Activity

FCCED-UVIGO-2019-R4. Subida a la ermita de la Peneda (Soutomaior, Pontevedra)

Download

Trail photos

Photo ofFCCED-UVIGO-2019-R4. Subida a la ermita de la Peneda (Soutomaior, Pontevedra) Photo ofFCCED-UVIGO-2019-R4. Subida a la ermita de la Peneda (Soutomaior, Pontevedra) Photo ofFCCED-UVIGO-2019-R4. Subida a la ermita de la Peneda (Soutomaior, Pontevedra)

Author

Trail stats

Distance
5.5 mi
Elevation gain
1,145 ft
Technical difficulty
Moderate
Elevation loss
85 ft
Max elevation
1,077 ft
TrailRank 
55
Min elevation
7 ft
Trail type
One Way
Moving time
one hour 51 minutes
Time
2 hours 17 minutes
Coordinates
1535
Uploaded
April 2, 2019
Recorded
April 2019
Be the first to clap
Share

near Pontesampaio, Galicia (España)

Viewed 912 times, downloaded 10 times

Trail photos

Photo ofFCCED-UVIGO-2019-R4. Subida a la ermita de la Peneda (Soutomaior, Pontevedra) Photo ofFCCED-UVIGO-2019-R4. Subida a la ermita de la Peneda (Soutomaior, Pontevedra) Photo ofFCCED-UVIGO-2019-R4. Subida a la ermita de la Peneda (Soutomaior, Pontevedra)

Itinerary description

Descripción de la ruta

Hemos diseñado la ruta con el objetivo de mostrar los diferentes cambios naturales que tienen lugar en el transcurso de unos pocos quilómetros en la zona final de la Ría de Vigo. Además, se ha intentado combinar esos atractivos naturales con la visita a algunos de los monumentos de la zona, como son el puente medieval de Pontesampaio, la zona portuaria de Arcade, la iglesia de Arcade, diferentes fuentes, lavaderos y cruceiros.

El punto de partida se sitúa en el estuario del río Verdugo, en su unión con la Ría de Vigo, a caballo entre las localidades de Arcade y Pontesampaio. Tras recorrer diferentes parajes de los pueblos intermedios, la ruta finaliza en la ermita situada en el alto del monte de la Peneda, desde donde podremos contrastar la fusión entre los paisajes de mar y de montaña.

El Río Verdugo, en cuya orilla comienza la ruta nace en la aldea de Cernadelo (Forcarey) y transcurre a lo largo de 41 quilómetros, desembocando en el puente medieval de Pontesampaio, que podremos visitar en uno de nuestros primeros Waypoints. Cerca de este puente, encontramos la playa de A Xunqueira de Pontesampaio, en cuyo parque anexo se sitúa una pequeña escultura de la Virgen del Carmen, así como un lavadero de piedra, recuerdo de épocas pasadas en las que las amas de casa no contaban con las comodidades actuales.

Durante este primer tramo de nuestra ruta, continuaremos el discurrir de estas aguas, recorriendo el paseo marítimo de Arcade hasta llegar a la zona portuaria. A mitad de camino observamos una réplica, realizada en piedra y de considerables dimensiones, de la estatua del Cristo de Corcovado de Río de Janeiro. Dejando atrás la playa y una pequeña robleda adyacente, llegamos al puerto de Arcade, desde donde tenemos una visión privilegia tanto de la Isla de San Simón como del Puente de Rande.

Abandonamos esta zona marítima y comenzamos nuestro ascenso a través de las calles de Arcade. Parte de nuestra travesía coincide con parte del Camino Portugués que atraviesa la localidad y en el que es frecuente encontrarse con peregrinos que van hacia Santiago de Compostela. En nuestra ruta podemos observar la Iglesia de Santiago de, de orígenes románicos, y cuya construcción data del siglo XII. En el atrio podemos observar un cruceiro de piedra, monumento religioso que habitualmente se sitúa en las encrucijadas de caminos y que, en algunas ocasiones, forma parte de un vía crucis. Esta última circunstancia se da en este caso, ya que el constituye la última parada del vía crucis que se celebra en Semana Santa entre las parroquias de Pontesampaio y Arcade.

Tratando de abandonar cuanto antes la zona urbana para adentrarnos en los caminos rurales, más acordes con el espíritu del recorrido, continuamos la ascensión hacia la parroquia de O Viso, en el vecino municipio de Redondela.

En nuestra ascensión, pasamos al lado del Colegio Público Padín Truiteiro, que recibe su nombre en honor a un profesor de la zona que falleció, tratando de salvar a sus alumnos, en el accidente de autobús del río Órbigo, del que recientemente se han cumplido 40 años. Frente al colegio, observamos otro cruceiro el cual, en este caso, señaliza un cruce de caminos. Unos centenares de metros más adelante, nos encontramos con otro lavadero que continúa dando servicio a los vecinos de Arcade de Arriba. Junto a él se encuentra una fuente que permite refrescarse a los caminantes con agua cristalina y fresca que desciende de los montes colindantes.

Superadas las últimas cuestas entre frondosos bosques, llegamos por fin al Viso desde donde iniciamos el último ascenso para alcanzar el mirador de la Peneda, donde además de las vistas de la Ría de Vigo, podremos observar desde la altura el punto de inicio de nuestra ruta, así como los diferentes puntos por los que esta transcurre. También nos permite visitar la ermita de la Virgen de las Nieves de la Peneda, situada en un emplazamiento ocupado anteriormente por el Castillo de Castrizán. Junto a dicha ermita, encontramos una especie de excavación en la roca, que a pesar de diversas leyendas populares, se cree fue un pozo destinado a abastecer de agua a construcciones anteriores a la ermita.

Contemplando los maravillosos paisajes de la Ría de Vigo y sus valles colindantes, ponemos fin a nuestra ruta con un merecido descanso, tras el esfuerzo realizado por la continua ascensión.

Si pinchas en el enlace podrás ver un vídeo resumen de la ruta:
https://www.youtube.com/watch?v=5KWgEvZhTJQ&feature=youtu.be" rel="nofollow" target="_blank


Análisis interno

Ruta realizada caminando

Usuario 1
Edad: 24 años
Sexo: Masculino
Talla: 167 cm
Peso: 82 Kg
IMC: 29.4
Distancia total de la ruta: 8.86 Km
Duración: 1 h y 22 min
Kcal consumidas: 986 Kcal
FC Media: 144 ppm
FC Máxima: 181 ppm
Desnivel acumulado subiendo: 349 metros
Desnivel acumulado bajando: 26 metros
Escala de Borg: 6

Usuario 2
Edad: 23 años
Sexo: Masculino
Talla: 175 cm
Peso: 80 Kg
IMC: 26,12
Distancia total de la ruta: 8,86 Km
Duración: 1 h y 27 min
Kcal consumidas: 1080 Kcal
FC Media: 149 ppm
FC Máxima: 194 ppm
Desnivel acumulado subiendo: 349 metros
Desnivel acumulado bajando: 26 metros
Escala de Borg: 7

Ruta realizada en bicicleta

Usuario 1
Edad: 24 años
Sexo: Masculino
Talla: 167 cm
Peso: 82 Kg
IMC: 29,4
Distancia total de la ruta: 8,86 Km
Duración: 0 h y 53 min
Kcal consumidas: 679 Kcal
FC Media: 150 ppm
FC Máxima: 177 ppm
Desnivel acumulado subiendo: 349 metros
Desnivel acumulado bajando: 26 metros
Escala de Borg: 8

Usuario 2
Edad: 23 años
Sexo: Masculino
Talla: 175 cm
Peso: 80 Kg
IMC: 26,12
Distancia total de la ruta: 8,95 Km
Duración: 0 h y 54 min
Kcal consumidas: 708 Kcal
FC Media: 154 ppm
FC Máxima: 189 ppm
Desnivel acumulado subiendo: 349 metros
Desnivel acumulado bajando: 26 metros
Escala de Borg: 8

Usuario 1
Edad: 24 años
Sexo: Masculino
Talla: 167 cm
Peso: 82 Kg
IMC: 29,4
Distancia total de la ruta: 8,85 Km
Duración: 1 h y 3 min
Kcal consumidas: 870 Kcal
FC Media: 157 ppm
FC Máxima: 188 ppm
Desnivel acumulado subiendo: 349 metros
Desnivel acumulado bajando: 26 metros
Escala de Borg: 9

Usuario 2
Edad: 23 años
Sexo: Masculino
Talla: 175 cm
Peso: 80 Kg
IMC: 26,12
Distancia total de la ruta: 8,86 Km
Duración: 1 h y 2 min
Kcal consumidas: 806 Kcal
FC Media: 156 ppm
FC Máxima: 190 ppm
Desnivel acumulado subiendo: 349 metros
Desnivel acumulado bajando: 26 metros
Escala de Borg: 9

Análisis MIDE

Horario: 2 h y 15 min
Desnivel de subida: 349 metros
Desnivel de bajada: 26 metros
Distancia horizontal: 8,9 Km
Tipo de recorrido: Travesía
Severidad del medio natural: 1
Orientación en el itinerario: 1
Dificultad en el desplazamiento: 1
Cantidad de esfuerzo necesario: 2




Ruta realizada por: Borja Meis Bravo y Fernando León González



Descrición da ruta:

Deseñamos a ruta co obxectivo de mostrar os diferentes cambios naturais que teñen lugar no transcurso duns poucos quilómetros na zona final da Ría de Vigo. Ademais, tentouse combinar eses atractivos naturais coa visita a algúns dos monumentos da zona, como son a ponte medieval de Pontesampaio, a zona portuaria de Arcade, a igrexa de Arcade, diferentes fontes, lavadoiros e cruceiros.

O punto de partida sitúase no estuario do río Verdugo, na súa unión coa Ría de Vigo, dacabalo entre as localidades de Arcade e Pontesampaio. Tras percorrer diferentes paraxes dos pobos intermedios, a ruta finaliza na ermida situada no alto do monte da Peneda, desde onde poderemos contrastar a fusión entre as paisaxes de mar e de montaña.

O Río Verdugo, en cuxa beira comeza a ruta nace na aldea de Cernadelo ( Forcarey) e transcorre ao longo de 41 quilómetros, desembocando na ponte medieval de Pontesampaio, que poderemos visitar nun dos nosos primeiros Waypoints. Preto desta ponte, atopamos a praia da Xunqueira de Pontesampaio, en cuxo parque anexo sitúase unha pequena escultura da Virxe do Carmen, así como un lavadoiro de pedra, recordo de épocas pasadas nas que as amas de casa non contaban coas comodidades actuais.

Durante este primeiro tramo da nosa ruta, continuaremos o discorrer destas augas, percorrendo o paseo marítimo de Arcade ata chegar á zona portuaria. A metade de camiño observamos unha réplica, realizada en pedra e de considerables dimensións, da estatua do Cristo de Corcovado de Río de Janeiro. Deixando atrás a praia e unha pequena robleda adxacente, chegamos ao porto de Arcade, desde onde temos unha visión privilexia tanto da Illa de San Simón como da Ponte de Rande.

Abandonamos esta zona marítima e comezamos o noso ascenso a través das rúas de Arcade. Parte da nosa travesía coincide con parte do Camiño Portugués que atravesa a localidade e no que é frecuente atoparse con peregrinos que van cara a Santiago de Compostela. Na nosa ruta podemos observar a Igrexa de Santiago de, de orixes románicos, e cuxa construción data do século XII. No atrio podemos observar un cruceiro de pedra, monumento relixioso que habitualmente se sitúa nas encrucilladas de camiños e que, nalgunhas ocasións, forma parte dun vía crucis. Esta última circunstancia dáse neste caso, xa que o constitúe a última parada do vía crucis que se celebra en Semana Santa entre as parroquias de Pontesampaio e Arcade.

Tratando de abandonar canto antes a zona urbana para penetrarnos nos camiños rurais, máis acordes co espírito do percorrido, continuamos a ascensión cara á parroquia de Ou Viso, no veciño municipio de Redondela. Na nosa ascensión, pasamos á beira do Colexio Público Padín Truiteiro, que recibe o seu nome en honra a un profesor da zona que faleceu, tratando de salvar aos seus alumnos, no accidente de autobús do río *Órbigo, do que recentemente se cumpriron 40 anos. Fronte ao colexio, observamos outro cruceiro o cal, neste caso, sinaliza un cruzamento de camiños. Uns centenares de metros máis adiante, atopámonos con outro lavadoiro que continúa dando servizo aos veciños de Arcade de Arriba. Xunto a el atópase unha fonte que permite refrescarse aos camiñantes con auga cristalina e fresca que descende dos montes lindeiros.

Superadas as últimas costas entre frondosos bosques, chegamos por fin ao Viso desde onde iniciamos o último ascenso para alcanzar o miradoiro da Peneda, onde ademais das vistas da Ría de Vigo, poderemos observar desde a altura o punto de inicio da nosa ruta, así como os diferentes puntos polos que esta transcorre. Tamén nos permite visitar a ermida da Virxe das Neves da Peneda, situada nun emprazamento ocupado anteriormente polo Castelo de Castrizán. Xunto a dita ermida, atopamos unha especie de escavación na roca, que a pesar de diversas lendas populares, crese foi un pozo destinado a abastecer de auga a construcións anteriores á ermida.

Contemplando as marabillosas paisaxes da Ría de Vigo e os seus vales lindeiros, poñemos fin á nosa ruta cun merecido descanso, tras o esforzo realizado pola continua ascensión.

Se picas na ligazón poderás ver un vídeo resumen da ruta:



Análise interno

Ruta realizada camiñando

Usuario 1
Idade: 24 años
Sexo: Masculino
Estatura: 167 cm
Peso: 82 Kg
IMC: 29,4
Distancia total da ruta: 8,86 Km
Duración: 1 h e 22 min
Kcal consumidas: 986 Kcal
FC Media: 144 ppm
FC Máxima: 181 ppm
Desnivel acumulado subindo: 349 metros
Desnivel acumulado baixando: 26 metros
Escala de Borg: 6

Usuario 2
Idade: 23 años
Sexo: Masculino
Estatura: 175 cm
Peso: 80 Kg
IMC: 26,12
Distancia total da ruta: 8,86 Km
Duración: 1 h e 27 min
Kcal consumidas: 1080 Kcal
FC Media: 149 ppm
FC Máxima: 194 ppm
Desnivel acumulado subindo: 349 metros
Desnivel acumulado baixando: 26 metros
Escala de Borg: 7

Ruta realizada en bicicleta

Usuario 1
Idade: 24 años
Sexo: Masculino
Estatura: 167 cm
Peso: 82 Kg
IMC: 29,4
Distancia total da ruta: 8,86 Km
Duración: 0 h e 53 min
Kcal consumidas: 679Kcal
FC Media: 150 ppm
FC Máxima: 177 ppm
Desnivel acumulado subindo: 349 metros
Desnivel acumulado baixando: 26 metros
Escala de Borg: 8

Usuario 2
Idade: 23 años
Sexo: Masculino
Estatura: 175 cm
Peso: 80 Kg
IMC: 26,12
Distancia total da ruta: 8,95 Km
Duración: 0 h e 54 min
Kcal consumidas: 708 Kcal
FC Media: 154 ppm
FC Máxima: 189 ppm
Desnivel acumulado subindo: 349 metros
Desnivel acumulado baixando: 26 metros
Escala de Borg: 8

Usuario 1
Idade: 24 años
Sexo: Masculino
Estatura: 167 cm
Peso: 82 Kg
IMC: 29,4
Distancia total da ruta: 8,85 Km
Duración: 1 h e 3 min
Kcal consumidas: 870Kcal
FC Media: 157 ppm
FC Máxima: 188 ppm
Desnivel acumulado subindo: 349 metros
Desnivel acumulado baixando: 26 metros
Escala de Borg: 9

Usuario 2
Idade: 23 años
Sexo: Masculino
Estatura: 175 cm
Peso: 80 Kg
IMC: 26,12
Distancia total da ruta: 8,86 Km
Duración: 1 h e 2 min
Kcal consumidas: 806 Kcal
FC Media: 156 ppm
FC Máxima: 190 ppm
Desnivel acumulado subindo: 349 metros
Desnivel acumulado baixando: 26 metros
Escala de Borg: 9

Análise MIDE

Horario: 2 h e 15 min
Desnivel de subida: 349 m
Desnivel de baixada: 26 m
Distancia horizontal: 8,9 Km
Tipo de recorrido: Travesia
Severidade do medio natural: 1
Orientación no itinerario: 1
Dificultade no desprazamento: 1
Cantidade de esforzo necesario: 2

Ruta realizada por: Borja Meis Bravo e Fernando León González

Waypoints

PictographWaypoint Altitude 20 ft
Photo ofEstatua y lavadero / Estatua e lavadoiro Photo ofEstatua y lavadero / Estatua e lavadoiro Photo ofEstatua y lavadero / Estatua e lavadoiro

Estatua y lavadero / Estatua e lavadoiro

Pocos metros después de comenzar la ruta, nos encontraremos con un lavadero, utilizado antiguamente, situado junto a una estatua de piedra de la virgen del Carmen.

Poucos metros despois de comezar a ruta, atoparémonos cun lavadoiro, utilizado antiguamente, situado á caron dunha estatua de pedra da virxen do Carmen.

PictographBridge Altitude 13 ft
Photo ofPuente medieval de Pontesampaio / Ponte medieval de Pontesampaio Photo ofPuente medieval de Pontesampaio / Ponte medieval de Pontesampaio Photo ofPuente medieval de Pontesampaio / Ponte medieval de Pontesampaio

Puente medieval de Pontesampaio / Ponte medieval de Pontesampaio

A continuación, nos encontraremos con el puente medieval que une Arcade con Pontesampaio. La construcción original de este puente se la debemos a los romanos, aunque la construcción tal y como 16 la conocemos en la actualidad es de la época medieval. Se trata de un paso sobre el río Verdugo de 144 m de longitud, compuesto por 10 arcos apuntados semicirculares. Además de por su atractivo, este puente es conocido por un pasado histórico, debido a que sobre él tuvo lugar la batalla contra las tropas francesas del mariscal Ney (1809), encuadrada dentro de la Guerra de la Independencia y en la que las tropas españolas comandadas por el coronel Morillo alcanzaron una sonada victoria. El puente también ha constituido una infraestructura de comunicación estratégica. Formaba parte, hasta la modificación de su trazado, de la nacional 550, carretera que constituía la principal vía de comunicación terrestre entre el norte y el sur de Galicia hasta la creación de la autopista del Atlántico a finales del siglo pasado. El puente también sirve como frontera física que separa los ayuntamientos de Pontevedra y Soutomaior, así como la diócesis de Tui-Vigo de la archidiócesis de Santiago de Compostela.

A continuación, atoparémonos coa ponte medieval que une Arcade con Pontesampaio. A construción orixinal desta ponte debémoslla aos romanos, aínda que a construción tal e como a coñecemos na actualidade é da época medieval. Trátase dun paso sobre o río Verdugo de 144 m de lonxitude, composto por 10 arcos apuntados semicirculares. Ademais de por o seu atractivo, esta ponte é coñecido por un pasado histórico, debido a que sobre el tivo lugar a batalla contra as tropas francesas do mariscal Ney (1809), encadrada dentro da Guerra da Independencia e na que as tropas españolas comandadas polo coronel Morillo alcanzaron unha soada vitoria. A ponte tamén constituíu unha infraestrutura de comunicación estratéxica. Formaba parte, ata a modificación do seu trazado, da nacional 550, estrada que constituía a principal vía de comunicación terrestre entre o norte e o sur de Galicia ata a creación da autoestrada do Atlántico a finais do século pasado. A ponte tamén serve como fronteira física que separa os concellos de Pontevedra e Soutomaior, así como a diocese de Tui-Vigo da arquidiocese de Santiago de Compostela.

PictographIntersection Altitude 62 ft
Photo ofIntersección. Girar a la derecha/ Intersección. Xirar á dereita Photo ofIntersección. Girar a la derecha/ Intersección. Xirar á dereita

Intersección. Girar a la derecha/ Intersección. Xirar á dereita

Una vez cruzado el puente, llegamos a Arcade, en el Ayuntamiento de Soutomaior. Iniciamos la subida por la calle Roxelio Landeiro, tras recorrer unos 200 metros giraremos a la derecha en la primera intersección que nos encontramos. Continuamos por la calle Fonte do Conde hasta encontranos con unas instalaciones para jugar a la petanca. Descendemos hacia ellas y justo al rebasarlas entramos en el paseo marítimo de Arcade. Desde esta zona tenemos una magnífica vista del estuario en el que tiene lugar la unión entre el Río Verdugo y la Ría de Vigo

Unha vez cruzado a ponte, chegamos a Arcade, no Concello de Soutomaior. Iniciamos unha pola rúa Roxelio Landeiro, tras percorrer uns 200 metros viraremos á dereita na primeira intersección que nos atopamos. Continuamos pola rúa Fonte do Conde ata encontranos cunhas instalacións para xogar á petanca. Descendemos cara a elas e xusto ao pasalas entramos no paseo marítimo de Arcade. Desde esta zona temos unha magnífica vista do estuario no que ten lugar a unión entre o Río Verduxo e a Ría de Vigo.

PictographIntersection Altitude 30 ft
Photo ofIntersección. Girar a la derecha. Campo de petanca/ intersección. Xirar á dereita. Campo de petanca Photo ofIntersección. Girar a la derecha. Campo de petanca/ intersección. Xirar á dereita. Campo de petanca

Intersección. Girar a la derecha. Campo de petanca/ intersección. Xirar á dereita. Campo de petanca

Girar a la derecha por la bajada hacia el paseo por la orilla .

Xirar á dereita pola baixada cara o paseo pola beira do mar.

PictographBeach Altitude 13 ft
Photo ofPlaya de Arcade. Estatua Cristo/ Praia de Arcade. Estatua Cristo Photo ofPlaya de Arcade. Estatua Cristo/ Praia de Arcade. Estatua Cristo

Playa de Arcade. Estatua Cristo/ Praia de Arcade. Estatua Cristo

A lo largo del transcurso por el paseo junto al mar, encontraremos la playa Matilde de Arcade a un lado del paseo, mientras que al otro lado, podremos observar una réplica de la estatua del Cristo de Corcovado, situada en una propiedad privada contigua a la playa. Al final del paseo marítimo nos encontramos con una pequeña robleda, que tras ser cedida por la empresa Carburos Metálicos al Ayuntamiento, ha sido acondicionada por este, con una dotación de mesas y bancos, que sirven como complemento a las zonas de baño y de sol. Tras pasar a su lado, llegamos a la zona portuaria.

Ao longo do transcurso polo paseo xunto ao mar, atoparemos a praia Matilde de Arcade ao carón do paseo, mentres que alén, poderemos observar unha réplica da estatua do Cristo de Corcovado, situada nunha propiedade privada contigua á praia. Ao final do paseo marítimo atopámonos cunha pequena carballeira, que tras ser cedida pola empresa Carburos Metálicos ao Concello, foi acondicionada por leste cunha dotación de mesas e bancos que serven comocomplemento ás zonas de baño e de sol. Tras pasar ao seu lado, chegamos á zona portuaria.

PictographWaypoint Altitude 13 ft
Photo ofMuelle de Laforet/ Peirao de Laforet Photo ofMuelle de Laforet/ Peirao de Laforet Photo ofMuelle de Laforet/ Peirao de Laforet

Muelle de Laforet/ Peirao de Laforet

El muelle de Arcade fue diseñado por el ingeniero vigués Ramón Laforet a principios de siglo XX con el objeto de servir para la descarga de materias primas con que suministrar a la fábrica de carburo de calcio que implantó en Arcade. Esta circunstancia provoca que la denominación coloquial del mismo siga siendo “muelle de Laforet”. En la actualidad su función es muy distinta a la ideada en el momento de su construcción. Hoy en día la zona portuaria de Arcade se divide en dos secciones bien diferenciadas. Por un lado, está la zona marítima que se dedica a la extracción de productos pesqueros y al amarre de embarcaciones deportivas. En ella se ha ampliado el muelle inicial con un espigón en forma de ele. En estas instalaciones se localiza la Cofradía de Pescadores Virgen del Carmen de Arcade, la Federación Provincial de Cofradías de Pontevedra y el Club Naútico de Arcade. Por otro, en una zona anexa ganada al mar mediante un relleno, encontramos una zona de recreo pensada para el ocio familiar que cuenta con parque infantil, rocódromo y diferentes pistas de uso polideportivo. También cuenta con una amplia zona de aparcamiento para facilitar la accesibilidad.

O peirao de Arcade foi deseñado polo enxeñeiro vigués Ramón Laforet a principios de século XX co obxecto de servir para a descarga de materias primas con que fornecer á fábrica de carburo de calcio que implantou en Arcade. Esta circunstancia provoca que a denominación coloquial do mesmo siga sendo “peirao de Laforet”. Na actualidade a súa función é moi distinta á ideada no momento da súa construción. Hoxe en día a zona portuaria de Arcade en dúas seccións ben diferenciadas. Por unha banda, está a zona marítima que se dedica á extracción de produtos pesqueiros e ao amarre de embarcacións deportivas. Nela ampliouse o peirao inicial cun espigón en forma de ele. Nestas instalacións localízase a Confraría de Pescadores Virxe do Carmen de Arcade, a Federación Provincial de Confrarías de Pontevedra e o Club Naútico de Arcade. Por outro, nunha zona anexa gañada ao mar mediante un recheo, atopamos unha zona de recreo pensada para o lecer familiar que conta con parque infantil, rocódromo e diferentes pistas de uso polideportivo. Tamén conta cunha ampla zona de aparcadoiro para facilitar a accesibilidade.

PictographWaypoint Altitude 23 ft
Photo ofRotonda Estatua homenaje a la mujer mariscadora/ Rotonda homenaxe á muller mariscadora Photo ofRotonda Estatua homenaje a la mujer mariscadora/ Rotonda homenaxe á muller mariscadora

Rotonda Estatua homenaje a la mujer mariscadora/ Rotonda homenaxe á muller mariscadora

Una vez finalizado el paseo próximo al mar, nos encontramos en la rotonda de salida, con una estatua conmemorativa, destinada a resaltar la tradición de marisqueo de la zona y en especial la fama de las ostras de Arcade

Unha vez finalizado o paseo pola beira do mar, atoparémonos na rotonda de salida, cunha estatua conmemorativa, destinada a resaltar a tradición de marisqueo da zona e en especial a fama das ostras de Arcade.

PictographTrain stop Altitude 46 ft
Photo ofEstación de ferrocarril de Arcade/ Estación de ferrocarril de Arcade Photo ofEstación de ferrocarril de Arcade/ Estación de ferrocarril de Arcade Photo ofEstación de ferrocarril de Arcade/ Estación de ferrocarril de Arcade

Estación de ferrocarril de Arcade/ Estación de ferrocarril de Arcade

Después de dejar atrás la rotonda en la que se encuentra la estatua de homenaje a las mariscadoras, iniciamos una pequeña subida, a través de un puente de reciente construcción, que nos permite cruzar el Corredor Atlántico entre A Coruña y Vigo de alta velocidad. Tras descender el mencionado puente, nos encontramos con la estación de ferrocarril de Arcade, también reformada recientemente durante las obras de construcción de la infraestructura ferroviaria señalada.

Despois de deixar atrás a rotonda na que se atopa a estatua de homenaxe ás mariscadoras, iniciamos unha pequena subida, a través dunha ponte de recente construción, que nos permite cruzar o Corredor Atlántico entre A Coruña e Vigo de alta velocidade. Tras descender a mencionada ponte, atopámonos coa estación de ferrocarril de Arcade, tamén reformada recentemente durante as obras de construción da infraestrutura ferroviaria sinalada.

PictographWaypoint Altitude 105 ft
Photo ofEscuela de Música Artística de Arcade/ Escola de Música Artística de Arcade Photo ofEscuela de Música Artística de Arcade/ Escola de Música Artística de Arcade

Escuela de Música Artística de Arcade/ Escola de Música Artística de Arcade

Continuamos hacia el centro del pueblo por la calle Rosalía de Castro hasta llegar a su intersección con la calle Barroncas. Giramos a la derecha y continuamos por esta última vía que constituye uno de los tramos de la ruta portuguesa del Camino de Santiago. Llegando al final de la calle nos encontramos con la plaza Cuncheiro donde está situada la Escuela de Música Artística de Arcade. Esta banda de música lleva tocando ininterrumpidamente desde su creación en el año 1868. Esos más de 150 años de historia, la convierte en la más veterana de todo el sur de la provincia de Pontevedra. Por las aulas de esta escuela han pasado hasta la fecha más de medio millar de alumnos y en la actualidad hay 98 matriculados.

Continuamos cara ao centro do pobo pola rúa Rosalía de Castro ata chegar á súa intersección coa rúa Barroncas. Viramos á dereita e continuamos por esta última vía que constitúe un dos tramos da ruta portuguesa do Camiño de Santiago. Chegando ao final da rúa atopámonos coa praza Cuncheiro onde está situada a Escola de Música Artística de Arcade. Esta banda de música leva tocando ininterrompidamente desde a súa creación no ano 1868 Agrupación Musical Artística de Arcade non deixou de tocar desde entón. Eses máis de 150 anos de historia, convértea na máis veterana de todo o sur da provincia de Pontevedra. Polas aulas desta escola pasaron ata a data máis de medio milleiro de alumnos e na actualidade hai 98 matriculados.

PictographIntersection Altitude 128 ft
Photo ofIntersección, girar a la izquierda. Fuente/ Intersección, xirar á esquerda. Fonte Photo ofIntersección, girar a la izquierda. Fuente/ Intersección, xirar á esquerda. Fonte Photo ofIntersección, girar a la izquierda. Fuente/ Intersección, xirar á esquerda. Fonte

Intersección, girar a la izquierda. Fuente/ Intersección, xirar á esquerda. Fonte

Continuando por la Calle Velero, llegamos a la plaza de Cimadevila. La plaza es utilizada habitualmente para conectar las dos principales arterias del pueblo, la Avenida Castelao (Nacional 550) y la Avenida José Solla, por lo que cuenta con una pequeña rotonda que permite regular el tráfico. En la plaza podemos contemplar varios hórreos típicos de nuestra región así como un cruceiro que sirve para señalizar la encrucijada de caminos que atraviesan la plaza. En la parte noroeste se encuentra una fuente habitualmente utilizada por los peregrinos para refrescarse.

Continuando pola rúa Veleiro, chegamos á praza de Cimadevila. A praza é utilizada habitualmente para conectar as dúas principais arterias do pobo, a Avenida Castelao (Nacional 550) e a Avenida José Solla, polo que conta cunha pequena rotonda que permite regular o tráfico. Na praza podemos contemplar varios canastros típicos da nosa rexión así coma un cruceiro que serve para sinalizar a encrucillada de camiños que atravesan a praza. Na parte noroeste atópase unha fonte habitualmente utilizada polos peregrinos para refrescarse.

PictographReligious site Altitude 164 ft
Photo ofIglesia de Arcade/ Igrexa de Arcade Photo ofIglesia de Arcade/ Igrexa de Arcade

Iglesia de Arcade/ Igrexa de Arcade

La iglesia se comenzó a construir a finales del siglo XII siendo, por lo tanto, de origen rómanico. De esta época inicial, únicamente se conservan la fachada occidental (flanqueada por 4 columnas, una de ellas de forma helicoidal) y el ábside rectangular. En el interior conserva elementos arquitectónicos del románico como un arco triunfal apoyado en 2 robustas columnas con capiteles historiados y una bóveda de cañón sobre el ábside. La sencillez de la portada principal nos indica que el estilo pertenece a un románico tardío en transición con el gótico. Una serie de reformas poco afortunadas llevadas a cabo en el siglo XX han echado por tierra la mayoría de los elementos románicos originales A través de estas reformas, se han ido adosando nuevos elementos, como dos insulsas naves laterales y una pequeña capilla bautismal, decorada con una pintura mural con el tema del Bautismo de Jesús, obra de un artista local. La construcción también sufrió modificaciones con el añadido de la espadaña de dos cuerpos en el que en el primero se encuentran dos campanas y el segundo un pequeño arco rematado por un pináculo con una cruz. También se aprecian elementos barrocos en el conjunto, como los pináculos de ambos lados de la fachada. En el exterior, un cruceiro y un olivo adornan el patio de la iglesia.

A igrexa comezouse a construír a finais do século XII sendo, por tanto, de orixe rómanico. Desta época inicial, unicamente consérvanse a fachada occidental (flanqueada por 4 columnas, unha delas de forma helicoidal) e o ábside rectangular. No interior conserva elementos arquitectónicos do románico como un arco triunfal apoiado en 2 robustas columnas con capiteis historiados e unha bóveda de canón sobre o ábside. A sinxeleza da portada principal indícanos que o estilo pertence a un románico tardío en transición co gótico. Unha serie de reformas pouco afortunadas, levadas a cabo no século XX, botaron por terra a maioría dos elementos románicos orixinais A través destas reformas, fóronse encostando novos elementos, 29 como dúas insulsas naves laterais e unha pequena capela bautismal, decorada cunha pintura mural co tema do Bautismo de Jesús, obra dun artista local. A construción tamén sufriu modificacións co engadido da espadana de dous corpos no que o primeiro se atopan dúas campás e o segundo un pequeno arco rematad por un pináculo cunha cruz. Tamén se aprecian elementos barrocos no conxunto, como os pináculos de ambos os lados da fachada. No exterior, un cruceiro e unha oliveira adornan o patio da igrexa.

PictographIntersection Altitude 157 ft
Photo ofIntersección/ Intersección Photo ofIntersección/ Intersección

Intersección/ Intersección

Girar a la derecha por el camino estrecho de cemento

Xirar á dereita polo camino estreito de cemento.

PictographIntersection Altitude 217 ft
Photo ofCPI Manuel Padín Truiteiro. Girar a la derecha/ CPI Manuel Padín Truiteiro. Xirar á dereita. Photo ofCPI Manuel Padín Truiteiro. Girar a la derecha/ CPI Manuel Padín Truiteiro. Xirar á dereita. Photo ofCPI Manuel Padín Truiteiro. Girar a la derecha/ CPI Manuel Padín Truiteiro. Xirar á dereita.

CPI Manuel Padín Truiteiro. Girar a la derecha/ CPI Manuel Padín Truiteiro. Xirar á dereita.

El Centro de Educación Infantil y Primaria Padín Truiteiro fue construido en el año 1976. En sus comienzos fue denominado como grupo escolar de Arcade. Su nombre actual es en honor al profesor Manuel Padín Truiteiro, originario del Concello de Soutomaior y que falleció tratando de salvar a sus alumnos del Colegio Vista Alegre en el terrible accidente de Santa Cristina de la Polvorosa en el año 1979. Manuel logró salvar a varios jóvenes, pero finalmente pereció junto a 48 de sus acompañantes en aquella excursión. En un primer momento, los alumnos podían cursar en él los estudios de educación general básica (EGB), teniendo que trasladarse a municipios colindantes para continuar los estudios de bachillerato. Con las posteriores reformas educativas, se fue ampliando el centro para dar cabida a la enseñanza secundaria obligatoria (ESO). Finalmente, en el año 2018 con el inicio de actividad del nuevo instituto de Arcade, el colegio ha vuelto a centrarse en los alumnos de infantil y primaria. Frente a la entrada del colegio, encontramos un cruceiro, que simboliza el cruce de caminos.

O Centro de Educación Infantil e Primaria Padín Truiteiro foi construído no ano 1976. Nos seus comezos foi denominado como grupo escolar de Arcade. O seu nome actual é en honra ao profesor Manuel Padín Truiteiro, orixinario do Concello de Soutomaior e que faleceu tratando de salvar aos seus alumnos do Colexio Vista Alegre no terrible accidente de Santa Cristina de la Polvorosa no ano 1979. Manuel logrou salvar a varios mozos, pero finalmente pereceu xunto a 48 dos seus acompañantes naquela excursión. Nun primeiro momento, os alumnos podían cursar nel os estudos de educación xeral básica (EXB), tendo que trasladarse a municipios lindeiros para continuar os estudos de bacharelato. Coas posteriores reformas educativas, foise ampliando o centro para dar cabida ao ensino secundario obrigatorio (ESO). Finalmente, no ano 2018 co inicio de actividade do novo instituto de Arcade, o colexio volveu a centrarse nos alumnos de infantil e primaria. Fronte a entrada do colexio atopamos un cruceiro, que simboliza un cruce de camiños.

PictographIntersection Altitude 289 ft
Photo ofIntersección/ Intersección. Photo ofIntersección/ Intersección.

Intersección/ Intersección.

Girar a la derecha

Xirar á dereita

PictographIntersection Altitude 335 ft
Photo ofIntersección/ Intersección. Photo ofIntersección/ Intersección.

Intersección/ Intersección.

Girar a la derecha

Xirar á dereita

PictographFountain Altitude 335 ft
Photo ofFuente de Pozovello / Fonte de Pozovello . Photo ofFuente de Pozovello / Fonte de Pozovello . Photo ofFuente de Pozovello / Fonte de Pozovello .

Fuente de Pozovello / Fonte de Pozovello .

A escasos metros de la ruta, nos encontraremos con la fuente de Pozovello, situada en Arcade de Riba. Tanto esta fuente, como la fuente de los Pereiros, situada un cetenar de metros más adelante junto con un lavadero, constituyen un buen lugar de refresco previo a la parte final de ascensión de esta ruta.

A escasos metros da ruta, atopámonos coa fonte de Pozovello, situada en Arcade de Riba. Tanto esta fonte, coma a fonte dos Pereiros, situada un cetenar de metros máis adiante xunto cun lavadoiro, constituen un bo lugar de refresco previo á parte final de ascensión de esta ruta.

PictographIntersection Altitude 597 ft
Photo ofIntersección. Girar a la derecha/ Intersección. Xirar á dereita Photo ofIntersección. Girar a la derecha/ Intersección. Xirar á dereita

Intersección. Girar a la derecha/ Intersección. Xirar á dereita

Girar a la derecha

Xirar á dereita

PictographIntersection Altitude 663 ft
Photo ofIntersección. Girar a la derecha / Intersección. Xirar á dereita. Photo ofIntersección. Girar a la derecha / Intersección. Xirar á dereita.

Intersección. Girar a la derecha / Intersección. Xirar á dereita.

Girar a la derecha

Xirar á dereita

PictographIntersection Altitude 725 ft
Photo ofAtajo en el camino - Parque infantil / Atallo no camino- Parque infantil. Photo ofAtajo en el camino - Parque infantil / Atallo no camino- Parque infantil.

Atajo en el camino - Parque infantil / Atallo no camino- Parque infantil.

Girar a la izquierda cruzando el parque infantil.

Xirar á esquerda cruzando o parque infantil.

PictographIntersection Altitude 728 ft
Photo ofIntersección/ Intersección. Photo ofIntersección/ Intersección.

Intersección/ Intersección.

Girar a la izquierda

Xirar á esquerda

PictographCar park Altitude 991 ft
Photo ofAparcamiento. Acceso al mirador y la ermita. Excavación en la roca/ Aparcadoiro. Acceso o mirador e á ermita. Exacavación na Photo ofAparcamiento. Acceso al mirador y la ermita. Excavación en la roca/ Aparcadoiro. Acceso o mirador e á ermita. Exacavación na Photo ofAparcamiento. Acceso al mirador y la ermita. Excavación en la roca/ Aparcadoiro. Acceso o mirador e á ermita. Exacavación na

Aparcamiento. Acceso al mirador y la ermita. Excavación en la roca/ Aparcadoiro. Acceso o mirador e á ermita. Exacavación na

Poco antes de finalizar la ruta, llegamos al aparcamiento de la ermita, a partir de donde no es posible continuar en coche. Este lugar da acceso mediante un sendero de arena al mirador y a la ermita situada en la cima. Además, a un lado del aparcamiento se puede observar una excavación en la roca, a pesar de que dicha excavación es atribuida en diferentes leyendas urbanas a una serie de pasadizos que conectan la ermita con el Castillo de Soutomaior o con el mar, la hipótesis más creíble lo describe como un antiguo pozo para abastecer de agua a las construcciones previas a la ermita.

Pouco antes de rematar a ruta, chegamos ó aparcadoiro da ermita, a partir de onde non é posible continuar en coche. Este lugar da acceso mediante un sendeiro de área ó mirador e á ermita situada no cume. Ademáis, a un lado do aparcadoiro pódese observar unha excavación na rocha, que a pesar de que dita excavación é atribuida en diferentes lendas urbanas a unha serie de pasadizos que conectan a ermita con Castelo de Soutomaior ou con mar, a hipótese máis creíble descríbeo coma un antigo pozo para abastecer de auga ás construccións previas á ermita.

PictographPanorama Altitude 1,024 ft
Photo ofMirador de la Peneda/ Mirador da Peneda Photo ofMirador de la Peneda/ Mirador da Peneda Photo ofMirador de la Peneda/ Mirador da Peneda

Mirador de la Peneda/ Mirador da Peneda

Como última parada antes de la ermita, encontramos este mirador, que nos permite disfrutar del paisaje de toda la ría de Vigo y la desembocadura del río Verdugo. Además, desde este mriador también tendremos la posibilidad de observar toda la ruta realizada.

Como última parada antes da ermita, atopamos este mirador, que nos permite disfrutar da paisaxe de toda a Ría de Vigo e a desembocadura do río Verdugo. Ademáis, desde este mirador tamén teremos a posibilidade de observar toda a ruta realizada.

PictographPhoto Altitude 1,017 ft
Photo ofCarga interna/ Carga interna Photo ofCarga interna/ Carga interna Photo ofCarga interna/ Carga interna

Carga interna/ Carga interna

Análisis de la carga interna de la ruta mediante pulsómetro.

Análise da carga interna da ruta mediante pulsómetro.

PictographPhoto Altitude 1,020 ft
Photo ofCarga interna/ Carga interna Photo ofCarga interna/ Carga interna Photo ofCarga interna/ Carga interna

Carga interna/ Carga interna

Análisis de la carga interna de la ruta mediante pulsómetro.

Análise da carga interna da ruta mediante pulsómetro.

PictographReligious site Altitude 1,060 ft
Photo ofErmita de la Peneda. Fin de la ruta/ Ermita da Peneda. Fin da ruta. Photo ofErmita de la Peneda. Fin de la ruta/ Ermita da Peneda. Fin da ruta. Photo ofErmita de la Peneda. Fin de la ruta/ Ermita da Peneda. Fin da ruta.

Ermita de la Peneda. Fin de la ruta/ Ermita da Peneda. Fin da ruta.

Situado a caballo entre los ayuntamientos de Soutomaior y Redondela se erige el Monte de la Peneda. Desde sus 329 metros sobre el nivel del mar constituye un mirador privilegiado sobre la Ría de Vigo, las Islas Cíes, la Ensenada de San Simón, el Valle del Verdugo y la sierra del Suido. Esta privilegiada situación estratégica hace que a lo largo de la historia haya existido interés de diferentes pueblos por asentarse en él y utilizarlo para la construcción de fortificaciones. Hay constancia de que en este enclave existió un castro celta. Posteriormente, en el medievo (1477), Alonso de Fonseca siendo arzobispo de Santiago hizo construir aquí el castillo de Castrizán. La fortaleza servía para vigilar el castillo de Soutomaior, centro de poder en la época medieval y que pertenecía a la familia de Pedro Álvarez de Soutomaior más conocido como Pedro Madruga. Las disputas entre ambos estaban motivadas por la sucesión al trono de Castilla, mientras que el arzobispo apoyaba a Isabel I, Pedro Madruga era aliado de Juana la Beltraneja. Finalmente, las huestes del de Soutomaior acabaron destruyendo la fortaleza construida por Fonseca, circunstancia que ha impedido conservar hasta nuestros días algún vestigio del castillo. Sin embargo, en este monte se observan numerosos restos del pasado que nos hacen pensar en la ubicación del citado castillo. Rebajes, murallas, escaleras y el allanamiento de la cima en donde hoy se encuentra una ermita, son ejemplos de la primitiva construcción. Aprovechando estas infraestructuras, en el año 1649 se erigió una ermita en honor a la Virgen de las Nieves, templo que se ha conservado nuestros días y que se sigue utilizando por la iglesia católica como lugar para el culto. La iglesia sufrió varias reformas y ampliaciones a lo largo de la historia, como demuestra que su forma actual es barroca. Destaca su gran pórtico en la fachada que abre un arco de medio punto y un torreón que se levanta en el lado derecho. A la ermita se accede por medio de un túnel de arco de medio punto y bóveda de cañón que se encuentra en una muralla reformada en el siglo XIX, pero que recuerda a otras entradas de castillos que aún hoy se conservan. En el centro del patio de la iglesia podemos encontrar un cruceiro de unos 3 metros de alto. En los alrededores de la ermita se encuentra un alcornoque de unos quinientos años bajo el cual, según la leyenda popular, se encuentra enterrado el tesoro de los moros. Lo que es cierto es que bajo el alcornoque, oculta por la vegetación, encontramos una vieja galería que se adentra en la montaña. Lo más probable es que se trate de una obra realizada para el abastecimiento de agua o un pasadizo del viejo castillo, pero las creencias populares afirman que era una cueva que llevaba hasta el castillo de Soutomaior

Situado a cabalo entre os concellos de Soutomaior e Redondela eríxese o Monte da Peneda. Desde os seus 329 metros sobre o nivel do mar constitúe un miradoiro privilexiado sobre a Ría de Vigo, as Illas Cíes, a Enseada de San Simón, o Val do Verdugo e a serra do Suido. Esta privilexiada situación estratéxica fixo que ao longo da historia existise interese de diferentes pobos por asentarse nel e utilizalo para a construción de fortificacións. Hai constancia de que neste enclave existiu un castro celta. Posteriormente, no medievo (1477), Alonso de Fonseca sendo arcebispo de Santiago fixo construír aquí o Castelo de Castrizán. A fortaleza servía para vixiar o castelo de Soutomaior, centro de poder na época medieval e que pertencía á familia de Pedro Álvarez de Soutomaior máis coñecido como Pedro Madruga. As disputas entre ambos estaban motivadas pola sucesión ao trono de Castela, mentres que o arcebispo apoiaba a Isabel I, Pedro Madruga era aliado de Xoana a Beltranexa. Finalmente, as hostes do de Soutomaior acabaron destruíndo a fortaleza construída por Fonseca, circunstancia que impediu conservar ata os nosos días algún vestixio do castelo. Con todo, neste monte obsérvanse numerosos restos do pasado que nos fan pensar na localización do citado castelo. Rebaixes, murallas, escaleiras e a violación da cima onde hoxe se atopa unha ermida, son exemplos da primitiva construción. Aproveitando estas infraestruturas, no ano 1649 51 erixiuse unha ermida en honra á Virxe das Neves, templo que se conservou os nosos días e que se segue utilizando pola igrexa católica como lugar para o culto. A ermida sufriu varias reformas e ampliacións ao longo da historia, como demostra que a súa forma actual é barroca. Destaca o seu gran pórtico na fachada que abre un arco de medio punto e un torreón que se levanta no lado dereito. Á ermida accédese por medio dun túnel de arco de medio punto e bóveda de canón que se atopa nunha muralla reformada no século XIX, pero que lembra a outras entradas de castelos que aínda hoxe consérvanse. No centro do patio da igrexa podemos atopar un cruceiro duns 3 metros de alto. Nos arredores da ermida atópase unha sobreira duns cincocentos anos baixo o cal, segundo a lenda popular, atópase enterrado o tesouro dos mouros. O que é certo é que baixo a sobreira, oculta pola vexetación, atopamos unha vella galería que se penetra na montaña. O máis probable é que se trate dunha obra realizada para o abastecemento de auga ou un pasadizo do vello castelo, pero as crenzas populares afirman que era unha cova que levaba ata o castelo de Soutomaior.

Comments

    You can or this trail