Activity

Alegia-Zarate lepoa

Download

Trail photos

Photo ofAlegia-Zarate lepoa Photo ofAlegia-Zarate lepoa

Author

Trail stats

Distance
15.28 mi
Elevation gain
3,068 ft
Technical difficulty
Moderate
Elevation loss
3,068 ft
Max elevation
2,533 ft
TrailRank 
32
Min elevation
2,533 ft
Trail type
Loop
Coordinates
1931
Uploaded
November 2, 2014
Recorded
November 2014
Be the first to clap
Share

near Alegia, País Vasco (España)

Viewed 1563 times, downloaded 59 times

Trail photos

Photo ofAlegia-Zarate lepoa Photo ofAlegia-Zarate lepoa

Itinerary description

(eu)
Ibilbide zirkularra: Alegia-Arterreka-Jazkugaineko lepoa-Arrauneta-Muntegizar-Sagaskin-Zarate lepoa-Sasiolako gaina-Arteotako lepoa-Artarain (harrobia)-Arrimagagoikoa(gasbidea)-Goikoetxea baserria-Alegia.

Otsabio, Euskal toponimiari jarraitu ezkero, mendi tontorra baino mendilerroa dela esan behar da. Iparratik hasita Muñobil ("Otsabio, "Altzomendi")izango litzateke aurreneko gailurra. Hegoekialdera luzatzen da, jarraian Laparmendi kokatzen da, tontor arrokatsua eta garaiena. Gero altuera galduz doa. Sasiolagaina izango da hurrengo kaxko nabarmena Zarate lepora jetsi arte. Araxes arroa eta Arterreka eta Bedaioko arroen artean kokatzen da mendilerro hau. Lizartza eta Nafarroko Azkarate herri erememuak alde batetik, Altzo eta Bedaiokoak bestetik. Otsabioko magal malkartsuetan pinudi asko egon arren pagadi politak mantentzen dira oranindik goiko parteetan. Histori aurretik euskal biztanleak ibilitako parajea da. Aztarna megalitikoak daude. Kostaldea eta barnealdea Erdi Aroan lotzen zuen garrantzi handiko pasabidea zen Zarate lepoa. Kontrabandista eta mugalari askoren bide izkutuen mendiak. Zaratean mikeleteek jarritako mugako kontrolgunea urte askotan egon zen ere bai.

Mendilerrora urbiltzeko pista eta mendibide sarea dago bi isurialdeetatik. Lizartza eta nafarroko Azkarate herrietatik edo Altzo eta Bedaioko auzotik. Lizartzatik Atallora bidean Illarrazu izena duen aisialekutik gora ere pendize handiko baso-pista zabala dago
Arraunetako leporaino.

Orokorrean bideak nahiko ezagunak dira tolosaldeko mendizaleen artean. Zenbat puntuetatik bista ederrak daude: Goierri, Aralar, Tolosaldea... Menditxirrinduarekin ibiltzen direnak ere estima haundiko aldapak eta zahakaldiak aurkitzen dituzte. Ibilbide hau beste alternatiba nahi du izan eta motza iruditu arren fisikoki gogor xamar suerta daiteke.

Labur bilduta Arterrekan, harrobiaren ondotik gora, Jazkugaine ingururantz aurrena eta Arraunetako lepora ondoren igoko gera. Zeharkaldia egin eta Muntegizarreko langatik behera (isurialdea aldatuz) Sagaskinerantz jetsiera aldapatsu eta gozagarria dago. Jarraian gora behera batzuk pasa ostean Zarate lepora iritsiko gera. Itzulerako bidea hasiko gera, isuarialdea berriro aldatuz eta ondo balizatutako bide batetik gora Muntegizarreko langa eta Arraunetara
itzuliko gera. Arraunetatik Sasiolagaina bitartean oso pendize gogorrak daude (15%-20% koak) mendilerroaren hertzatik gertu dijoanak. Sasiolagaina pasa eta pagaditik behera orbel gaineko jetsiera bihurria dago Aizbakar aldera. Altzoko harrobiaren gainetik dijoan Pr Gi 113 bidearekin topo egingo dugu.
Arteotako lepora igo eta Otsabioko artadietatik behera trialera zoragarria izango dugu tramo luze batean. Gero pista arrunta dago. Gas gunera iritsitakoan Goikoetxe baserrira joan eta etxearen ondotik behera belardi eta pinudi arteko bideetatik jarraitu. Altzoko kanposantuaren parera iritsitakoan pista nagusia utzi eta eskerrantz jetsi behar da, kontu handiz, bide zidor batetik. Bide honek Alegia-Amezketa-Altzo errepideko bidegurutzearen inguruan dauka amaiera.

Oharra: mendilerroaren zati haundi batean ehiz paradak daude eta egun batzuetan tiro otsak eta abar izaten dira. Altzoko harrobia ere pagadi eta artadi arteko mamu zikin eta zaratsua da bainan bere ondotik pasatzeko momentuan nahiko azkar utziko ditugu atzean sortzen dituen eragozpenak.

(es)
Ruta circular: Alegia-Arterreka-collado de Jazkugaine-Arrauneta-Muntegizar-Sagaskin-collado de Zarate-Sasiolakogaina-collado de Arteota-Artarain (cantera)-Arrimagagoikoa(estación de bombeo gas)-caserío Goikoetxea-Alegia.

Atendiendo a la toponimia de la zona tendríamos que considerar el monte Otsabio como una pequeña cordillera (todo el monte) y no como una cima. Comenzando por su parte más septentrional está Muñobil (más conocido como Otsabio o Altzomendi). Siguiendo hacia el sureste se sitúa la cima rocosa de Laparmendi, el punto más alto de toda la cresta. Luego va perdiendo altitud hasta llegar a Sasiolagaina y sigue descendiendo hasta el collado de Zarate. Está situada entre las cuencas de los ríos Araxes por un lado y las del Arterreka y Bedaio por el otro. Las laderas estan cubiertas de bosque, la mayoría pinares, pero aún se conservan algunos hayedos en las zonas más altas.

Los restos megalíticos hallados demuestra que la presencia humana por estos parajes se remonta a la prehistoria. Durante la Edad Media el collado de Zarate fue una importante vía de comunicación entre la costa y el interior. Contrabandistas y mugalaris tenían sus veredas secretas por estos montes y durante muchos años los miqueletes controlaron el paso con un cuartel fronterizo.

Esta zona es accesible desde cualquiera de sus vertientes con una nutrida red de pistas y senderos. Desde Txarama, Lizartza y la localidad navarra de Azkarate por la vertiente Norte, Altzo y el barrio de Bedaio por el Sur. Entre Lizartza y Atallo, junto al carretera se encuentra el área recreativa de Illarrazu desde la cual se puede llegar al collado de Arrauneta por una amplia y empinada pista.

Estas vías son bastante conocidas por los montañeros de la zona con buenas vistas hacia el Goierri, Tolosaldea, Aralar.. . y varias de ellas son frecuentemente utilizadas por aficionados al BTT. Esta ruta no es más que una variante de las que se pueden realizar por el monte Otsabio. Corta pero intensa y en algún tramo puede resultar un poco dura.

Resumiendo: Se sube desde Arterreka hasta el collado de Jazkugaine entre hayedos por la pista paralela a la cantera y desde allí al collado de Arrauneta. Una corta travesía nos lleva hasta la langa de Mutegizar, la cruzamos para pasar a la otra vertiente y comenzar una bonita bajada hasta salir del hayedo en Sagaskin. Desde aquí por una pista con algunas bajadas y subidas se llega al collado de Zarate. Por un camino bien balizado y cambiando de vertiente comenzamos la subida de vuelta a Mutegizar y al collado a Arrauneta. A continuación comenzaremos la dura subida a Sasiolagaina con algún tramo entre 15%-20% de desnivel. La bajada posterior hacia Aizbakar por el hayedo es vertiginosa requiriendo de cierta pericia para no derrapar demasiado en la hojarasca. Más abajo se enlaza con el Pr Gi-131 que nos subirá al collado de Arteota. Rebasado el collado comienza una bajada trialera por encima de la cantera. camino entre encinas con roca a la vista que requerirá de toda nuestra destreza para poder disfrutarla plenamente. Más adelante el sendero se convierte en pista cómoda hasta el collado de Arrimagagoikoa. Se baja hasta el caserío Goikoetxe y por caminos entre prados y pinares llegaremos a las inmediaciones del cementerio de Altzo. Dejando la pista principal por la izda. un corto y sinuoso sendero trialero nos pondrá cerca del cruce de la carretera Alegia-Amezketa-Altzo.

Nota: El paso por el tramo paralelo a la ruidosa y polvorienta cantera de Arterreka no es plato muy apetecible pero enseguida se dejan atrás las molestias. Decir también que buena parte del cordal esta salpicado de puestos de caza y algunos días, durante la migración, puede que no disfrutemos de la tranquilidad habitual de esta zona.

Waypoints

PictographWaypoint Altitude 2,132 ft

Aizbakar

650 m altura

PictographCar park Altitude 312 ft

Alegiko Kultur aretoa eta frontoia

Alegia

PictographWaypoint Altitude 0 ft

Altzoko hilerria

Edificación Generica

PictographIntersection Altitude 2,113 ft
Photo ofArraunetako bidegurutzea

Arraunetako bidegurutzea

Gr121-Nafarroako_Bira

PictographIntersection Altitude 0 ft

Arrimagagoikoa (gasgunea)

Arrimagagoikoa

PictographWaypoint Altitude 0 ft

Artarain

Artarain

Arteotako lepoa

Collado de Arteota

PictographIntersection Altitude 371 ft

Arterrekako bidegurutzea

Carretera

PictographWaypoint Altitude 0 ft

Carretera Local

Carretera Local

PictographIntersection Altitude 0 ft
Photo ofEskerrerantz basotik jetsiera

Eskerrerantz basotik jetsiera

Eskerrerantz basotik jetsiera

PictographIntersection Altitude 0 ft

Eskerretik jetsiera

Camino

PictographIntersection Altitude 1,765 ft

Eskubirantz

Tolosa

PictographIntersection Altitude 0 ft

Eskubirantz1

Camino

PictographIntersection Altitude 0 ft

Eskubitik Alegira

Eskubitik Alegira

PictographIntersection Altitude 686 ft

Eskubitik pistatik igoera

Camino

PictographWaypoint Altitude 0 ft

Goikoetxe baserritik jetsiera

Carretera Local

PictographFountain Altitude 0 ft

Iturria

Parque Natural de Aralar

PictographMountain pass Altitude 1,781 ft

Jazkugaineko lepoa

Jazkuiganeko lepoa

PictographIntersection Altitude 0 ft

Langa jetsiera Sagaskinerantz

Langa jetsiera Sagaskinerantz

PictographWaypoint Altitude 0 ft

Muntegizarreko ehiztarien txabola

Límite Provincial

PictographWaypoint Altitude 0 ft

Sagaskin

Sagaskin

PictographSummit Altitude 0 ft

Sasiola

Cima de Sasiola

PictographWaypoint Altitude 2,122 ft

Sasiolako Igoera

Tolosa

PictographRiver Altitude 0 ft

Ugarbeko erreka

Arroyo de Ugarbe

Zarate lepoa

Zarate lepoa

PictographIntersection Altitude 1,804 ft

Zuzen gorantz jarraitu

550 m altura

Comments

    You can or this trail