Xacebans-Penagache-Xacebans

Santiago de Xacebáns é unha parroquia do concello ourensán de Quintela de Leirado, na comarca da Terra de Celanova. Está situada a beira do monte de Panagache(1226 m). Dentro do Parque Nacional de Peneda-Gerês, constitúe un marco incomparable de natureza, fauna e diversidade. Existe unha ruta de sendeirismo que chega ata a vila portuguesa de Castro Laboreiro. Por esta parroquia transcorre o río Deva, que nace na serra de Leboreiro e que se une o río Miño na Frieira.
Na parroquia atópase unha pequena capela de estilo románico (Santiago de Xacebáns) e mais uns cruceiros de pedra de principios do século XIX, que van desde a igrexa ata a fonte (antigo lavadoiro).
Existe tamén un forno antigo, onde se cocía o pan antigamente, hoxe rehabilitado como local social.
Saease de Xacebáns ata chegar a un camiño forestal na cima do pobo, que iniciase unha subida continua por un camiño de terra e pedra solta e, a medida que se progresa cara arriba o paisaxe vaise agrandando. O punto culminante é ao chegar a Penagache, que se identifica perfectamente pola cruz que hai encima dunha inmensa mole granítica. O sendeiro acaba no alto de Penagache a 1.226 metros de altitude. Desde aquí a paisaxe que se pode contemplar é magnífica, poderase ver parte dos vales do Miño, Arnoia, Deva, e xa moi ao lonxe a Limia, a serra de San Mamede, Alto do Rodicio, as serras de Larouco...
Do outro lado de Penagache escoitase auga caíndo que solo se verá en inverno cando o volumen desta aumenta, é unha fervenza no regato denominada o salto do gato. As lendas din que debaixo de Penagache e con entrada por cerca deste regato hai unha cova da época dos mouros.
Deixando Penagache por unha pista que agora ten momentos de descanso alternando con costas non tan pronunciadas como as anteriores, chegase ao camiño da fronteira enfrente mismo do marco nº21.
Tomando a variante da dereita hacia o 19 volverse a Xacebáns.