003. I.S.B.N.: 84-607-8451-7.

Igrexa parroquial de Santiago de Covelo

Catalogouno Oscar Franco
A igrexa, da sugunda metade do século XVIII, é de planta de cruz latina. Posúe unha fachada con porta de arco de medio punto dobrado e de grandes dovelas, brasón e óculo circular. A parte superior atópase unha espadana central de doble van. Posúe tres contrafortes angulares e entre eles atopamos unha ventá rectangular derramada en arco de medio punto. A ábsida é máis alta e posúe un brasón na súa cara Norte. A sancristía está ao Norte, ao igual que outra capela no mesmo muro.
Ficha completa en patrimoniogalego.net (http://patrimoniogalego.net/?p=49846

Restaurante Casa Costa (Covelo)

http://www.concellodecovelo.es/archivos_editor/file/microweb/casacosta.htm