Activity

Castiñeiro centenario - Igrexa da Vila do Medio

Download

Trail photos

Photo ofCastiñeiro centenario - Igrexa da Vila do Medio Photo ofCastiñeiro centenario - Igrexa da Vila do Medio Photo ofCastiñeiro centenario - Igrexa da Vila do Medio

Author

Trail stats

Distance
1.06 mi
Elevation gain
121 ft
Technical difficulty
Easy
Elevation loss
121 ft
Max elevation
221 ft
TrailRank 
48
Min elevation
89 ft
Trail type
Loop
Moving time
22 minutes
Time
27 minutes
Coordinates
294
Uploaded
June 8, 2021
Recorded
June 2021
Be the first to clap
Share

near Vilaestrofe, Galicia (España)

Viewed 280 times, downloaded 12 times

Trail photos

Photo ofCastiñeiro centenario - Igrexa da Vila do Medio Photo ofCastiñeiro centenario - Igrexa da Vila do Medio Photo ofCastiñeiro centenario - Igrexa da Vila do Medio

Itinerary description

ESP: Este corto y bonito paseo nos permite recorrer en menos de dos kilómetros elementos de interés natural, paisajístico, etnográfico y monumental, tales como un río, los restos de un molino de agua, varios hórreos, una fuente, un manantial, un antiguo lavadero comunitario y la Iglesia de A Vila do Medio, con su bonito atrio, donde podemos ver una construcción de piedra que algunos identifican con un osario, en el que se labró una calavera, pero sobre la que no hay acuerdo en cuanto a su función.

Se trata de una zona rural. La ruta discurre por carreteras asfaltadas estrechas sin tráfico o con escaso tráfico, entre campos de cultivo y arboleda autóctona.

A través de los recursos etnográficos que nos encontramos en la ruta podemos hacer un recorrido por la cultura popular gallega, descubriendo sus utilidades y curiosidades, que podéis descubrir en el texto de cada punto de interés, waypoint, o banderita naranja en el trazado de la ruta de wikiloc.

EXPLICACIÓN DEL RECORRIDO:
Aparcamos en la zona habilitada para ello en la Rúa Pomeda, cerca de Talleres Pomeda. Cruzando por uno de los pasos de cebra nos dirigirnos a esos talleres de coches, atravesando su aparcamiento hasta Camiño da Mulariña. Siguiendo todo recto en unos cuatro minutos llegaremos a un pequeño puente con barandillas de hierro y al lugar en el que había un castaño centenario que el viento tiró en febrero de 2024. Continuamos, sin desviarnos, por Rúa Cinoche hasta llegar a lo que son los restos de un molino de agua para ascender entre casas, derivando en rúa da Fonte, alcanzando la fuente y el lavadero de Lamela. Después de visitarlos, desandamos la carretera para coger el segundo cruce que nos encontramos a la derecha desde la fuente y salir a la Rúa Vila do Medio, en la que ascenderemos en unos pocos pasos hasta la iglesia de Vila do Medio, en la que podemos recorrer su atrio, su osario y su Calvario, para continuar ascendiendo hasta un manantial con una bella construcción anexa de piedra. Seguidamente, regresamos sobre nuestros pasos, dejando atrás la Iglesia de Vila do Medio para adentrarnos por el cuarto cruce a la izquierda que contemos desde la citada iglesia. Estaremos en Camiño das Laxes, por el que accederemos al camino por el que vinimos, volviendo a recorrerlo de nuevo hasta nuestro vehículo.
-----------
GAL: Este curto e bonito paseo permítenos percorrer en menos de dous quilómetros elementos de interese natural, paisaxístico, etnográfico e monumental, tales como un río, os restos dun muíño de auga, varios hórreos, unha fonte, un manancial, un antigo lavadoiro comunitario e a Igrexa da Vila do Medio, e o seu bonito atrio, onde podemos ver unha construción de pedra que algúns identifican cun osario, no que se labrou unha cadaveira, pero sobre a que non hai acordo en canto á súa función.

Trátase dunha zona rural. O roteiro discorre por estradas asfaltadas estreitas sen tráfico ou con escaso tráfico, entre campos de cultivo e arboreda autóctona.

A través dos recursos etnográficos que nos atopamos no roteiro podemos facer un percorrido pola cultura popular galega, descubrindo as súas utilidades e curiosidades, que podedes descubrir no texto de cada punto de interese, waypont ou banderita laranxa no trazado do roteiro de wikiloc.

EXPLICACIÓN DO PERCORRIDO:
Aparcamos na zona habilitada para iso na Rúa Pomeda, preto de Talleres Pomeda, cruzando por un dos pasos de peóns para dirixirnos a eses talleres de coches, atravesando o seu aparcamento ata Camiño da Mulariña. Seguindo todo recto nuns catro minutos chegaremos a unha pequena ponte de ferro e ao lugar no que había un castiñeiro centenario que o vento tirou en febreiro de 2024. Continuamos, sen desviarnos, por Rúa Cinoche ata chegar ao que son os restos dun muíño para ascender entre casas, derivando en rúa da Fonte, alcanzando a fonte e o lavadoiro de Lamela. Despois de visitalos, desandamos a estrada para coller o segundo cruzamento que nos atopamos á dereita desde a fonte e saír á Rúa Vila do Medio, na que ascenderemos nuns poucos pasos ata a igrexa de Vila do Medio, na que podemos percorrer o seu atrio, o seu osario e o seu Calvario, para continuar ascendendo ata un manancial cunha bela construción anexa de pedra. Seguidamente, regresamos sobre os nosos pasos, deixando atrás a Igrexa de Vila do Medio para adentrar no cuarto cruzamento á esquerda que contemos desde a citada igrexa. Estaremos en Camiño das Laxes, polo que accederemos ao camiño polo que viñemos, volvendo a percorrelo de novo ata o noso vehículo.

View more external

Waypoints

PictographTree Altitude 116 ft
Photo ofCastiñeiro centenario / Castaño centenario Photo ofCastiñeiro centenario / Castaño centenario Photo ofCastiñeiro centenario / Castaño centenario

Castiñeiro centenario / Castaño centenario

ESP: Nombre científico: Castanea sativa Mill. El castaño es un árbol caducifolio autóctono de Galicia, utilizando tradicionalmente su madera para tonelería y cestería. También para pisos y muebles. Su fruto, el erizo, florece entre mayo y junio, y la castaña, llega a su maduración en otoño, siendo muy apreciada en el mundo. La castaña fue básica en la alimentación de los gallegos. Este castaño, que supera los cien años, está situado en un bello entorno de arboreda autóctona atravesada por el río Pomeda. Desde el lugar donde aparcamos, en Avenida de Pomeda, al castaño centenario hay un trayecto de 400 metros, que tardaremos unos cinco minutos en recorrer, pasando por delante del aparcamiento de un taller de coches, Talleres Pomeda, y siguiendo todo recto por Camiño da Mulariña. Podríamos llegar a las inmediaciones del castaño en coche, pero hay que tener en cuenta el poco lugar para aparcar (dos coches máximo en el camino) y la carretera, es rural y no muy ancha. Desde aquí, tenemos la opción de continuar nuestro camino, para visitar la iglesia de Vila do Medio y algunos elementos de interés etnográfico, tales como fuentes, hórreos gallegos, un lavadero y los restos de un molino, la más recomendable, o desandar el camino para volver de nuevo al coche. ------------- GAL: Nome científico: Castanea sativa Mill. O castiñeiro é unha árbore caducifolio autóctono de Galicia, empregado tradicionalmente a súa madeira para tonelería e cestería. Tamén para pisos e mobles. O seu froito, o ourizo, florece entre maio e xuño, e a castaña, chega á súa maduración no outono, sendo moi apreciada no mundo. A castaña foi básica na alimentación dos galegos. Este castiñeiro, que supera os cen anos, está situado nunha bela contorna de arboreda autóctona atravesada polo río Pomeda. Desde o lugar onde aparcamos, en Avenida de Pomeda, ao castiñeiro centenario hai un traxecto de 400 metros, que tardaremos uns cinco minutos en percorrer, pasando por diante do aparcamento dun taller de coches, Talleres Pomeda, e seguindo todo recto por Camiño da Mulariña. Poderiamos chegar ás inmediacións do castiñeiro en coche, pero hai que ter en conta o pouco lugar para aparcar (dous coches máximo no camiño) e a estrada, que é rural e non moi ancha. Está situado nunha fermosa contorna de arboreda autóctona atravesado polo río Pomeda. Desde aquí, temos a opción de continuar o noso paseo, para visitar a igrexa de Vila do Medio e algúns elementos de interese etnográfico, tales como fontes, hórreos galegos, un lavadoiro e os restos dun muíño, a máis recomendable, ou desandar o camiño feito para volver de novo ao coche.

PictographRiver Altitude 140 ft
Photo ofRío Pomeda Photo ofRío Pomeda Photo ofRío Pomeda

Río Pomeda

PictographRuins Altitude 203 ft
Photo ofRestos de muíño / Restos de molino de agua Photo ofRestos de muíño / Restos de molino de agua Photo ofRestos de muíño / Restos de molino de agua

Restos de muíño / Restos de molino de agua

ESP: Está documentada la existencia de molinos de agua en Burela desde el siglo XV. Pascual Madoz ha dejado escrito en su obra de mediados del siglo XIX que había dos molinos en la población para moler grano que funcionaban cinco meses al año, ya que su buen desempeño dependía de la climatología de cada invierno y del caudal del río. Los molinos de agua son elementos que cumplieron importantes funciones sociales en Galicia, abasteciendo a la población de su principal sustento alimenticio, del grano molino para posteriormente elaborar pan, y sirviendo de lugar de reunión de los vecinos, donde a la espera de la molienda charlaban, e incluso, cantaban y bailaban, surgiendo fiestas espontáneas, y siendo el origen del baile tradicional gallego por excelencia, la muiñeira, palabra que también tiene su origen en estas edificaciones, los "muíños" (molinos). --------- GAL: Está documentada a existencia de muíños de auga en Burela desde o século XV. Pascual Madoz deixou escrito na súa obra de mediados do século XIX que había dous muíños na poboación para moer gran que funcionaban cinco meses ao ano, xa que o seu bo desempeño dependía da climatoloxía de cada inverno e do caudal do río. Os muíños de auga son elementos que cumpriron importantes funcións sociais en Galicia, abastecendo á poboación do seu principal sustento alimenticio, do gran moído para posteriormente elaborar pan, e servindo de lugar de reunión dos veciños, onde á espera da moenda charlaban, e mesmo, cantaban e bailaban, xurdindo festas espontáneas, e sendo a orixe do baile tradicional galego por excelencia, a muiñeira, palabra que tamén ten a súa orixe nestas edificacións, os " muíños" (muíños).

PictographWaypoint Altitude 168 ft
Photo ofHórreo galego/ hórreo gallego

Hórreo galego/ hórreo gallego

ESP: El hórreo gallego es un tipo específico de hórreo de Galicia, una construcción de uso agrícola destinada a secar y almacenar el maíz y otros cereales antes de desgranarlos y molerlos, y conservar otros productos de la tierra como las patatas. Consta de una cámara de almacenaje alargada y estrecha y permeable al paso del aire, separada del suelo para evitar la entrada de humedad y animales. Su buena ventilación y oscuridad favorecen la conservación de los alimentos. Los pies y el cuerpo del hórreo están separados por tornaratos, esas superficies rectangulares que se pueden ver en la foto, y cuya traducción al español sería algo así como "espanta ratones", cuya función era que los roedores al llegar a estos se cayesen, no pudiendo seguir ascendiendo para acceder a su interior. No hay que olvidarse de que el pan de maíz antiguamente era la base de la alimentación de la sociedad gallega. Después de pasar por el hórreo, el maíz se llevaba a los molinos. ------------- GAL: O hórreo galego é un tipo específico de hórreo de Galicia, unha construción de uso agrícola destinada a secar e almacenar o millo e outros cereais antes de debullalos e moelos, e conservar outros produtos da terra como as patacas. Consta dunha cámara de almacenaxe alongada e estreita e permeable ao paso do aire, separada do chan para evitar a entrada de humidade e animais. A súa boa ventilación e escuridade favorecen a conservación dos alimentos. Os pés e o corpo do hórreo están separados por tornaratos, esas superficies rectangulares que se poden ver na foto, cuxa función era que os roedores ao chegar a estes caesen , non podendo seguir ascendendo para acceder ao seu interior. Non hai que esquecerse de que o pan de millo antigamente era a base da alimentación da sociedade galega. Despois de pasar polo hórreo, o millo levábase aos muíños.

PictographFountain Altitude 172 ft
Photo ofFonte e lavadoiro de Lamela / Fuente y lavadero de Lamela Photo ofFonte e lavadoiro de Lamela / Fuente y lavadero de Lamela Photo ofFonte e lavadoiro de Lamela / Fuente y lavadero de Lamela

Fonte e lavadoiro de Lamela / Fuente y lavadero de Lamela

ESP: Los lavaderos comunitarios son antiguas construcciones, que aprovechan las corrientes de agua para abastecerse, en este caso las del río Pomeda .Se empleaba para lavar la ropa, si bien también cumplían una importante función social como espacios de encuentro donde las mujeres compartían sus confidencias o cantaban. ----------------- GAL: Os lavadoiros comunitarios son antigas construcións, que aproveitan as correntes de auga para abastecerse, neste caso as do río Pomeda .Empregábase para lavar a roupa, aínda que tamén cumprían unha importante función social como espazos de encontro onde as mulleres compartían as súas confidencias ou cantaban.

PictographReligious site Altitude 209 ft
Photo ofIgrexa da Vila do Medio / Iglesia de Vila do Medio Photo ofIgrexa da Vila do Medio / Iglesia de Vila do Medio Photo ofIgrexa da Vila do Medio / Iglesia de Vila do Medio

Igrexa da Vila do Medio / Iglesia de Vila do Medio

ESP: Destacan sus excelentes pinturas murales del siglo XV, de autor desconocido y factura medieval, encuadradas dentro del estilo gótico tardío. Representan escenas de la Pasión de Jesucristo. Actualmente se conservan en buen estado dos de ellas: “La flagelación” y “La sepultura de Jesús”. Como muchas otras en su época, fueron cubiertas con cal a lo largo de los años para evitar la propagación de pestes, desconociendo los feligreses su existencia. En el año 1962 dejó de tener culto y fue abandonada a su suerte, apoderándose de ella la vegetación y viniéndose abajo parte de la techumbre, hasta que afortunadamente en el año 1973, a medio destapar por las condiciones en las que se encontraba el templo, las descubren unos niños buscando una pelota que les había caído accidentalmente en su interior cuando estaban jugando en sus aledaños. Además, guarda en su interior una reproducción idéntica de la Virgen del Pilar de la Catedral Basílica de Nuestra Señora del Pilar de Zaragoza. En el exterior se puede recorrer su atrio, en el que podemos ver lo que dicen que podría ser su osario (no hay acuerdo) y su Calvario. Información ampliada: https://burela.org/es/patrimonio-arquitectonico. VERANO 2021: Visitas guiadas los jueves a las 11:00h, 12:00h y 13:00h mediante cita concertada . El plazo de inscribirse finaliza el miércoles antes de la visita. Teléfono: 982 888 506 (Oficina de Turismo). Horario de inscriciones: de martes a sábado de 11:00 a 14:00h y de 17:00 a 20:00h. --------- GAL: Destacan as súas excelentes pinturas murais do século XV, de autor descoñecido e factura medieval, encadradas dentro do estilo gótico tardío. Representan escenas da Paixón de Xesucristo. Actualmente consérvanse en bo estado dúas delas: “A flaxelación” e “A sepultura de Xesús”. Como moitas outras na súa época, foron cubertas con cal ao longo dos anos para evitar a propagación de pestes, descoñecendo os fregueses a súa existencia. No ano 1962 deixou de ter culto e foi abandonada á súa sorte, apoderándose dela a vexetación e víndose abaixo parte do teitume, ata que afortunadamente no ano 1973, a medio destapar polas condicións nas que se atopaba o templo, descóbrenas uns nenos buscando unha pelota que lles caera accidentalmente no seu interior cando estaban a xogar nos seus arredores. Ademais garda no seu interior unha reprodución idéntica da Virxe do Pilar da Catedral Basílica da nosa Señora do Pilar de Zaragoza. No exterior pódese percorrer o seu atrio, no que podemos ver o que din que podería ser o seu osario (non hai acordo) e o seu Calvario. Información ampliada: https://burela.org/gl/patrimonio-arquitectonico VERÁN 2021: Visitas guiadas os xoves ás 11:00 h, 12:00 h e 13:00 h mediante cita concertada . O prazo de inscribirse remata o mércores antes da visita. Teléfono: 982 888 506 (Oficina de Turismo). Horario de inscricións: de martes a sábado de 11:00 a 14:00 h e de 17:00 a 20:00 h.

PictographFountain Altitude 208 ft
Photo ofManancial / Manantial Photo ofManancial / Manantial Photo ofManancial / Manantial

Manancial / Manantial

ESP: Manantial subterráneo, donde antiguamente los/as lugareños/as se proveían de agua para dar de beber al ganado y para cocinar. Consta de una bonita construcción de piedra al lado con una cruz que podría estar destinada a apoyar los recepientes con los que se recogía el agua. ---------- GAL: Manancial subterráneo, onde antigamente os/as lugareños/as províanse de auga para dar de beber ao gando e para cociñar. Consta dunha bonita construción de pedra á beira cunha cruz que podería estar destinada a apoiar os recipientes cos que se recollía a auga.

Comments

    You can or this trail