Mañaria errekaren ibilbidea eta haren ezaugarriak

Mañaria erreka, Ibaizabal ibaiaren ibaiadarra.

Mañaria erreka Ibaizabal ibaian isurtzen da.

Zementuzko kurbak

Zementuzko horma artifizial batengatik sortutako putzua. Uhaldiak daudenean ura horma jotzen du, putzu sakona sortuz eta bere alboan legarrak eta harri txikiak utziz

Murueta Torreko presa

Herrietatik igarotzen diren ibaiak gehienetan hainbat presa dituzte. Presa hauek beheko tartean korronteak sortzen dituzte eta goiko aldean taulak.

Harri lubeta

Zementuzko hormak bezala ibai ibilgua aldatzen du. Kasu honetan gutxienez faunarentzako zuloak sortzen ditu.

Madalena geltoki ondoan dagoen zementuzko horma.

Aurrekoan esandakoarekin batera, horma artifizial hauek ez dute urik xurgatzen. Beraz, uholdeak gertatzeko arriskua handiagoa da.

Momotxoko presa

2021. urtean izandako uholdeengatik presako konporta apurtu egin zen. Konporta mota hauek zarratuta daudenean presaren goikaldean ura pilatzen da, baina irekitzen direnean (zuloa presa baino beherago dagoenez) uraren maila behera egiten du.

Mañari erreka etxez inguratuta.

Nahiz eta gaur egun ibaiertzeetan ezin diren etxeak eraiki, duela urte askotako etxeak daude hemen eraikita. Ibai ibilgua gustiz zuzena eta artifiziala da, ez dauka ibaiertzetako florarik ezta itzal naturalik. Gainera, lurra eta landareak ez daudenez, ez dute urik xurgatzen eta uholdeak izateko aukerak handiagotzen dira.

San Agustineko presa eta Durangoko Arrantza Eskola

San Agustineko presatik Santa Anako presararte arrantza eskola bat dago. Han ezin da legalki arrantzatu Durangoko Arrantza sozietatea baimentzen ez badu. Normalean urtean umeentzako 2 txapelketa egiten dira, umeak ostadar amuarrainak harrapatu dezaten. Tarte honetan koartza hauskarak "Ardea cinerea", ahateak "Anas platyrhynchos", uroilak "Gallinula chloropus", martin arrantzaleak "Alcedo atthis" eta beste hegazti mota batzuk ikusi ditzakeguz. Baita ere, bisoi amerikar bat ikusi zen behin.

Errekan arropak garbitzeko tokia

Etxeak ibaiertzan eraki zutela aprobetxatuz arropak garbitzeko tokia egin zuten. Hemen, etxe horretako familiak arropak garbitu zezaketen. Baita ere amuarrain arruntak, ostadar amuarrainak eta beste animali batzuk ikusi ditzakegu.

San Agustineko kurba

Berriro ere zementuzko horma bat, ibaian kurba artifizial bat sortzen duena.

Santa Anako presa

Tabirako lehenengo presak

Presa honen goikaldeko taula mañaria ibaiko tokirik kutsatuenetariko bat izan da, ur beltzak isurritu egin dira duela gutxi arte. 4. argazkian uroiloak "Gallinula chloropus" ikusi ditzakegu. https://www.elcorreo.com/bizkaia/duranguesado/durango-repara-vertido-20201023142320-nt.html

Erreka txiki baten korronteak, taulak eta putzuak

Hemendik aurrera erreka gero eta naturalagoa izango da, nahiz eta oraindik ere oso eraldatuta egon. Zoritxarrez, zati honetan amuarrain arrunten populazioa asko murriztu da tabirako igerilekuak duela urte batzuk egindako isurketarengatik.

Tabirako 2. presa

Presa hau oso gende gutxi ezagutzen du, fabrika batek ezkutatzen duelako

Tabirako 3. presa

Presa honetan gende nahikotxo etortzen da bainatzera. Errota zahar baten ondorioz konporta bat du eta errekatxo horretan amuarrain txikiak lasai lasai egoten dira.

Izurtzan sartzean ibaiertzak gero eta naturalagoak

Hemendik aurrera ,endiko ibaien egitura hartzen du ibaiak. Korronteak domianteak dira eta haltzak "Alnus glutinosa, hurritzak "Corylus avellana", ereinotzak "Laurus nobilis", haritz kandudunak "Quercus robur", lizar arruntak "Fraxinus excelsior", astigarrak eta beste espezie asko ikusi ditzakeguz ibaiertzetan.

Izurtzako presa

Bainatzeko gehien erabiltzen den presa da, udan gendez gainezka egoten da. 2. argazkian gaztainondoaren eta haritzaren hostoak ikusi ditzakegu. 3. argazkian burdinazko isurketa naturala 5. argazkian presaren goikaldean dagoen konporta bat.

Saguzarren kutxa

Ibai inguruan intsektu asko daude eta haien atzean saguzarrak. Ibaiertzak leku oso aproposak dira saguzarrak ikusteko eta etxetxo hauek jartzeko. Funtsezkoa da eremu irekietara bideratzea, saguzarrak sarreraraino hegan joan daitezen, adarrik edo hostorik saihestu gabe. Etxe hauek bi gela dute eta bakoitzean hainbat saguzahar sartzen dira. Behetik sartzen dira eta zorurik ez dagoenez guanoa ez da pilatzen.

Ibaiertzaren garrantzia

Ibaiertzak ekosistema oso biodibertsoak eta garrantzitsuak dira. Ur nahikotxo behar duten landare espezie ugari agertzen dira, hala nola haltzak "alnus glutinosa", urritzak "Corylus avellana", makalak "populus nigra", lizarrak "fraxinus excelsior" eta beste espezie mota asko. Landare hauek babesa eta janaria ematen diote hor bizitzen diren animaliei, ura edatera gerturatzen diren animaliei eta ibaian dauden animaliei. Ibaiari onura hauek ematen dizkio: - Landareak sortzen duten gerizpea ibaia ura gehiegi ez lehortzeko balio du. Baita ere, arrainak eta beste animali batzuk han freskotasuna bilatzen dute edo babesa. - Adarrak eta zuhaitz hilak ibaira jausten dira. Egur hau pilatzen doa eta pilaketa hauengatik ibaiko beste ekosistema txiki bat sortzen da. Han biodibertsitate handiko lekua bilakatzen da, non uretako intsektu eta ninfa asko egur hori gabe ezin izango zuten bizi. Hara arrainak doaz intsektu hauen bila eta zuloetan babesten dira; eta azkenik arrainen predatzaileak (koartzak, ubarroiak, bisoiak, igarabak...) hara mugitzen dira janari bila. - Espezie batzuen sustraiak (Haltzenak gehienbat) uretan zuzenki sartzen dira eta han intsektu eta arrain asko babesten dira. - Uholde arriskua dagoenean zuhaitz hauek ur asko xurgatzen dute sustraien bitartez, ur maila ahal den heinean mantenduz.

Izurtzako parkea

Umeekin, txakurrekin, lagunekin edo bakarrik egoteko leku lasaia eta naturaren ondoan. Parke honetan mahaiak, eserlekuak, barbakoak, jolasteko parkea eta errekan bainatzeko putzua daude. Hori bai, kontuz izan sortzen dugun hondakinegaz eta ingurua errespetatu.

Gasolindegi ondoan dagoen presa

Presa honi konporta falta zaio. Albo batean, burdin isuri bat dago, baina gasolina edo olioa bota dutela ikusi daiteke. Goiko taulan, sahatsak hostoak dituztenean, itzal asko ematen diote errekari.

Oxigeno sortzailea

Erreka estutzen denean korrontea handitzen da, oxigenoa ibaiari emanez.

Krainer bilbadura

2019. urtean izandako lur-jausi baten ondorioz egin zen eta 17000€ balio izan zuen. Krainer bilbadura honetan lurra hartxintxarrez eta harri zatituekin egonkortu da. Gero enbor borobilduak iltzatu dituzte, beste enbor eta salixeko zintak zeharka eta txandaka jarriz. Gainera, espezie autoktonoak landatu dituzte oraindik ere gehiago egonkortzeko . https://www.iagua.es/noticias/agencia-vasca-agua/ura-restaura-tramo-ribera-rio-manaria-izurtza

Presa bat + zementuzko horma

Kasu honetan presaz aparte zementuzko horma bat dago errekari kurba emanez. Beraz putzu oso sakona egin da. Behekaldean korronteak dauz eta horma aldiz harri lubeta da. Presaren taulan ez dago hormarik eta haltzen sustraiak uretan nola dauden sartuta ikusi dezakegu.

Koartza zuriak

Landa honetan koartza zuri "Ardea alba" asko etortzen dira. Egun horretan 30 baino gehiago zeuden, baina argazkian ez dira ondo nabaritzen.

Harrobia

Mañari ibaian bi harrobi daude eta paisaian eraldaketa handia sortu dute. Gainera, mendiaren erosioaz aparte, zuhaitzak eta lurra ez daudenez, ura ez da metatzen eta bizkorrago doa errekara. Beraz uraren maila bizkorrago igotzen da eta uholdeak egoteko aukerak ere. Harrobi horietan hainbat isurketa egon dira errekara. Lehenengo harrobiaren ondoan beste presa bat dago, nahiko ezkutatuta.

Ahuntzak

Ibaiaren ondoan dauden ahuntzak.

Mañaria herriko presa

Mañaria herrian dagoen beste presa bat. Hemendik aurrera ur laster eta korronte gehiago daude, ibaiaren aldapa handiagoa delako. 3. argazkian Muskovy ahate bat ikusi dezakegu

Mañaria ibaiaren hasiera

Puntu honetan Mañaria ibaia hasten da. Hortik aurrera Itirriotz ibaia deitzen da eta eskuman isurtzen den errekatxoa Erleabeko erreka eta Inperna errekaren arteko elkarketa da. 2. argazkia Erleabe eta Inperna errekekin sortutako errekatxoa da. 3. argazkia Itirriotz erreka da

Amaiera

Ibilbide honen amaiera heldu da, baina aurrera jarraitu nahi baduzue urkiolarantz joan zaitezkete edo errotondaren eskumako bidea hartzen baduzue panelan irakurtzen diren lekuetara. 5. eta 6. argazkietan untzillatx eta eskuagatx ikusi dezakezue