Aitzuloko Begia eta Orkatzategi

Araotzetik abiatu eta gero, Aitzuloko begitik pasa eta Orkatzategiko tontorrera igoko gara. Ibilbidea zirkularra da eta bi noranzkoan egin daiteke, baina lehendabizi Aitzuloko Begira eta gero Orkatzategiko tontorrera joanda, hasierako aldapa luze eta aspergarria saihestuko dugu. Aitzuloko Begia leku zoragarria da, Orkatzategiko mendia zeharkatzen duen kobazulo bat, sabaian zulo bat duena, munduari begira dagoen leiho handi bat bezalakoa.

Ibilbidea Araotz herrian hasten da, Oñatin. Arabarekin muga egiten duen herri txiki bat da, eta bertan aparkaleku txiki bat aurkituko dugu sarbideko errepidearen ondoan. Aparkalekuaren atzeko aldapa jaisten hasiko gara, hesiaren eta zuhaixka batzuen artean. Aldapa jaitsi ondoren, errepidetik jarraituko dugu, kilometro erdi baino gutxiago, Errotabarriraino. Han, Saratxo erreka zeharkatu ondoren, Zubia aldera doan bide zaharra hartuko dugu. Laster, auzo-errepidera irtengo gara, eta handik auzoko etxeen artean ibiliko gara.

Bideak etxe ezberdinen artean jarraitzen du. Ibilbidea marra horien eta zurien bidez seinaleztatuta dago (PR-Gi 3003 Uraren bidea). Hortik aurrera, ez du galerarik. Jarraitu beharreko bidea Aitzuloko Begiraino iristen da. Porlanazko bidea utzi eta lurrezkotik gorantz egingo dugu. Pinudi bat zeharkatu ostean, berehala helduko gara San Elias ermita izan zen ondora. Bide erosoak haitzuloaren sarrerara eramango gaitu.

Aizkorri-Arazko Parke Naturalaren bihotzean, mirari geologiko ikusgarrienetako bat da Aitzuloko Begia. Formazio natural hau, harkaitzean zizelkatutako katedral baten antzekoa da, Orkatzategiko mendia zeharkatzen duen tunel bat da, begi-ninia gogorarazten duen irekidura erraldoi batean zabaltzen dena. Leiho natural, ikaragarri eta misteriotsu honek, Oñatiko haranaren panoramika ikusgarria eskaintzen du.

Orkatzategirantz jarraitzerakoan, haitzuloaren eskuinaldean dagoen arrasto hori eta zuriekin markatutako bidetik jarraitu behar dugu. Zuhaixka batzuen artean pasa eta zabalgune batera iritsiko gara. Ibilbidea jendearen joan-etorriak markatzen du, eta arrasto horiak eta zuriak agertzen dira lurrean. Aitzgaineko presa txikiaren ingurura heltzean, bide balizatua utzi eta ondo markatutako xendan barrena igotzen jarraituko dugu.

Ondo zapaldutako bidetik jarraituko dugu, eta Orkatzategira igotzeko azken tarteari ekingo diogu berriro, lur harritsuetatik. Lehenengo, lepo txiki batera eramango gaitu, eta, gero, haitz harritsu, haizetsu eta bista bikainak dituen tontorrera. Urkuluko urtegiaren eta Anboto eta Udalaitz gailurren ikuspegi ederrez gozatu ahal izango dugu.

Abiapuntura itzultzeko, kontrako isurialdetik (HM) jaitsiko gara bidezidor lauso batetik. Aldapak biziak Urtapotolueta I trikuharriaren ondora eramango gaitu eta aurrerago Linatzako tumulua ikusiko dugu. Uraren Bidea bide balizatuarekin berriro bat egingo dugu, eta bertatik Santa Krutzeko lepora helduko gara, izen bera duen ermitatik gertu.

Pista zabal eta bizitik jaisten hasi eta kilometro bat pasatxo bertatik ibili ondoren, Agerre baserrien ondora heldu, eta, eskuinetik ateratzen den lurrezko pista hartuko dugu. Bide erosoak Aizkorbe auzoko baserri ederren ondora eramango gaitu, eta bertan, pare bat garbitoki ikusiko ditugu. Errepidera atera eta berehala helduko gara abiapuntura.