Kilimon jarraituz, Garagartzatik Aranerrekara ta Lizarrolako basotik buelta | PR GI 42
near Garagartza, País Vasco (España)
Viewed 3341 times, downloaded 38 times
Trail photos
Itinerary description
herria: MENDARO (Gipuzkoa)
Garagartza auzotik Lizarrola aldera Kilimon errekaren ondotik. Lasai lasai 2-3 ordutan egiteko paseoa edo Korrika egiteko ere aproposa.
Kilimon izenarekin ere ezagutzen den Aranerrekako bailara Mendaron dago eta Izarraitzeko mendigunearen hegomendebaldean kokatzen da. Bailara honek Aranerreka ubidearen izen bera du. Madariaren inguruan jaio eta bailara zeharkatzen du; bere urak lurzoru karstikoetatik agertzen eta desagertzen dira, Deba ibaian hiltzen den arte.
Leize eta koba guztiak direla eta Aranerrekako bailara, espeologiaren pradisutzat jotzen da. Bestalde euskal geografiako barruti natural interesgarrienetakoa da.Paisaia ederra izateaz gain, flora,fauna eta geologia oparoa ditu, baita, ondare etnografiko eta historikoa ere.
Bailarako paisaia ,flora eta faunak naturaren ikuspuntutik balio handia badute ere, batzuen ustez barruan dauden toki ikustezinak balio eransgarri bat izaten dute. Kasu honetan, eremuaren lur-azpia benetako labirinto bat da, leize,koba eta iturburu asko dituena.
----------------------HASIERA--------------
Ibilaldi hau Mendaroko Trinitate baselizan hasten da.
Errepidetik jarraitu behar dugu, udaletxeko plaza ezkerretan utziz, Garagartza auzorantz joateko (400 m). Zuzen jarraitzen dugu, eliza ezkerretan dugula, etxe berri xamar batzuen aurretik.
Este recorrido comienza en la ermita de la Trinidad de Mendaro.
Seguimos la carretera, dejando la plaza y el Ayuntamiento a la izquierda, para dirigirnos al barrio de Garagartza (400 m.). Continuamos de frente, dejando la parroquia a la izquierda, junto a varias villas adosadas.
Lasalde dorretxetik pasatuko gara: eta bidegurutzean ezkerreko aukera hartzen dugu (800 m). Aurrerago berriro ezkerrera hartuko dugu uraren araztegiaren ondoan. Bertan iturri bat dago:
Pronto pasamos por la casa-torre de Lasalde, y en la bifurcación tomamos la opción de la izquierda (800 m.). Más adelante, dejamos a la derecha la depuradora de aguas (1.100 m.) con su fuente para saciar nuestra sed.
Bailara zeharkatzen duen pistatik jarraitzen dugu, Kilimon errekaren ondotik eta berehala Irabaneta baserrira iritsiko gara (1.600 m). Gero Errementari baserritik pasako gara (1.900 m):
Siguiendo por la pista que recorre el valle junto a la regata del Kilimon, llegamos al caserío Irabaneta (1.600 m.). Posteriormente, pasamos por Errementari (1.900 m.).
-------------------LIZARROLAKO BASOTIK BUELTA---KAROBIAK-CALERAS-----
Llegamos al giro a la izquierda por la campa por donde sigue nuestra senda PR GI 42:
Bidegurutze honetan asfaltoa utzi eta basobidea hasten da.
En el borde del camino encontramos una CALERA:
LIZARROLAKO KAROBIA aurkituko dugu bidexkaren ertzean. Karobia edo ohizko labea, baserrietan karea lortzeko erabilia, zirkulu itxurako eraikina da, 4 edo 5 m. inguruko altuera duena, eta barneko diametroa 2-2,8 metro bitartekoa, goi aldetik irekia delarik. Bere hormak arbelezkoak dira. Teila eta ladreiluak itxurako materialeak ere erabiltzen ziren. Mendeetan zehar, gure herrialdeko baserri askotan, karea kalizazko harritik lortu izan ohi da, karobietan egosten zena (karobiak edo karabiak, euskaraz erabilitako hitzik
arruntenak), kare bizi edota kaltziozko oxidoan bihurtuz, batez ere zelaiak ongarriztatzeko erabiltzen zena, eta neurri txikiagoan eraikuntzan.
Pasamos una puerta y entramos en un bosque mixto. Continuamos hasta llegar a un cruce de caminos. Siguiendo por un encinar llegamos a otro cruce, en el que nos dirigiremos de frente y a la izquierda (en la otra dirección subiríamos a una zona de monte en la que abundan las caleras y antaño las carboneras) (4.200 m.).
Atravesamos una puerta junto a una borda. Abajo vemos el caserío Errementari (4.340 m.). Ahora debemos atravesar otra puerta y continuar por el camino, hasta dar con la pista (4.830 m.). Volvemos a la ermita de la Trinidad, punto de inicio del recorrido,
por la misma pista que nos ha conducido hasta este valle del Kilimon.
Basobidea amaituta, Errementari baserritik aurrera, etorri garen bidetik helduko gara berriro ere Mendaro herrigunera.
---------ESKUALDEKO BESTE IBILBIDE BATZUK:----
SALLOBENTEKO SEKRETUAK - PR GI 156
KARAKATE ITZULIA - PR GI 157
Waypoints
TRINITATE BASELIZA
Ermita de la Trinidad de Mendaro: Mucho se ha discutido sobre los orígenes y antigüedad de esta antigua ermita, de momento desconocidos. Se ha especulado sobre la posibilidad de que ésta sea el templo nombrado como Sanctam Trianam en una bula del obispado de Baiona fechada el año 1.105, la cual sancionaba los límites jurisdiccionales de este obispado. TRINIDADEKO BASELIZA: Aintzinako baseliza honen aurrerakin eta aintzinatasunari buruz asko argudiatu da, oraingoz ezezagunak dira.
Eskumara
Eskumara
Garagartza auzoa
Garagartza auzoa
LASALDE DORRETXEA
CASA-TORRE DE LASALDE: Consta que ya en 1345, siendo el señor de Lasalde alcalde de ferrerías de la zona, se celebró en esta casa solar una concordia entre Deba y Marquina de Suso (hoy Elgoibar) LASALDEKO DORRETXEA: 1345ean, Lasaldeko Jauna inguruko burdinolen jauna izanik, etxe honen lursailetan Deba eta Marquina de Susoren (Gaur egungo Elgoibar) artean mendien ustiapen eta mugen inguruko eztabaida handia egon zen.
Ezker
Ezker
Eskuma
Eskuma
LIZARROLAKO KAROBIA
CALERA LIZARROLAKO KAROBIA Ruta de la Caleras izeneko lekuan aurkitzen da, Lizarrola baserritik gertu. Karobia edo ohizko labea, baserrietan karea lortzeko erabilia, zirkulu itxurako eraikina da, 4 edo 5 m. inguruko altuera duena, eta barneko diametroa 2-2,8 metro bitartekoa, goi aldetik irekia delarik. Bere paretak hondar itxurako harriska solte edo arbel “arribeltz”–ezkoak dira. Teila eta ladreiluak itxurako materialeak ere erabiltzen ziren. Mendeetan zehar, gure herrialdeko baserri askotan, karea kalizazko harritik lortu izan ohi da, karobietan egosten zena (karobiak edo karabiak, euskaraz erabilitako hitzik arruntenak), kare bizi edota kaltziozko oxidoan bihurtuz, batez ere zelaiak ongarriztatzeko erabiltzen zena, eta neurri txikiagoan eraikuntzan. CALERA DE LIZARROLA Ésta se encuentra en la denominada Ruta de las Caleras, próxima al caserío Lizarrola. La calera u horno tradicional, utilizada en los caseríos para obtener cal, es una construcción circular, de unos 4 ó 5 metros de altura, y de 2 a 2,8 metros de diámetro interior y abierto por su parte superior. Sus paredes son de piedra suelta del tipo arenisca o pizarrosa, "arribeltz". También se utilizaban materiales tales como tejas y ladrillos. Durante siglos, en gran parte de los caseríos de nuestro país, se ha obtenido cal a partir de piedra caliza, que se cocía en caleras u hornos (karobiak o karabiak, nombres más utilizados en euskara), transformándose en cal viva u óxido de calcio, que se utilizaba, sobre todo, como abono en los campos y, en menor medida, en la construcción.
You can add a comment or review this trail
Comments